Mumyalama tekniği nasıl keşfedildi
Cinchcorro kültürüne ait insanlar yaklaşık olarak 7000 yıl önce Şili’de yaşıyorlardı. Peki mumyalama tekniği nasıl keşfedildi? 
Bu kültürün mumyaları bilinen en eski yapay mumyalama tekniğini yansıtır. Şili Katolik Üniversitesi biyologu Pablo Marquet ile çalışan ekip bu ölü gömme yöntemin, kuru iklim, denizden elde edilen bol yiyecek ve sık sık doğal olarak korunan cesetler sayesinde geliştiğine inanıyor. Atacama çölünde hüküm süren kurak iklim, cesetleri doğal olarak mumyalıyordu. Nüfusun artmasından sonra çevredeki mumya sayısı da artmıştı (PNAS). İşte arazideki doğal mumyalar, Atacama çölünde yaşayan insanları ölülerini mumyalamaya itmiş olabilir.
Antropologlara göre mumyalama tekniği, kültürel inovasyon ve yeni oluşan karmaşık ve sosyal bir fenomen olarak kabul edilebilir. Ve bunlar kalabalık nüfuslarda daha kolay ortaya çıkabilirken, küçük gruplarda inovasyonlar yeniden kaybolabilir diyor araştırmacılar. Bunun nedeni yeniliklerin, taklit edilerek yayılıyor olması. Sosyal grup çok küçükse bu gelişme ender olarak yaşanır ve inovasyon kaybolur gider. Antropologlar buna “Tasmanya etkisi” diyorlar.
Atacama çölünde nüfus 7000-8000 yıl önce hızlı artmaya başlamıştı. Bunun nedeni belki de uygun çevre koşullarıydı.
Okyanus suyu alt tabakalardan yukarı doğru çıkınca, kıyılardaki yeraltı sularında daha fazla tatlı su birikmiş ve denizdeki ürünler artmıştı. Böylece bölgedeki insan sayısı da çoğalmıştı diyen araştırmacılar, kültürel inovasyonu topluma maddi ve ideolojik açıdan hizmet eden olmak üzere iki gruba ayırıyorlar.
Ancak ideolojik inovasyon olarak mumyalama için Atacama çölündeki iklimsel koşullara bağlı olarak doğal mumyaların çok sık olarak ortaya çıkması da önemli bir rol oynamıştır. Araştırmacıların hesaplarına göre büyük bir avcı toplayıcı grubu aşağı yukarı yüz kişiden oluşuyordu. Böyle bir grupta yüz yıl içinde 400 ceset ortaya çıkar. Binlerce yıl sonra ise aynı yerde yaşayan toplumun bir bireyi böylece binlerce doğal mumyayla karşılaşır.
CUMHURİYET BİLİM TEKNOLOJİ EKİ
Cinchcorro kültürüne ait insanlar yaklaşık olarak 7000 yıl önce Şili’de yaşıyorlardı. Peki mumyalama tekniği nasıl keşfedildi?
Bu kültürün mumyaları bilinen en eski yapay mumyalama tekniğini yansıtır. Şili Katolik Üniversitesi biyologu Pablo Marquet ile çalışan ekip bu ölü gömme yöntemin, kuru iklim, denizden elde edilen bol yiyecek ve sık sık doğal olarak korunan cesetler sayesinde geliştiğine inanıyor. Atacama çölünde hüküm süren kurak iklim, cesetleri doğal olarak mumyalıyordu. Nüfusun artmasından sonra çevredeki mumya sayısı da artmıştı (PNAS). İşte arazideki doğal mumyalar, Atacama çölünde yaşayan insanları ölülerini mumyalamaya itmiş olabilir.
Antropologlara göre mumyalama tekniği, kültürel inovasyon ve yeni oluşan karmaşık ve sosyal bir fenomen olarak kabul edilebilir. Ve bunlar kalabalık nüfuslarda daha kolay ortaya çıkabilirken, küçük gruplarda inovasyonlar yeniden kaybolabilir diyor araştırmacılar. Bunun nedeni yeniliklerin, taklit edilerek yayılıyor olması. Sosyal grup çok küçükse bu gelişme ender olarak yaşanır ve inovasyon kaybolur gider. Antropologlar buna “Tasmanya etkisi” diyorlar.
Atacama çölünde nüfus 7000-8000 yıl önce hızlı artmaya başlamıştı. Bunun nedeni belki de uygun çevre koşullarıydı.
Okyanus suyu alt tabakalardan yukarı doğru çıkınca, kıyılardaki yeraltı sularında daha fazla tatlı su birikmiş ve denizdeki ürünler artmıştı. Böylece bölgedeki insan sayısı da çoğalmıştı diyen araştırmacılar, kültürel inovasyonu topluma maddi ve ideolojik açıdan hizmet eden olmak üzere iki gruba ayırıyorlar.
Ancak ideolojik inovasyon olarak mumyalama için Atacama çölündeki iklimsel koşullara bağlı olarak doğal mumyaların çok sık olarak ortaya çıkması da önemli bir rol oynamıştır. Araştırmacıların hesaplarına göre büyük bir avcı toplayıcı grubu aşağı yukarı yüz kişiden oluşuyordu. Böyle bir grupta yüz yıl içinde 400 ceset ortaya çıkar. Binlerce yıl sonra ise aynı yerde yaşayan toplumun bir bireyi böylece binlerce doğal mumyayla karşılaşır.
CUMHURİYET BİLİM TEKNOLOJİ EKİ
Paylaş
Yazar: Zeynep GÜÇLÜCAN
Görüntülenme:Güncellenme Tarihi:01 Eylül 2012Yayınlanma Tarihi:18 Eylül 2012
İlgili İçerikler
Köşe Yazarları
Sosyal Sorumluluk Projeleri
Kategori Bulutu
Psikiyatri AFAZİ Tüp Bebek Alkol Bağımlılığı Otizm Saç Dökülmesi Esrar Bağımlılığı Alzheimer Bebek Gelişimi Kokain Bağımlılığı Baş Ağrıları Stres Kumar Bağımlılığı Demans Depresyon Sanal Bağımlılık Migren Alerji Opiat Bağımlılığı Parkinson Kadın Hastalıkları Sigara Bağımlılığı Şizofreni Obezite Kardioloji Bipolar Bozukluk Cilt Bakımı