Bir müzik türünün evrimi

Hip-hopun sayısız rengi, gölgesi ve içeriden muhalifleri olmasına rağmen, birçok insan onu tek bir müzik türü olarak görüyor.

Hip-hopun sayısız rengi, gölgesi ve içeriden muhalifleri olmasına rağmen, birçok insan onu tek bir müzik türü olarak görüyor.

Hip-hop, etkin biçimde pop müziğin merkezine dönüşmesine rağmen, hâlâ pek çok kişi tarafından marjinal bir fenomenmiş gibi değerlendiriliyor. Bu tutum genelde dünyanın ne tür değişimler yaşadığını görmemekten kaynaklanıyor. Hip-hopa dair dar görüşlülük, türün dehasının kısmen uçlardan kalkıp ana akıma sızmasında yattığı düşünüldüğünde, daha da şaşırtıcı. Hip-hop bunu beklenmedik yerlerde beklenmedik yollarla yaptı, reklamlar için müzik sağladı, markaları tanıttı, ergenlere yeni argo sözler sundu. Oksijen gibi herkesin oldu. Ardından, belki de kaçınılmaz biçimde, sonradan benimseyenler ve araya karışanlar kendi ortamlarını yaratarak başarılı oldu ki, bu Macklemore ile Ryan Lewis'in "Thrift Shop"u ve Baauer'in 'Harlem Shake'ine kadar vardı. 'Thrift Shop', geçen ay ABD'nin bir numaralı şarkısı oldu ve "Harlem Shake" de Şubat başından beri en son dans-video deliliği salgınına neden oldu. Her iki şarkı da iTunes satış listesinin tepelerinde geziniyor. Bu, ya hip-hop için muazzam bir kültürel zaferin göstergesi ya da belki de hip-hopun anlamını kaybetmeye başladığı an. Ama gerçekte hip-hopun merkezsiz geleceğine delalet ediyor. O gelecekte hip-hopun öğeleri ve göndermelerinin, herkes tarafından kapışılarak umulmadık şekillerde kullanılması, kaçınılmaz biçimde merkezi zayıflatacak. "Thrift Shop"un bir hip-hop şarkısı olduğuna şüphe yok, ama yaşayan bir tür olarak hiphopla hemen hiçbir bağlantısı bulunmuyor. İkinci el elbise almanın heyecanları hakkında dertsiz tasasız bir şarkı. Fakat ilham aldığı hip-hopun savurganlık klişelerinin güçlü bir taklidi ya da hicvi değil. Macklemore, bir rapçi olarak, en canlı şekilde, 2000'lerin başındaki "progresif, bağımsız" hip-hopu çağrıştırıyor. O zamanlar hip-hop hâlâ uçlarda büyüyüp gelişiyor ve bu müziği beyazlar yeni yeni keşfediyordu. Macklemore'un başarısı, 2013'te siyahî kültürden tümüyle uzak durarak da hip-hopu tüketmenin mümkün olduğunu bize hatırlatıyor. Sırf Macklemore beyaz olduğundan değil. "Thrift Shop"taki rapin, sadece hip-hopla geleneksel olarak pek bağlantıusı olmayan fikirleri yaymak için bir araç olarak kullanılmasından. Bazıları bunu büyük bir saygısızlık olarak görüyor. Ancak hip-hoptan haberdar ama hip-hopa özgü olmayan dinleyici devasa boyutta ve ihtiyaçlarının pek çok yoldan giderilmesi gerekiyor. Bu dinleyiciyi, "Harlem Shake" dans videolarında tam manasıyla hareket halinde görebilirsiniz; YouTube'a insanların gruplar oluşturup şarkının açılış bölümüne dans ederek eşlik etmeye çalıştığı on binlerce video gönderildi. Baauer'in "Harlem Shake"i bir hip-hop şarkısı değil, ama hip-hopun etkisi var. Baauer, ilhamını ve samplelarının bir bölümünü son yılların Güneyli saldırgan hip-hopundan alarak yeni ortaya çıkan dans müziği türünün en ön saflarında yer alıyor. Gelgelelim Harlem Shake diye bir dans gerçekten var. Ancak son zamanlarda popüler olan dans, 1980'lerden itibaren 10 yıldan uzun bir süre varoşların hammaddesi olmuş gerçek Harlem Shake değil. Bu şarkının patlaması ve ona eşlik eden videolar, özgün dansın bu ad üzerindeki hakkını tümden yok etme tehdidi taşıyor. THE NEW YORK TIMES