Vertigo nedir? Vertigo belirtileri nelerdir

Vertigo nedir? Baş dönmesinin tıbbi ismi vertigo, Şiddetli baş dönmelerine neden olan vertigo, günlük yaşam kalitesini düşüren bir hastalık. Vertigo, Sıklıkla da kulakta çınlama ve işitme kaybı ile birlikte görülüyor. Vertigo başlıca merkezi sinir sistemi ve iç kulak hastalıklarından kaynaklanır.

VERTİGO NEDİR

Çeşitli nedenlerden kaynaklanabilen vertigo genel olarak iç kulak rahatsızlıkları nedeniyle olabiliyor. Sıklıkla da kulakta çınlama ve işitme kaybı ile birlikte görülüyor. Vertigo belirtileri nelerdir? Vertigo nasıl tedavi edilir? İşte vertigoyla ilgili bilinmesi gerekenler...

Baş dönmesinin tıbbi ismi vertigonun çift görme, yüzde uyuşma ya da mimiklerde kuvvetsizlik, dilde peltekleşme, yutmada güçlük gibi belirtilerle ortaya çıkıyor. Vertigo başlıca merkezi sinir sistemi ve iç kulak hastalıklarından dolayı kaynaklanır. Vertigonun neden olan rahatsızlıklara göre çeşitleri bulunmaktadır. Vertigo, sizin veya gördüklerinizin döndüğünü hissetmenize yol açan bir histir. Sıklıkla bulantı, kusma ve denge kaybı bu duruma eşlik edebilir. Vertigo genellikle baş dönmesi olarak adlandırılmaktadır. Ancak gerçekte her baş dönmesi vertigo değildir. Vertigoda ataklar belli belirsiz olabileceği gibi, kişinin günlük işlerini yapmasına engel olacak kadar şiddetli de olabilir. 

Vertigo, sizin veya gördüklerinizin döndüğünü hissetmenize yol açan bir histir. Sıklıkla bulantı, kusma ve denge kaybı bu duruma eşlik edebilir. Vertigo genellikle baş dönmesi olarak adlandırılmaktadır. Ancak gerçekte her baş dönmesi vertigo değildir.

VERTİGO BELİRTİLERİ NELERDİR?

- Yürümede zorluk
- Mide bulantısı
- Anormal göz hareketleri
- Baş dönmesi
- İştme kaybı
- Kulak çınlaması
- Çift görme
- Denge kaybı
- Düşme hissi yaşama
- Bayılma
- Düşme
- Konuşma güçlüğü
- Baş ağrısı
-  Kol ve bacaklarda güçsüzlük
- Denge kaybı
- Bilinç kaybı
- Kusma

Vertigonun en önemli belirtisi tekrarlayan baş dönmeleridir. Birçok hasta bu baş dönmesini gece uyurken bile uyandıran bir dönme olarak anlatmaktadır.

5-10 saniye süren anlık dönmeler yaşanabilir. Kafa sabitlenince baş dönmesinin geçtiğini ama kafa hareket ettiğinde baş dönmesinin tekrarlandığını belirtirler. Çok hafif baş hareketleri, eğilip kalkma gibi eylemler kısa süren baş dönmeleri yaratmaktadır. Bu durum gün içinde devam etmektedir.

VERTİGO ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Santral vertigo

Beyinden kaynaklanan rahatsızlıklar sonucu meydana gelmektedir. Santral vertigolar, beyinde tümor, kanama, damarlarda anevrizma ya da beyin damarlarının farklı bozukluklarından kaynaklanabilmektedir.

Periferik vertigo

İç kulak ya da orta kulaktaki denge merkezinin etkilenmesine bağlı olarak dengenin bozulmasıdır. Periferik vertigoya boyun ağrıları gibi kas iskelet sistemindeki herhangi bir sıkıntı ya da hipotiroidi, hipertiroidi ya da hipoglisemi gibi metabolik hastalıklarda neden olabilmektedir. Hasta vertigo şikayetiyle geldiği zaman ilk olarak kulakla ilgili bir sıkıntısı olup olmadığına bakılmaktadır.

