TMU'YA DAİR HERŞEY

Şaban ÖZDEMİR(NPGRUP)

Herkesin ilgi duyduğu TMU nedir? Beyine nasıl etki ediyor? Hangi hastalıklarda daha etkili?

 

TMU İÇİN DETAYLI BİLGİYE BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ...

 


Ülkemizde son günlerin en çok konuşulan konularından biri TMU(Transkraniyal Manyetik Uyarım) yani manyetik uyarımla tedavi. Özellikle GATA Nöroloji Anabilim Dalı’nda görevli doktorlarca hareket bozukluğu hastası bazı askerlerin üzerinde gerçekleştirdiği işleminin görüntüleri, ister istemez dikkatleri manyetik uyarımla tedaviye çekti. Herkesin ilgi duyduğu TMU nedir? Beyine nasıl etki ediyor? Hangi hastalıklarda daha etkili? Nasıl uygulanır ve Nörolojide kullanımı nasıldır? TMU’ya ilişkin merak edilen her şeyi Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan ile konuştuk.

Prof. Dr. Nevzat TARHAN;

MANYETİK UYARIM TEDAVİSİ


Son yıllarda kaydedilen teknolojik ilerlemeler, beyinde hücresel elektrik akımını ölçmek ve değiştirmek konusunda bazı cihazların geliştirilmesini sağladı. Bu cihazlardan biri TRANSKRANİYAL MANYETİK UYARIM (TMU) sistemi.

TMU NEDİR?

TMU’da saçlı kafa derisinin üzerine elektro manyetik bir bobin (coil) yerleştiriliyor. Kapasitörler de tutulan enerji ile manyetik alan oluşturuluyor. Bu manyetik alan 100-200 mikro-saniyede artıp azalma özelliğinde olup bölgesel uygulanıyor. Öyle ki Dünyayı saran manyetik alanın 40 bin katı yüksekliğinde. MR görüntülemede uygulanan manyetik alanla aynı şiddette olup MR’daki manyetik alan statik, TMU’da ise değişkendir.

ELEKTRİKSİZ UYARIMDIR


Bir tel bobinden akım geçirildiğinde bobine dikey manyetik alan oluşur. Karşı tarafta iletken ortam varsa o bölgede bir akım indüklenir. İndüklenen akım bobindeki akıma paralel fakat ters yöndedir. TMU uygulanmasında, dışarıdan elektrik akımı verilmeden güçlü ama kısa bir manyetik alan oluşturularak beyin aktivitesi değiştirilmekte ve tedavi etkisi oluşmaktadır.

BEYİNE ETKİSİ NASILDIR?

Beyinde hedeflenen alanda “nöronal depolarizasyon” dediğimiz değişim oluşur. Beyindeki hücrelerin elektriksel iletisine müdahale edilmiş olur. Beynin elektriksel ve kimyasal ileti ile çalıştığı düşünülürse beynin yeterli çalışmayan doğal süreçlerini harekete geçirici etkisi olduğu anlaşılır. Dışarıdan elektrik akımı vermeden, güçlü ama kısa bir manyetik alan oluşturarak tedavi etkisini oluşturur.

ELEKTROKONVÜLSİF TERAPİDEN (EKT) FARKI NEDİR?

EKT beyine doğrudan elektrik akımı verilerek uygulanır. Hastane ortamında ve genel anestezi altında yapılması gereklidir. TMU tedavisi ise ayaktan uygulanabilir, anestezi ya da analjezik gerektirmez. Çoğu kez hasta hafif baş ağrısı ve uyarım uygulanan yerde hafif bir rahatsızlık dışında herhangi bir olumsuz etki hissetmez.

SEANSIN SÜRESİ NE KADARDIR?


Hastanın bireysel ihtiyacına göre belirlenir. 5 ile 30 dakika süre ile belirlenen sıklıkta, belirlenen frekans ve şiddette ritmik uygulama yapılır.

YAN ETKİSİ VAR MI?

