Başkalarına Yardım Etmek Büyük Fikirlere İlham Verebilir:

Vatandaşlık Katılımı, İyi Oluş ve Girişimcilik Arasındaki Gizli Bağ...

Amerika’ya son seyahatimde bir çalışma masası almıştım. Masayı arabamın bagajına nasıl yerleştireceğimi kara kara düşünürken, genç bir delikanlı yaklaştı ve hiç tereddüt etmeden,
“İzin verirseniz ben hallederim,” dedi.

Gerçekten de birkaç dakika içinde masayı dikkatlice yerleştirdi. İçimden, “Bu genç güzel bir bahşişi hak etti,” diye geçirdim. Ama tam teşekkür edip bahşiş uzatacağım sırada kibarca elini kaldırdı:

“Ben burada gönüllü olarak çalışıyorum. Bu nedenle kabul edemem,” dedi ve yüzündeki memnuniyetle işine geri döndü.

O gencin yüzündeki içten mutluluğu hâlâ unutamıyorum.
Amerika’da gönüllü hizmet kültürü oldukça yaygın. Sadece topluma katkı sağlamakla kalmıyor; gençlerin özgeçmişlerinde yer buluyor, hatta işe alımlarda fark yaratıyor. Ama aslında gönüllülüğün değeri bundan da öte—ruhunuzu besliyor, kendinizi daha anlamlı, daha bütün hissetmenizi sağlıyor.

Yeni bir araştırma, gönüllü hizmetin yalnızca başkalarına değil, yardım eden kişinin iyi oluş haline de katkı sağladığını gösteriyor. Ve bu katkı sadece geçici bir mutluluk değil, bazen insanın hayatındaki en büyük adımlara, mesela kendi işini kurma kararına bile zemin hazırlayabiliyor.

Çinli araştırmacılardan oluşan bir ekip, toplum içinde aktif olmanın kişisel iyi oluşu nasıl artırdığını ve bunun da girişimcilik isteğini nasıl tetiklediğini inceledi. Bu çalışma yalnızca ilginç değil, aynı zamanda bilinçli farkındalık (mindfulness) ve amaçlı yaşamla ilgilenen herkes için önemli dersler içeriyor.

Araştırmacılar yüzlerce üniversite öğrencisine şu soruları sordular:

• Toplum hizmeti ya da gönüllülük gibi vatandaşlık temelli aktivitelerde bulunan öğrenciler, gerçekten daha mı girişimci düşünceye sahip?
• Eğer öyleyse, neden?
Cevap: Evet.
Ve “neden” sorusunun cevabı, doğrudan iyi oluş (well-being) ile ilgili.

Başkalarına yardım eden bireyler içsel olarak besleniyor. Kendilerini daha bağlantılı, daha canlı ve hayatlarından daha memnun hissediyorlar. Bu zihinsel ve duygusal iyi oluş, yeni bir girişim başlatma gibi büyük adımlar atmalarını da kolaylaştırıyor.

Farkındalıkla Nasıl Bağlantılı?

Farkındalık pratiği yapıyorsanız—şu ana dikkat etmek, duygularınıza kulak vermek ve niyetle yaşamak—bu araştırmadaki temayı hemen fark edeceksiniz: Farkındalık sadece ben ile değil, aynı zamanda biz ile ilgilidir.
Bu araştırma bize şunu gösteriyor:

• Toplumsal katılım, insanın bağ kurma, amaç hissetme ve özerklik gibi temel psikolojik ihtiyaçlarını karşılar tıpkı farkındalık gibi.

• İyi oluş sadece içsel huzur değil, aynı zamanda dış dünyayla nasıl etkileşimde bulunduğumuzdur.

• Girişimcilik, eğer toplumsal ihtiyaçlara duyarlı ve etik bir niyetle yapılırsa, farkındalıklı bir eylem olabilir.

İyi Oluşun Üç Boyutu

Araştırmacılar iyi oluşu üç ana başlıkta ele almışlar:

1. Hayat memnuniyeti – Hayatınızdan genel olarak ne kadar memnunsunuz?

2. Olumlu duygular – Neşe, ilgi, minnettarlık gibi hisler.

3. Azalmış olumsuz duygular – Daha az stres, kaygı ve üzüntü.

Topluma katkı sağlayan eylemler, bu üç alanın hepsini güçlendiriyor. Bu da kişiyi daha umutlu, cesur ve yaratıcı yapıyor.

Toplumdan Doğan Yaratıcılık

Gerçek hazine burada saklı: Büyük fikirler ve cesur adımlar, çoğu zaman küçük ama anlamlı yardımlarla başlar.

• Göçmen çocuklara gönüllü destek veren bir öğrenci, sosyal bir girişim kurma hayali kurabilir.

• Bir çevre temizliği etkinliğine katılan biri, doğa dostu ürünler tasarlamaya başlayabilir.

• Gençlere mentorluk yapan biri, bir eğitim girişimi kurabilir.

Bunlar sadece güzel hikâyeler değil. Hepsi daha büyük bir gerçeğe işaret ediyor: Başkaları için bir şeyler yaptığımızda, kendi içimizdeki potansiyel de uyanıyor.

Daha Anlamlı Bir Yaşam mı İstiyorsunuz? Önce Etrafınıza Bakın

Kendinizi sıkışmış ya da amaçsız hissediyorsanız, çözüm bir kişisel gelişim kitabında değil, belki de sadece başkaları için bir şey yapmaktır. Nevzat Tarhan Hocanın ifadesiyle “rasgele iyilik yapmaktır.” Önemli olan başkası için bir adım atmanız ve iyilik yapmanız.

CEO olmak zorunda değilsiniz. Ama anlamlı bir yaşam sürmek, sizi bir gün kendi girişiminizi kurmaya götürebilir.

Bir dahaki meditasyonunuzda ya da günlük tutarken şu soruları düşünün:

• Toplumla nasıl bağ kuruyorum?
• Çevreme ne katkı sunabilirim?
• Bugün atacağım küçük bir adım, yarın neye dönüşebilir?
• Karşılaştığım hayvanlarla bağ kuruyor muyum?

Cevaplar sizi şaşırtabilir.

Dahası: Farkındalık ve anlamlı eylem el ele gider.
İçimize dönerek ve dış dünyaya ulaşarak, kim olduğumuzu ve neler inşa edebileceğimizi keşfederiz.