Halk dilinde kristal oynaması olarak bilinen “Bening Paroksismal Pozisyonel Vertigo” (BPPV) en sık görülen vertigo çeşididir. İç kulaktaki denge merkezinde bulunan kristallerin arka yarım daire kanallarına düşmesi sonucu oluşmaktadır. İç kulak kristallerinin yerinden oynamasında, kişi yatakta, sağdan sola dönerken ya da sırt üstü yattığı zaman başı dönmektedir.

VERTİGO NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Vertigo soğuk algınlığı, tümörler veya enfeksiyon gibi farklı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkıyorsa, altta yatan hastalığa göre ilaç veya farklı tedavi yöntemleri izlenir.

Baş dönmesi sorununu azaltmak veya ortadan kaldırmak, denge fonksiyonlarını en güvenli şekle getirmektir. Eğer, iç kulaktaki kristallerin yer değiştirmesine bağlı olarak gerçekleşiyorsa tedavi kristallerin yeniden konumlandırılmasını içerir.

Vertigo tedavisi altta yatan hastalığa göre yapılır. Orta kulak enfeksiyonu varsa antibiyotikler kullanılır. Kulakta iyileşmeyen enfeksiyon varsa cerrahi tedavi gerekebilir. Menier hastalığında hastalara tuzsuz diyet ve idrar söktürücü ilaçlar verilir. Benign paroksizmal pozisyonel vertigoda (BPPV) hastalık bir kaç hafta veya ayda kendiliğinden sonlanır. Bu durumdaki hastaya hekimler bazı pozisyonel manevralar yapabilirler. Düzelmeyen hastalara yönelik nadiren düzelmeyen hastalara iç kulağa yönelik cerrahi düşünülebilir. BPPV li hastalar ani baş hareketlerinden kaçınmalı, bol istirahat etmeli, bol sıvı tüketmelidirler. Yüksekte çalışmaktan ve tehlikeli cihaz kullanmaktan kaçınmalıdırlar. Vertigo tedavisinde fizik tedavi de kullanılmaktadır. Vertigo tedavisi esnasında kafein, tütün ve alkolden uzak durmak gereklidir.

Vertigo Nedir Neden Olur?

Basit şekilde baş dönmesi olarak tanımlayabileceğimiz vertigo çeşitli nedenlerden ortaya çıkabilir. Vertigo ne demektir, sorusuna kısaca bir hastalıktır şeklinde cevap vermek doğru olmaz. Çünkü bu rahatsızlık başka hastalıkların nedeni olabilir. Vertigo nedir neden olur diye baktığımızda genel bazı nedenler sunabiliriz:

•    Üst solunum yolları enfeksiyonu kaynaklı iç kulak rahatsızlıkları,
•    İç kulak dengesini sağlayan yapıların bozulması,
•    Meniere hastalığı( iç kulak sıvısının kimyasal durumlarının değişmesi),
•    Vestibüler nörinit( denge sinyallerini beyne ulaştıran sinirlerin iltihaplanması),
•    Kronik orta kulak iltihabının iç kulağa yayılması,
•    Psikolojik rahatsızlıklardır.

Bu saydıklarımız dışında farklı vertigo nedenleri de olabilir. Genel olarak kulak kaynaklı olsa da vertigo beyin kaynaklı da yaşanabilir.

Vertigo Hakkında Genel Bilgiler

•    Vertigo sık yaşanabilen her zaman ciddi bir hastalığa işaret etmeyen bir sorundur.
•    Vertigo tekrar ettiği durumlarda tümör, enfeksiyon, kulak iltihabı, meniere hastalığı gibi sorunlardan kaynaklanıyor olabilir.
•    Çoğu zaman baş dönmesi mide bulantısı ile birlikte yaşanır.
•    Her nasıl olursa olsun tekrar eden baş dönmesi mutlaka uzman doktora başvurulması gerek bir sorundur.
•    Denge hastalığı nedir sorusunun da cevabı vertigodur.

Vertigo Hangi Hastalıkların Belirtisi Olabilir?

