Tek genle sarışın

Bilim insanları bazı Büyük Okyanus sakinlerinin, koyu ten rengine rağmen niçin sarışın olduklarını buldular.

Melanezyalıların ilginç saç renginden bir gen mutasyonu sorumlu. Büyük Okyanus sakinlerinin yaklaşık olarak dörtte birinde, dokuzuncu kromozom üzerindeki belli başlı bir gen, değişime uğramış. Sadece bu halk grubunda görülen bu varyasyon, saçlardaki koyu pigment oluşumunu engelliyor. Bir çocuk bu mutasyonu hem anne hem de babadan aldığı zaman sarışın oluyor diyor araştırmacılar Science dergisinde. Doğal sarışınlık aslında enderdir. Neredeyse sadece Kuzey Avrupalılarda ve Büyük Okyanus’ta yaşayan küçük bir halk topluluğunda görülür. Solomon adalarında yaşayan insanlar, Afrika dışında en koyu ten rengine sahip olmalarına rağmen içlerinden yüzde onu sarışın diyor Stanford Üniversitesi’nden Eimear Kenny. Avrupa dışında en fazla sarışın bulunan bölge burasıdır. Niçin birçok Melanezyalının böyle alışılmışın dışında bir saç rengine sahip oldukları bugüne kadar pek bilinmiyordu. Bilim insanları bu yüzden Solomon adalarında yaşayan 43 sarışın ve 42 koyu renk saçlı insanın kalıtımını karşılaştırdı. Bu çalışma sonucunda beklenmedik bir şekilde bölgeye gelen Avrupalı denizcilerle, kesinlikle bir gen alışverişinin yaşanmadığı ortaya çıkmış. Genetik analizlerden anlaşıldığı üzere sarışın Melanezyalılarda, dokuzuncu kromozom üzerinde yer alan TYRP1 genindeki sitozin ve timin bazları yer değiştirmiş. Normal durumdaki gen pigment üretimi için önemli olan bir enzim üretir. Fakat mutasyon nedeniyle pigment enzimine hatalı bir aminoasit yerleşmiş. Bununla birlikte sarışın Melanezyalılarda bugüne kadar bilinen bir mutasyon söz konusu değil, bu yeni bir varyant ve sadece Büyük Okyanus’ta görülüyor Elli iki farklı toplulukta, 941 insanın kalıtımında bu genetik değişimi arayan bilim insanları tek bir tane bile bulamamışlar. Melanezyalılarda görülen mutasyon belki de resesif (çekinik) olarak geçiyor diyor araştırmacılar. Bu şu anlama geliyor: Mutasyona uğramış gen hem anneden hem de babadan geçtiği zaman çocuk sarışın oluyor. Fakat ebeveynlerden birinden normal gen geçtiğinde, çocuk koyu saçlı oluyor. CUMHURİYET BİLİM TEKNİK EKİ

---