ANTİBİYOTİK YERİNE ALTERNATİF

CUMHURİYET BİLİM TEKNİK EKİ

Neredeyse yarım milyon kişiye tüberkülozun bir türü bulaşırken, hastaların üçte biri de yaşamını yitirdi.

Günümüzde git gide daha fazla hastalık etkeni antibiyotiklere karşı direnç kazanıyor, hatta bazı bakteriler daha şimdiden antibiyotiklerle tedavi edilemeyecek duruma geldiler bile. Dünya Sağlık Organizasyonu WHO’dan yapılan açıklamaya göre, 2010 yılında neredeyse yarım milyon kişiye tüberkülozun bir türü bulaşırken, hastaların üçte biri de yaşamını yitirmiş. Bu hastalık birçok antibiyotiğe karşı duyarsızdır.. WHO dirençli bakterilerin yayılışını, penisilin ve diğer antibiyotiklerin gereksiz ve hatalı kullanımına bağlıyor.

Leipzig Fraunhofer Hücre Terapisi ve İmmünoloji Enstitüsü bilimcileri, şimdi antibiyotiğe karşı bir alternatif buldu. Mikroplar antibakteriyel peptitlerle tedavi edilecek. Şimdiden çok sayıda bakteriyi öldüren yirmi kısa aminoasit zinciri saptadık bile, diyor araştırmayı yöneten Andreas Schubert. Peptitler mesela enterokoklar, mayalar ve küf mantarları ve ağız boşluğunda bulundukları taktirde diş çürümesine yol açan Streptococcus mutans bakterileri üzerinde etkili olmuş. Hatta deneyler sırasında, çok dirençli olarak bilinen Staphylococcus aureus hastane bakterisinin büyümesi bile engellenmiş.

Bilimciler ilk önce mantarlar ve bakteriler üzerinde etkili olduğu bilinen peptitlerden, sekans varyasyonları ürettikten sonra bunları çeşitli bakteriler üzerinde test etmişler. Çürümeye neden olan bakteriler yaklaşık bir saat kadar yapay üretilen antibakteriyel peptitlerin etkisinde bırakılmış. Yeni üretilen peptitler, pozitif yüklü aminoasit taşıdıkları için negatif yüklü bakteri zarıyla birleşerek içinden geçebilmişler.

Antibakteriyel peptitlerin etkisi sadece birkaç dakika içinde ortaya çıkıyor. Ayrıca on mikrometrelik dozdan itibaren etkili olan klasik antibiyotiklerin aksine peptidler bir mikrometrenin altında bile etkililer. Dahası peptitler sağlıklı hücrelere de zarar vermiyor. Şimdi peptitleri canlı enfeksiyon modelleri üzerinde test edecekler.