Yüksek tansiyon, damar sertliği, tümörler, kulak kristalleri, meniere hastalığı, migren, psikolojik rahatsızlıklar baş dönmesi belirtisinin görülebileceği sorunlardır. Her insanın hayatında olabilecek dış etkenlerden kaynaklı basit baş dönmeleri de vardır. Ancak sürekli yaşanan baş dönmesi sorunu varsa nedenleri araştırılmalıdır.

Başa sert bir darbe alınması da baş dönmesine neden olan sorunlardan biridir. İç kulağa zarar veren tüm dış etkiler baş dönmesi sorununu yaratabilir. Uzmanlar tekrar eden vertigo atağı sorunlarında gecikmeden klinik araştırma yapılmasını öneriyor. Hangi zamanlarda baş dönmesinin tekrar ettiğini gözlemlemek tanı ve tedavi açısından önemli bir yerde duruyor.
Vertigo Çeşitleri Nelerdir?

İnsanlarda görülen tüm vertigoların %79-80’i kulak kaynaklı ortaya çıkmaktadır. Kaynaklandığı soruna göre vertigo çeşitleri ikiye ayrılır;

Periferal Vertigo; İç kulak kristallerinin yer değiştirmesi sonucu ortaya çıkar. Vestbüler organlarda ortaya çıkan bozukluklardır. Perfiral vertigo nedenleri şunlar olabilir:

•    Pozisyona bağlı baş dönmesi atakları,
•    Meniere hastalığı,
•    Kulakta perilenf fistülü,
•    Menenjit,
•    Kabakulak,
•    Akustik nörinom,
•    Menenjiom, şeklindedir.

Santral Vertigo; Beyindeki denge merkezlerinde yaşanan sorunlardan kaynaklanır. Bu tür vertigoya eşlik eden başka semptomlar da vardır. Baş ağrısı, konuşma bozukluğu, çift görme, uyuşma, bilinç kaybı santral vertigoyla birlikte ortaya çıkabilir. Santral vertigoya şunlar neden olabilir:

•    Migren
•    Multiple skleroz
•    Beyin damar hastalıkları (inme, kanama, anevrizma)

Pozisyonel Vertigo Ne Demek?

Dengemizi sağlayan organlarımız kulak ve beyinciktir. İç kulağımız içindeki karbonat kristalleri hareket dengemizi sağlar. Bu kristaller yerinden oynarsa hareket dengemizi kaybederiz.
İç kulak içindeki kristallerin yerinden oynaması sonucu yaşanan denge kaybı pozisyonel vertigo ne demek sorusunu yanıtlamaktadır. Bu vertigo türü sadece iç kulaktaki sorunlardan kaynaklanır. Genellikle kendiliğinden geçse de tekrar etme olasılığı yüksektir.

Preferik Vertigo Ne Demek?

Kulak kaynaklı olan vertigoya preferik vertigo denmektedir. Vertigo beyin kaynaklı da olabilir. Kulağa su kaçması, kulaktaki kristallerin oynaması gibi nedenlerden dolayı yaşanabilir.
Kulak içinde yaşanan sorunlardan ortaya çıkan baş dönmeleri preferik vertigo ne demek sorusunu yanıtlamaktadır. Bu tür baş dönmeleri deprem oluyormuş hissi yaşatabilir. Bu vertigo türünün tedavisinde manevra egzersizleri çok etkili olmaktadır.
Vertigo Nedir Nasıl Tedavi Edilir?

Baş dönmesi çok farklı hastalıkların nedeni olabileceğinden sistematik bir muayene ile araştırmalıdır. Vertigo nedir nasıl tedavi edilir sorusunu yanıtlarken öncelikle teşhis için neler yapılıyor bilmeliyiz:

•    Odyometrik testler,
•    Elektronistagmografi,
•    Elektrokokleografi,
•    MRI, boyun doppler,
•    Ultrasonografi,  
•    Rutin biyokimya,
•    Elektrokardiyografi gibi yöntemler baş dönmesinin nedenlerinin araştırılmasında kullanılan yöntemlerdir. İç kulak fonksiyonlarını gösteren VNG baş dönmesine neden olan yerin tespitini sağlar.
Baş dönmesi sorununun neden olduğu gerçek hastalığı ya da işlevsel bozukluğu bulmak soruna göre tedavi uygulamak için çok önemli bir adımdır. Vertigo nasıl geçer diye merak ediyorsanız öncelikle vertigoya neden olan sorunun bulunması gerektiğini bilmelisiniz.

