Gençler üniversite sınavı stresine dayanamıyor

Eğitime çok büyük değer verilen Çin'de, öğrencinin tüm yaşamını bu puanın şekillendirdiğine inanılıyor. Ama Çinli gençler üniversite sınavı stresine dayanamıyor.

Eğitime çok büyük değer verilen Çin'de, öğrencinin tüm yaşamını bu puanın şekillendirdiğine inanılıyor. Ama Çinli gençler üniversite sınavı stresine dayanamıyor.

Pekin -Çin çapında milyonlarca lise mezunu, çılgınca yardım hatlarını arayarak ya da tüm aileyi evdeki bilgisayarların başında toplanarak girdi. Sanırsınız, piyangodaki en büyük ikramiyeyi kazanan numarayı öğrenmeye çalışıyorlar. Buradaki büyük ikramiye, her Çin vatandaşının hayatında girip girebileceği en önemli tek sınav olarak kabul edilen gaokao'dan (üniversite giriş sınavı) alınan puan. Eğitime çok büyük değer verilen Çin'de, öğrencinin tüm yaşamını bu puanın şekillendirdiğine inanılıyor. Puan, gencin üniversiteye girip girmeyeceğinin yanı sıra hangisine gireceğini de belirliyor ki, pek çok Çinliye göre, bu yerleştirme kişiyi ne tür bir kariyerin beklediği açısından kilit önemde. Ancak son zamanlarda gaokao'un (telaffuzu govkov) anlam ve önemi hakkındaki tart ışmalar iyice hararetlendi. Sınava, Çin eğitim sistemine özgü bir hastalık olan ezberi özendirip yaratıcılığı kösteklediği eleştirisini yöneltenler var.

STRESLE BAŞA ÇIKMANIN YOLLARI

Geçen ay talk şovcu Zhong Şan tarafından sunulan ve sınava karşı demediğini bırakmayan bir televizyon programı, gaokao ve Çin eğitim sistemine karşı beslenen öfkenin sözcüsü haline geldi. Herhalde en şok edici olanı, ailesi ve öğretmenlerinin babasının öldüğü gerçeğini kendisinden iki ay boyunca sakladıkları Liu Qing'in hikâyesiydi. Sınav öncesi kızın sinirleri bozulsun istememişlerdi.

SINAV STRESİNİ YENİN

Programın sonlarına doğru Zhong, "Ulusumuzun geleceği olan genç nesillerin böylesine korku dolu, umutsuz ve zalim bir atmosferde yetişmelerini önlemenin bir yolu yok mu?" diye çıkıştı. Sınavı, yoksul kesimler ya da taşradan gelen öğrencilerin en iyi üniversiteler için yarışmasına izin veren meritokrasinin (liyakata dayalı atama sistemi) olmazsa olmazı diye savunanlar da var. Ancak ikamete göre kota sistemi, Pekin ve Şanghay'dan başvuranların, bu iki şehirde bulunan Çin'in en iyi üniversitelerine çok daha kolay girebilmesini sağlıyor. Devlet haber ajansı Xinhua'nın bir haberine göre, bu yıl gaokao'a katılan 9 milyon 150 bin öğrencinin yaklaşık yüzde 75'i üniversitelere girecek. Öğrenciler puanlarını öğrenmelerinin ardından, üniversitelerle ilgili tercih sıralamalarını yaptıkları listeleri eğitim yetkililerine teslim ediyor. ABD'deki gibi, pek çok üniversite giriş sınavında müzik yeteneği, yabancı dil becerisi, atletik yetenek gibi özel liyakat temelinde aldığı öğrencilere az sayıda kontenjan ayırıyor. Etnik azınlıktan öğrencilere de bazen avantaj tanınabiliyor. Çin'deki öğrenci ler arasında yurtdışındaki üniversitelere başvurma eğiliminin artması gözden kaçmıyor. Komünist Parti liderleri dâhil pek çok ebeveyn, yabancı diplomaya değer verirken, çocuklarının gaokao stresinden kurtulmasını da istiyor. Kunming kentinden bir öğrenci olan Gao Haicheng, yurtdışındaki üniversitelere başvurmayı planlayanlardan. Başlıca amacı gaokao'dan kaçmak olmasa da Gao, "Sınav, Çin'in eğitim sistemi açısından çok büyük sorun. Çin'de insanlar tek bir puan üzerinden değerlendiriliyor" diyor. Çin her yıl kopya skandallarıyla sarsılıyor. En yaygın taktiklerden biri, öğrencilerin kendilerine benzeyen gençleri kimlik kartlarını vererek sınava sokması. 2008'de Jiangsu eyaletinde üç genç kız, sutyenlerinde mini kameralarla yakalanmıştı. Niyetleri sınav kâğıdının görüntülerini dışarı yollayıp doğru cevapları almaktı. Bu yılki büyük skandal, Hubei eyaletinin Huanggang bölgesinde meydana geldi. Geçen ay onlarca öğrenci, yanıtlarla ilgili elektronik mesajlar gönderen silgi biçimindeki tanesi 2 bin 500 dolarlık küçük monitörler kullanırken yakalandı. Kunming'de liseden mezun olup sınavda yeterli puanı tutturan 18 yaşındaki Yang Taoyuan, ilk tercihini Şanghay Bilim Teknoloji Üniversitesi'nden yana yaptı. Daha yüksek puan tuttursaydı Tianjin'deki Çin Sivil Havacılık Üniversitesi'ni yazacağını söylüyor. Yang, "Sınıfta en yüksek puanı ben tutturdum, dolayısıyla sonuçtan oldukça memnunum. Ama yine de asıl okumak istediğim okula girmeme yetmedi" diyor. THE NEW YORK TIMES