EĞİTİM ORTAMLARINDA MÜZİKLE TEDAVİ

Bazı müzikle tedavi uzmanları, okul ortamlarında çalışabilirler.

Çalışmaları daha çok, öğrenme ve uyum sorunları olan çocukların normal akranları gibi sınıflarda eğitime devam etmelerini sağlama üzerinde yoğunlaşır. Bu tür çocukların da eğitim için başvurabilecekleri hesaplanmadan oluşturulmuş okullarda, özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların düzenli eğitim görebilmeleri için gerekli düzenlemelerin yapılmasına yardımcı olurlar. Bunun için müzikle tedavi görmesi gerektiği düşünülen çocuklara uygun bir ortam sağlamak için, okuldaki öğretmenlerle bilgi alışverişinde bulunurlar. Sadece çocuğun değil, öğretmenlerin de eğitim almasını sağlarlar. Öğretmenlere, öğretim esnasında bu çocuklar için müziği kullanma konusunda bilgilendirme yaparlar.

Okullar çocuklara toplu bir şekilde ulaşılabilecek güvenli ve disiplinli ortamlardır. Bu yüzden müzikle tedavi için çok uygun bir ortam haline getirilebilirler. Okullar sayesinde birçok çocuğun ruhsal durumu taranabilir; psikolojik bozuklukları, davranış problemleri, öğrenme güçlükleri, uyum sorunları tespit edilebilir. Hele hele ruh sağlığı taramasının yapılmasının ihmal edildiği ülkemizde, okullar birçok fiziksel hastalıkta olduğu gibi psikolojik sorunlarda da teşhis, tedavi ve korunma için fırsatlar yaratabilirler. Bunun için çocukların ürkütülmeden, incitilmeden, örselenmeden incelenmesinde müzikle tedavi büyük kolaylıklar sağlamakta ve etkili girişimlere imkân tanımaktadır.

Çocuklar hayatlarının büyük bir bölümünü okulda geçirmektedirler. Bu yüzden evde gözden kaçabilen birçok sorun, okul ortamında tespit edilebilmektedir. Mesela depresyonda olan bir çocuk sıkıntılarını dile getiremeyebilir. Aile, çocuktaki bazı belirtileri çocuğun mizacının bir parçası zannedebilir. Böyle zamanlarda öğretmenin gözlemleri ve okul başarısının düşmesi veya okulda uyumsuz davranışların belirmesi dikkat çekebilir. Çocuk bu sayede doğru bir şekilde yönlendirilme fırsatı yakalamış olur. Müzikle tedavi böyle gizli kalan durumlarda, duyguların ifade edilmesini kolaylaştıran bir yöntem olarak çok etkili olabilmektedir. Hem durum tespitinde, hem de tedavide etkili olabilmektedir.

Çocuklarda müzikle tedavinin kullanımı için gerekli bütün durumlarda okul, bir müzikle tedavi ortamı haline getirilebilir. Burada amaç sadece çocuğun sorunlarını ortaya koymak değildir. Aynı zamanda öğretmenlerin, idarenin, ana-babanın yanlış yaklaşımlarını da tespit etmek ve düzeltmektir.

Müziğin insan beynine ve bedenine olumlu etkileri bilinmektedir. Bu konuda yapılmış çalışmalardan birinde, Tayvan’da uyku problemi olan 43 kız ve 43 erkek ilkokul öğrencisi incelenmiştir. Müziğin uyku süresini ve uyku etkinliğini düzelttiği gözlenmiştir . Bunun gibi birçok fizyolojik fayda; çocuğun rehabilite edilmesini, okul ortamında kendisini daha iyi hissetmesini, okul motivasyonunun artmasını ve okul içi paylaşımının daha iyi olmasını sağlamaktadır.

Bazı çocuklar kendilerini ifade edemedikleri için, zaman zaman itilip kakılmaya maruz kalabilirler. Müziğin duyguları ifade etme yeteneğini artırma etkisi sayesinde, iletişim daha sözel hale gelebilmektedir. Kıskançlık, çekingenlik, bozgunculuk, kavgacılık, yaramazlık gibi davranış bozuklukları genellikle kendini ifade edememe ve bunun neticesinde yanlış anlamalardan kaynaklanmaktadır. Müzikle tedavi sayesinde bu bozukluklar düzelebilmektedir. Nitekim Amerika’da ortaokul öğrencilerine yapılan bir müzikle tedavi çalışmasında hızlı tempodaki müziklerle çalışıldığında hakkını arama davranışında artış saptanmıştır . Bu tür araştırmalar baz alınarak daha kapsamlı çalışmalar yapılmalıdır. Çünkü okul kişiliğin şekillendiği en önemli hayat alanıdır.

Müzikle tedavi esnasında, öğrencilerin okudukları sınıflara, bölümlere, derslere ilişkin sorunları kolaylıkla tespit edilebilmektedir. İngiltere’de yapılan bir çalışmada vücudun üst bölgesindeki ağrılar için müzik kullanılmıştır. Müzik okulunda okuyan çocuklarla klasik bir okulda okuyan öğrenciler üzerinde çalışılmıştır. Kız öğrenciler erkek öğrencilerden daha çok ağrı şikâyetinde bulunmuşlardır. Müzik okulunda okuyan öğrencilerin her iki cinsiyet grubunda da, bedenle çalışmaya bağlı olarak ağrı şikâyeti daha fazla gözlenmiştir. Klasik lisedeki öğrencilerde daha çok yazmaya bağlı, müzik okulunda okuyan öğrencilerde ise özellikle çello, klarnet ve flüt çalmaya bağlı ağrılar görülmüştür . Burada ağrı bulgusunun üzerine giden bir müzikle tedavi programı, çocukların sıklıkla nelerden muzdarip olduklarını ortaya koymada başarılı olmuştur. Böylelikle çocukların akademik ilerlemelerini engelleyen unsurların ortadan kaldırılması için sağlam bir adım atılmıştır.

Her öğrenci, kendine has problem ve ihtiyaçlara sahiptir. Bu yüzden müzikle tedavi girişimlerinin kişiye özel planlanması gerekmektedir.

Özetle müzikle tedavinin eğitim ortamlarında vurguladığı dört kategori vardır:

1. Müzik aktiviteleri eğitime destek olur. Müzik, sınıfta akademik becerileri vurgulamak için kullanılabilir.

2. Müzik öğrenileni pekiştirmek için kullanılabilir. Verilen ödevlerin tamamlanması ve uygun davranışlar, müzik dinletme veya müzikal etkinliklere katılma gibi yöntemlerle ödüllendirilebilir.

3. Müzik faaliyetleri sosyal ve duygusal alanlarda destek sağlayabilir. Yapılandırılmış müzikal faaliyetler, uygun sosyal davranışların uygulamasının yapılması ve duyguların ifade edilmesi konusunda fırsat sunar.

4. Müzikle tedavi müzik eğitimine de destek olur. Öğrenme güçlüğü olan çocuklar, müzik eğitiminde güçlükler yaşayabilirler. Müzikle tedavi uzmanı, ergenlerin müzikal ortamlara kolaylıkla katılabilmeleri için uyum sağlayıcı yöntemler uygular.