Kur’Bilim ve Göklerden Gelen Mesaj: Mikdat Kadıoğlu’nun 40 Yıllık Eseri Neden Önemli?

Modern bilim, artık sadece maddi olgularla değil, anlamla da ilgilenmek zorunda. Batıda olduğu gibi ülkemizde de 19. yüzyılın pozitivist ve materyalist bilim anlayışı; doğayı indirgemeci, ruhsuz ve mekanik bir sistem olarak gören yaklaşım artık sorgulanıyor. 

Bu paradigma değişiminin ülkemizdeki öncülerinden biri, 2023’te Üsküdar Üniversitesi’nin ev sahipliğinde düzenlenen “Uluslararası Post-Materyalist ve Bütüncül Bilim Konferansı” oldu. O konferansta vurgulanan temel düşünce şuydu: Bilim, sadece maddenin değil, anlamın da peşine düşmeli.

Bu yeni yönelimi, daha doğrusu paradigma değişimini somutlaştıran, çarpıcı bir örnekle daha karşı karşıyayız: İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu’nun “Modern Meteoroloji Perspektifinden Kur’an Ayetlerine Bakış” adlı kitabı.

Bir Bilim Adamının 40 Yıllık Arayışı

Prof. Kadıoğlu bu çalışmasında, Kur’an’da geçen doğa olaylarına ve özellikle meteorolojik kavramlara bilimsel bir pencereden bakıyor. 13 surede geçen 47 ayeti analiz eden kitap, gökyüzü, bulutlar, yağmur, rüzgar gibi olayların modern meteorolojiyle çelişmediğini, hatta çoğu yerde önceden sezildiğini gösteriyor.
Kadıoğlu’nun altını çizdiği en önemli noktalardan biri şu:

“Kur’an bilim kitabı değildir ama bilimsel terimler içerir. Bunlar yanlış anlaşılırsa, hem dinin hem bilimin itibarı zarar görür.”

Bu nedenle "yedi kat gök", "bulutların aşılanması", "direksiz gök kubbe", "rahmet olarak yağmur" gibi kavramları meteorolojik bilgiyle temellendirerek, hem bilim insanlarına hem de ilahiyatçılara bir köprü kurmaya çalışıyor.

Kur’an Ayetlerinde Bilimin İzleri mi?

Kitapta örnek verilen şu bilimsel-gerçeklikler dikkat çekici:

•    “Biz rüzgarla bulutları aşılıyoruz” (Hicr: 22) ayetinin, modern meteorolojide 1960’larda tanımlanan yoğuşma çekirdeği teorisiyle birebir örtüştüğü aktarılıyor.
•    “Gökyüzünü direksiz yarattık” (Lokman: 10) ifadesi, hidrostatik denge kavramıyla açıklanıyor.
•    Kabe'nin tavaf yönünün meteorolojik anlamı, siklonik döngü ile ilişkilendiriliyor. Bu detay, dinî ritüelin bile kozmik düzenle nasıl uyumlu olduğunu gösteriyor.

Bilim-Din Ayrımını Aşan Yeni Bir Dil

Mikdat Kadıoğlu’nun çalışması, yalnızca teknik bir açıklama çabası değil. Aynı zamanda din ile bilimin çatışmak zorunda olmadığı, aksine birbirini tamamlayan iki farklı boyut olduğu düşüncesini merkeze alıyor. Bu, pozitivist bilim anlayışının dışladığı anlam boyutunun yeniden bilimsel tartışmaların içine dahil edilmesidir.

Bu yaklaşım, post-materyalist bilimsel düşüncenin en net örneklerinden biridir. Kadıoğlu, kitabında sadece “ayetleri yorumlamıyor”; aynı zamanda gençlere, araştırmacılara ve mümin bilim insanlarına sağlam temelli, bütüncül bir bilim dili öneriyor.

Neden Bu Kitap Değerli?

Kavram kargaşasını gideriyor. Meteorolojiye dair ayetlerin halk arasında ya da yanlış meallerde hatalı anlaşıldığını gösteriyor.

Bilgi kirliliğine karşı bilimsel rehber sunuyor. Özellikle internet çağında dine dair teknik iddiaların çoğu, temelsiz bilgilerle çarpıtılıyor.

Yeni nesle hitap ediyor. Gençlerin kafasındaki "din ve bilim çatışır mı?" sorusuna somut, sahih ve bilimsel bir yanıt veriyor.

Post-materyalist bilimle uyumlu. Maddenin ötesine geçen bir evren anlayışıyla dini metinleri okumaya teşvik ediyor.

İlim ile Bilimin El Ele Verdiği Bir Yolculuk

Kadıoğlu’nun bu eseri, klasik bilim-din tartışmasını bir üst seviyeye taşıyor: çatışmak yerine birlikte anlama çabası. Bu yönüyle hem Türkiye’de hem İslam dünyasında, bilimsel tefsir yaklaşımına katkı sağlayacak öncü bir çalışma.

İklim değişikliği çağında, çevre kriziyle kuşatılmış bir dünyada, böyle "anlam merkezli bilim" yaklaşımlarına her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var.

Not: “Modern Meteoroloji Perspektifinden Kur’an Ayetlerine Bakış” kitabı, sadece meteoroloji mühendislerine değil; çevrecilerden ilahiyatçılara, eğitimcilere ve meraklı gençlere kadar geniş bir okuyucu kitlesine hitap ediyor.

Kur’an’a gökyüzünden bakmanın tam zamanı.

Prof. Dr. İbrahim Özdemir.