Vertigonun İlacı Var Mı?

Vertigonun nedenlerine göre tedavi edilmesi gerekmektedir. Farklı nedenlerden kaynaklanan tekrar eden baş dönmeleri ancak o neden ortaya çıkarsa tedavi edilebilir. Örneğin, vertigo psikolojik nedenleri dolayısıyla yaşanıyorsa kişinin psikolojik destek alması gerekirse ilaç kullanması önerilir.
Vertigo tedavisinde belirli bir vertigo ilacı kullanılmaz. Yani kişiden kişiye, nedenden neden tedavi yöntemleri de ilaçlar da değişir. Baş dönmesi için alınabilen ilaçlar olsa da kesin tedavi için sorunun nereden kaynaklandığının ortaya çıkarılması şarttır.

Vertigoya Ne İyi gelir?

Vertigo sorunu aslında bir durumdan çok bir belirtidir. Yani başka hastalıkların ya da başka sorunların belirtisidir. Vertigo yaşıyorsanız dikkat etmeniz gereken bazı şeyler var:

•    Sigara içmemeyi bırakın.
•    Alkol kullanmayın.
•    Uyku düzeninizi iyi ayarlayın.
•    Günde en az 9 saat uyuyun.
•    Günde en az 2 litre su için.
•    Kafeinli içeceklerden uzak durun.
•    Egzersiz, yoga ve meditasyon yapın.
•    Sağlıklı beslenin.
•    Başınızı gün içinde uzun süre eğik tutmayın.
•    Bol oksijen alın.
•    Yürüyüş yapın.
•    Stresten uzak durmaya çalışın.
•    Gereksiz ilaç kullanmayın.

Başınız dönüyorsa kulağınızı ihmal etmeyin

Baş dönmelerinin büyük bölümü kulakla ilgili hastalıklardan kaynaklanıyor. Orta ve ileri yaşlarda daha sık görülen baş dönmesinin büyük bölümünün kulakla ilgili hastalıklardan kaynaklandığını belirten uzmanlar, mutlaka bir hekime danışılmasını öneriyor.
Vertigo İçin Doktora Gidilir Mi?

Tekrar eden baş dönmeleri için mutlaka doktora gitmek gerekir. Bu baş dönmeleri birçok hastalığın habercisi olabilir. Vertigo tedavisi ancak ardında yatan sorunlar anlaşılırsa yapılabilir.
Vertigo tedavisinde baş dönmelerini anlık olarak geçirmek bir çözüm değildir. Ne zaman doktora gitmeli?

•    Tekrar eden baş dönmeleri yaşanıyorsa,
•    Uzun süre devam eden baş dönmeleri yaşanıyorsa,
•    Baş dönmesiyle birlikte mide bulantısı ve kusma oluyorsa,
•    Baş dönmesi hayatınızı olumsuz etkiliyorsa,
•    Baş dönmesiyle birlikte kulak ağrıları oluyorsa,
•    Baş dönmesi sarsıntı şeklinde yaşanıyorsa,

Ani baş dönmeleri ortaya çıkıyorsa, doktora gidilmeli...

Vertigoda baş dönmesi, bulantı ve kusma

Vertigo başınızı döndürmesin. Vertigoda baş dönmesine bulantı ve kusma eşlik ediyor
Vertigoda baş dönmesi, bulantı ve kusma
Paylaş:

Baş dönmesinin vertigonun habercisi olabileceğini belirten uzmanlar, baş dönmesi yanında sıklıkla bulantı-kusmanın eşlik edebileceğine dikkat çekiyor. Her türlü baş dönmesi sorununun bir tedavisi bulunduğu belirtilirken; mutlaka bir nöroloji uzmanına başvurulması tavsiye ediliyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, baş dönmesi ve nedenlerine ilişkin önemli bilgiler paylaştı.

