Son 10 yılda özellikle 40 yaş altı genç yetişkinlerde bellek ve odaklanma sorunları neredeyse iki katına çıktı. Amerikan Nöroloji Akademisi’nin araştırmasına göre, bilişsel bozukluklar artık yalnızca yaşlıların değil, gençlerin de sorunu haline geldi. Düşük gelir, stres, eşitsizlik ve dijital yaşam tarzı bu çarpıcı artışın başlıca nedenleri arasında gösteriliyor.

Gençlerde Bellek Sorunlarında Endişe Verici Artış

ABD’de yapılan yeni bir araştırma, genç yetişkinlerde hafıza, dikkat ve karar verme güçlüklerinin hızla arttığını ortaya koydu. 2013–2023 yılları arasında bilişsel zorluk yaşayanların oranı %5,3’ten %7,4’e yükseldi. En dikkat çekici artış ise 18–39 yaş arası gençlerde, neredeyse iki katına çıkan oranlarla görüldü.

Zihinsel Gerileme Artık Sadece Yaşlıların Sorunu Değil

Yale Tıp Fakültesi’nden Dr. Adam de Havenon’un öncülüğünde yürütülen araştırmada, 4,5 milyondan fazla Amerikalının verileri incelendi. Sonuçlar, gençlerin geçmişe kıyasla çok daha fazla “odaklanamama, unutkanlık ve karar verme güçlüğü” yaşadığını gösteriyor. Dr. Havenon, “Bellek ve düşünme sorunları halk sağlığında yükselen bir kriz haline geliyor” diyerek uyardı.

Düşük Gelir ve Eğitim Seviyesi, Zihinsel Sağlığı Tehdit Ediyor

Araştırmaya göre, geliri 35 bin doların altında olanlar en fazla bilişsel sorun yaşayan grup. Bu kişilerde oran %8,8’den %12,6’ya çıktı. Üniversite mezunlarında artış sınırlı kalırken, lise diploması olmayanlarda oran %14,3’e yükseldi. Uzmanlar, ekonomik stres, yetersiz beslenme, uyku sorunları ve dijital bağımlılığın bu artışta etkili olabileceğini belirtiyor.

Irksal ve Etnik Eşitsizlikler Derinleşiyor

Beyaz yetişkinlerde bilişsel zorluk oranı %6,3’e çıkarken, Amerikan Yerlileri ve Alaska Yerlilerinde oran %11,2’ye ulaştı. Siyahilerde, Hispaniklerde ve Asyalılarda da artışlar dikkat çekici boyutlarda. Bu durum, yapısal eşitsizliklerin beyin sağlığına da yansıdığını ortaya koyuyor.

Gençlerde Bilişsel Krizin Olası Nedenleri

- Dijital ekranlara aşırı maruziyet

- Yüksek stres, ekonomik belirsizlik

- Uyku ve beslenme düzensizliği

- Artan depresyon ve kaygı bozuklukları

- Pandemi sonrası yaşam tarzı değişiklikleri

Uzmanlar, bu faktörlerin uzun vadede “toplumsal beyin sağlığını” tehdit ettiğini vurguluyor.

Uzmanlardan Çağrı: Beyin Sağlığına Yatırım Şart

Araştırmacılar, bu artışın “küresel bir zihinsel sağlık krizi”ne dönüşmemesi için erken önlem çağrısı yapıyor. Düzenli egzersiz, yeterli uyku, sağlıklı beslenme ve dijital detoksun beyin sağlığını korumada kritik rol oynadığı belirtiliyor.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Gençlerde bellek sorunları neden artıyor?
Dijital ekran kullanımı, stres, uykusuzluk, düşük gelir ve sosyal izolasyon gibi etkenler beyin sağlığını olumsuz etkiliyor.

2. Bu artış kalıcı mı yoksa geçici bir eğilim mi?
Uzmanlara göre, bu eğilim kalıcı hale gelebilir. Erken önlemler alınmazsa genç nesillerde kalıcı bilişsel gerileme görülebilir.

3. Bellek sorunları nasıl önlenebilir?
Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, sosyal etkileşim ve ekran süresinin azaltılması öneriliyor.

4. Bu durum sadece ABD’ye mi özgü?
Hayır. Uzmanlar benzer eğilimlerin Avrupa ve Asya’da da görüldüğünü belirtiyor.

Sessiz Bir Zihinsel Kriz Kapıda

Gençlerde hızla artan unutkanlık ve odaklanma sorunları, modern yaşamın beyin üzerindeki etkilerini açıkça gösteriyor. Amerikan Nöroloji Akademisi’nin uyarısı net:
“Beyin sağlığına yatırım yapmazsak, gelecekte toplumsal bir bilişsel çöküşle karşı karşıya kalabiliriz.”

https://www.sciencedaily.com/releases/2025/11/251102011158.htm