YÜZEYLER NASIL TEMİZLENMELİ?

A.A

Halk arasında domuz gribi olarak bilinen Pandemik A (H1N1) virüsüne karşı yüzey temizliği yapılırken neler yapmalı?

Halk arasında "domuz  gribi" olarak bilinen Pandemik A (H1N1) virüsüne karşı yüzey temizliği  yapılırken, 50 ölçü suya bir ölçü çamaşır suyu, enfekte yüzeyin temizliğinde de  dokuz ölçü suya bir ölçü çamaşır suyu katılması gerektiği belirtildi.

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) Bulaşıcı Hastalıklar Komisyonu  üyesi Yardımcı Doç. Dr. Esin Kulaç, "domuz  gribine" karşı okulların, toplu taşıma araçlarının ve kamuya açık alanların  ilaçlandığını hatırlatarak, "Ancak ilaçlamada kullanılan maddelerin içeriği ve  yapılan işlemin bilimselliği konusunda şüpheler bulunmaktadır. Ayrıca bu  maddelerin gereksiz ve fazla kullanılması da insan sağlığına zarar  verebilmektedir" uyarısında bulundu.

Güneş ışığına oldukça duyarlı olan grip virüsünün, başlıca bulaşma  yolunun damlacık yoluyla olduğunun bilindiğini anlatan Kulaç, diğer damlacık  yoluyla bulaşan mikroorganizmalarda olduğu gibi sıklıkla kapalı ortamlarda  bulaştığını söyledi. Kulaç, bu nedenle ev, okul, hastane bekleme salonu, iş yeri  ve otobüs gibi kapalı alanların iyice havalandırılmasının, pandemik gribin  bulaşmasını önlemede etkin bir kontrol yöntemi olduğunu vurguladı.
        
"JELİN EL YÜZEYİNDE İYİCE KURUMASI BEKLENMELİ"

Kulaç, hasta kişilerin öksürüp hapşırmasıyla havaya yayılan enfekte  damlacıkların, bir süre havada asılı kaldıktan sonra sandalye, masa, kapı kolu,  klavye gibi yüzeylere bulaşabildiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Ortam ısısı, nem oranı, güneşlenme durumu ve yüzey özelliği gibi  etkenlere bağlı olmakla beraber, grip virüsünün bu yüzeylerde 2-48 saat arasında  canlı kalabildiği rapor edilmektedir.

Grip virüsünün bulaştığı bir yüzeye dokunduktan sonra, ellerin ağız, göz  ve burna götürülmesiyle de hastalık bulaşabilir. Olası ya da kesin enfekte  yüzeylere dokunulmamalı, kazara dokunulursa eller hemen su ve sabunla 15-20  saniye süreyle yıkanmalıdır. Bu nedenle okul ve hastane gibi toplu yaşam  alanlarında su ve sabuna erişimin düzenli olarak sağlanması çok önemlidir.

Su ve sabunun bulunmadığı ortamlarda el temizliği için el dezenfektanları  kullanılabilir. El temizleme jeli kullanılacaksa, jelin el yüzeyinde iyice  kuruması beklenmelidir. Bununla birlikte bu dezenfektanların alerjik  reaksiyonlara neden olabileceği de unutulmamalıdır."
        
"KAPLARIN SICAK SU VE DETERJAN İLE YIKANMASI YETERLİ"

Grip virüsünün yayılmasını önlemek için geniş yüzeylerin  dezenfeksiyonunda pek çok madde kullanılmasına karşın, deterjan ve suyla  yapılacak temizliğin yeterli olduğunun rapor edildiğini anlatan Kulaç, masa, kapı  kolu, banyo, mutfak tezgahı, oyuncak gibi araç gerecin günlük temizlikte  kullanılan deterjanlarla temizlenmesinin uygun bulunduğunu bildirdi.

Kulaç, günlük kullanılan temizlik maddeleri dışında klor, hidrojen  peroksit, iyotlu antiseptikler ve alkol gibi bazı kimyasal maddelerin  kullanılabileceğini ifade ederek, küçük çocukların eğitim gördüğü kreşlerde çevre  ve oyuncak temizliğine özen gösterilmesi ancak yapılan günlük temizliğe ek olarak  dezenfeksiyon yapılmasının gerekli olmadığını söyledi.

Yüzey temizliğinde çamaşır suyu (yüzde 5'lik sodyum hipoklorit)  kullanılacaksa, 50 ölçü suya bir ölçü çamaşır suyu konularak hazırlanan karışımla  yüzey temizliğinin yapılmasının yeterli olduğunu belirten Kulaç, şunları  kaydetti:

"Temizlenen yüzey iki dakika ıslak bekletilmeli ve sonra kurumaya  bırakılmalıdır. Eğer enfekte bir yüzeyin temizliği yapılacaksa, dokuz ölçü suya  bir ölçü çamaşır suyu katılarak hazırlanan karışım kullanılmalı. Çamaşır suyunun  temizlikte kullanılamayacağı aside dayanıksız metal yüzeyler için (çelik gibi)  yüzde 70'lik izopropil alkol solüsyonu kullanılabilir. Enfekte yüzey temizliğinde  yüzde 70'lik alkol organik madde ile temas olduğunda inaktif duruma geçeceğinden  kullanılmamalı.
 
Yüzey temizliğinde tek kullanımlık kağıt havlu gibi ürünler tercih  edilmeli.

Grip virüsünün 70-100 derecee öldüğü bilindiğinden, kapların sıcak su ve  deterjan ile yıkanması (bulaşık makinesi) yeterli.

Enfekte havlu, yatak çarşafı ve giysiler silkelenmemeli, hastane  ortamında veya evde enfekte olan her türlü araç gereç taşınırken dikkatli  olunmalı. Aksi taktirde havaya bu araçlardan enfekte aerosoller karışabilir ve  kişileri enfekte edebilir.

Tuvalet gibi geniş topluluklar tarafından kullanılan alanların ve çeşitli  yüzeylerin temizliğinin sıklığı konusunda günlük temizliğin yeterli olduğu  bildirilmektedir.

Dezenfektanların odalara sprey şeklinde kullanılması sakıncalı sonuçlar  doğurabileceği gibi faydası da saptanmamıştır. Kuru toz alma şeklinde veya  süpürge ile yapılacak bir temizlik havada aerosollerin oluşmasına neden  olabileceğinden uygulanmamalı.

Olası enfekte yüzeylerin temizlenmesinde personelin eldiven, gözlük,  cerrahi maske, tek kullanımlık önlük gibi koruyucu önlemleri alması  gereklidir."

Uzm. Dr Pınar Baysan da Belediye ve Milli Eğitim Müdürlüğü başta olmak  üzere tüm kamu ve özel kurumlarda yapılacak temizleme işlemlerinin sağlık  teşkilatının danışmanlığında yürütülmesi gerektiğini bildirdi. Baysan, İl  Hıfzıssıhha Kurullarında alınacak bir kararın, temizlik işlemlerinin işbirliği  içinde yürütülmesi konusunda bağlayıcı olabileceğini söyledi.