“Başım dönüyor” hissi veren vertigodur

Baş dönmesi diye tanımlanan şikayetin ayrıntılı sorgulanınca, genelde altından farklı durumlar çıktığını kaydeden Prof. Dr. Barış Metin, baş dönmesi diye tanımlanan durumun kişiden kişiye değiştiğini söyledi. Prof. Dr. Barış Metin, “Bazen bir sersemlik hissi, bazen gerçekten dönüyormuş hissi, bazen de göz kararması baş dönmesi olarak tanımlanır. Bunların arasında, gerçekten dönüyormuş hissi vertigo olarak tanımlanan durumdur” diye konuştu.

Vertigoda bulantı-kusma da olur

Vertigonun baş dönmesi olarak tanımlanan durumların çoğunu oluşturduğunu dile getiren Prof. Dr. Barış Metin, vertigonun iç kulak veya beyin kaynaklı olabileceği uyarısında bulundu. Prof. Dr. Barış Metin, şunları söyledi: “İç kulakta yer alan yarım daire kanallarındaki sıvının katılaşması sonucu yarım daire kanalları fonksiyon dışı kalabilir ve bu durum kişi bir tarafa dönüyormuş hissi yaratır. Sıklıkla beraberinde bulantı-kusma olur. Merkezi kaynaklı vertigo  ise işitme sinirinin beyinden çıkarken sıkışması veya beyin sapındaki denge merkezinin etkilenmesi sonucu olabilir. Merkezi kaynaklı vertigonun nedeni beyinde damar tıkanıklığı, tümörler ve çeşitli ilaçların yan etkileri olabilir.”

Her tip baş dönmesinin tedavisi var

Baş dönmelerinin süre ve atak sıklığı açısından değişken olduğunu söyleyen Prof. Dr. Barış Metin,  baş dönmesinin genelde birkaç hafta içinde geçen bir durum olduğunu aktardı. Özellikle iç kulak kaynaklı vertigoların kısa sürede geçeceğini ancak sık tekrarlama eğilimleri bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Barış Metin, “Ancak çok uzun süreli ve durmadan devam eden  baş dönmesinden yakınan hastalarımız da bulunmaktadır. Uzun süre baş dönmesi çeken hastalarımız kendilerini çaresiz ve umutsuz da hissedebilir. Ancak her tip baş dönmesinin bir tedavisi olduğu da unutulmamalıdır. Yani çaresizliğe gerek yok. Yeter ki sizi tedavi edebilecek uzmanı bulun” şeklinde konuştu.
Her türlü baş dönmesinde doktora başvurun

Her türlü baş dönmesinde doktora başvurulması gerektiği uyarısını yapan Prof. Dr. Barış Metin,  basit sersemlik ve göz kararması hissinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulabileceğini belirtti.
Vertigonun türüne göre tedavi planlanıyor

Vertigo durumunda ise tam donanımlı bir hastaneye gidilmesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Barış Metin, nöroloji bölümüne başvurulmasının uygun olacağını söyledi. Prof. Dr. Barış Metin, şu  bilgileri verdi: “İç kulak kaynaklı vertigoda ilk tedavimiz genelde düzeltici manevralardır. Manevralar hekimin hastanın başını ellerinin arasına alıp belirli yönlere hareket ettirmesi yoluyla yapılır. Bu manevralarla iç kulaktaki sıvının akışkanlığı yeniden sağlanmaya çalışılır. Manevra sonrası düzelen hastaya evde uygulaması için egzersizler öneririz.  Merkezi yani beyin kaynaklı vertigoda ise nedene yönelik tedavi yapılır. Neden, genelde çekilecek Manyetik rezonans yani MR filmi ile ortaya çıkar. Örneğin durum, damar tıkanıklığına bağlı ise kan sulandırıcılar verilir.”


Paylaş

Görüntülenme:
Güncellenme Tarihi:17 Haziran 2021Yayınlanma Tarihi:18 Temmuz 2020

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.