Gizli tehlike: Psikotik depresyon, sıradan bir ruh hali bozukluğundan çok daha fazlası. Halüsinasyonlar, sanrılar ve ağır depresif belirtilerle kendini gösteren bu ciddi psikiyatrik hastalık hakkında bilmeniz gereken her şey...

Psikotik Depresyon Nedir?

Psikotik depresyon, majör depresyonun ağır bir formudur ve beraberinde psikotik belirtiler (halüsinasyon, sanrılar, gerçeklikten kopma) gösterir. Ruhsal çöküntü, umutsuzluk, değersizlik hissi gibi klasik depresyon semptomlarına ek olarak, birey gerçeklikle bağını kısmen ya da tamamen kaybedebilir.

Psikotik Depresyonun Belirtileri Nelerdir?

Psikotik depresyon belirtileri genellikle iki kategoride incelenir: depresif belirtiler ve psikotik belirtiler.

Depresif Belirtiler:
- Sürekli üzüntü ve umutsuzluk hissi

- İştahsızlık ve kilo kaybı

- Enerji eksikliği

- Konsantrasyon zorluğu

- İntihar düşünceleri

- Psikotik Belirtiler:

- Halüsinasyonlar: Gerçekte var olmayan sesler veya görüntüler görmek/duymak

- Sanrılar: Gerçeğe dayanmayan, sabit düşünceler (örneğin: “herkes bana zarar vermek istiyor”)

- Paranoya ve aşırı şüphecilik

- Kendini değersiz, günahkâr ya da “lanetlenmiş” hissetmek

Psikotik Depresyonun Nedenleri Nelerdir?

Psikotik depresyonun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir:

- Ailede depresyon veya psikoz öyküsü

- Şiddetli stres, travma veya kayıplar

- Beyin kimyasındaki dengesizlik

- Hormonal değişiklikler (doğum sonrası dönem vb.)

- Uyuşturucu veya alkol kullanımı

Psikotik Depresyon Tanısı Nasıl Konur?

Tanı koymak için psikiyatrist, hem depresif hem de psikotik belirtilerin varlığını değerlendirecek bir dizi klinik görüşme ve psikometrik test uygular. Gerekirse beyin görüntüleme ve laboratuvar testleri de yapılabilir.

Psikotik Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?

Psikotik depresyon ilaç tedavisi ve psikoterapi kombinasyonuyla tedavi edilir.

Antidepresanlar + Antipsikotik ilaçlar: En yaygın tedavi kombinasyonudur.

Elektrokonvülsif terapi (EKT): Dirençli vakalarda tercih edilir.

Psikoterapi: Özellikle iyileşme sürecinde destekleyici olur.

Hastane yatışı: Şiddetli vakalarda, özellikle intihar riski varsa önerilir.

Psikotik Depresyon İyileşir mi?

Evet, psikotik depresyon doğru tanı ve uygun tedaviyle büyük oranda iyileştirilebilir. Ancak tedavi süreci mutlaka uzman kontrolünde sürdürülmeli, ilaçlar düzenli alınmalıdır.

Psikotik Depresyon HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR (SSS)

1. Psikotik depresyon kalıcı mı?
Hayır. Uygun tedaviyle belirtiler önemli ölçüde gerileyebilir. Ancak nüks riski bulunduğu için tedavi süreci tamamlanmalı ve düzenli kontroller yapılmalıdır.

2. Psikotik depresyon ile şizofreni aynı mı?
Hayır. Her iki bozuklukta da psikotik belirtiler görülebilir ama psikotik depresyonda depresyon baskınken, şizofrenide düşünce bozukluğu ön plandadır.

3. Psikotik depresyon ilaçsız geçer mi?
Çok nadiren. Genellikle ilaç tedavisi şarttır çünkü psikotik belirtiler ciddi riskler taşır. İlaçsız bırakmak hayati tehlike yaratabilir.

4. Kimler risk altındadır?
Ailesinde depresyon veya psikotik bozukluk öyküsü olanlar, travma yaşayanlar, doğum sonrası dönemdeki kadınlar ve ciddi stres altındaki bireyler risk grubundadır.

5. Psikotik depresyon tekrarlar mı?
Evet, özellikle tedavi yarıda kesilirse veya stresli yaşam olayları yaşanırsa tekrar etme ihtimali vardır. Bu nedenle düzenli psikiyatrik takip önemlidir.