1985 yılından beri yapılan çalışmalarda hafif baş ağrısı dışında bir yan etkisine rastlanılmamıştır. Avrupa ve Kanada da resmen onaylanmış ve klinik uygulamaya girmiştir. (Tubitak Bilim Teknik, Eylül 2002)

HANGİ HASTALILARDA ETKİLİ?

Şu anda öncelikle önerilen tedavi alanları; Tedaviye Dirençli Depresyon, Şizofreni ve Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Şizofreni ruhsal bozukluklarıdır. Gebelikte, emziren annelerde ve kalp hastalarında kullanılabilmesi, ilaç tedavisine bir üstünlüğü olarak dikkat çekmektedir. (Arch. Gec - Psychiatry. 1999; 56:300-311)

NÖROLOJİDE KULLANIMI NELERDİR?

Konuşma Bozuklukları, Epilepsi, Parkinson ve bazı felçlerde şimdilik deneysel amaçlarla kullanılmaktadır. Araştırmalar sürmektedir.

ÇOCUKLARDA KULLANIMI NASILDIR?

Otizm ve hiperaktivite'de kullanım ile ilgili bilimsel çalışmalar sürmektedir.

NASIL UYGULANIR?

Seanslara başlamadan önce ilk seansta hastanın tansiyon ve nabzı ölçülür, QEEG çekilip çekilmediği kontrol edilir, kayıtlara işlenir. Beynin işlevsel olarak fonksiyonel MRI veya Kantitatif EEG ile görüntülenmesinden sonra uygun görülen alanın belirlenmesi ve o bölgeye uygulanması önerilir. Depresyonda genelde sol ön alın bölgesine bobin yerleştirilir. Ritmik uyarılar verilir. 10-30 dakikalık seanslar halinde 15 seanstan az olmamak üzere uygulanır. Saçların temiz olması dışında bir ön hazırlığa gerek yoktur.

ÖNCESİNDE HASTA BİLGİLENDİRİLİYOR


Uygulamaya geçilmeden önce kişi bilgilendiriliyor. Kişiye broşür veriliyor kendisinden onay formu alınıyor.

Memory Center Nöropsikiyatri Merkezi Doktoru Oğuz Tan ise;

DENEYSEL BİR TEDAVİ DEĞİLDİR


“Manyetik uyarım tedavisi (TMU, TMS): Beyne manyetik uyarım verilir. Kişi acı hissetmez. Uygun kişide yapılırsa oldukça emniyetlidir. Nadiren hafif baş ağrısı ve çok nadiren epileptik nöbet dışında yan tesiri yoktur. Pek çok ilacın çok daha fazla yan tesiri vardır. Depresyonda ve bazı nörolojik hastalıklarda etkililiği ispatlanmıştır. Deneysel bir tedavi değildir.” Dedi.

Tedavi üzerine bugüne kadar çok sayıda bilimsel makale yayınlandı. Transkranial manyetik uyarım tedavisinin etkiliğini kanıtlayan yüzlerce makaleden bir kaçı şöyle;

2007 yılında yayınlanan İtalya-Amerika ortak çalışmasında sağ frontal alana uygulanan tekrarlayan TMU ile panik bozukluğu ve komorbid depresyonu olanlarda belirgin klinik düzelme gözlendiği sonucuna ulaşılmıştır. Aynı ekibin 2007 tarihli bir başka araştırmasında ise günlük uygulanan TMU’nun depresyon ölçeklerinden alınan puanlarda anlamlı bir düşüşe sebep olduğu kontrollü bir çalışma ile doğrulanmıştır.

Ülkemizde TMU depresyonda etkili midir tartışması sürerken 2007 tarihli bir araştırmada
5-HT1A gen polimorfizmlerinden hangisinin TMU tedavisine daha iyi cevap verdiği saptanmaya çalışılmaktadır.

2007’de yapılan bir araştırmada ise TMU’nun antidepresan etkisinin yanı sıra kardiyak otonomik denge üzerinde de olumlu etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
 

TMU İÇİN DETAYLI BİLGİYE BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ...


Paylaş

Görüntülenme:
Yayınlanma Tarihi:02 Nisan 2011

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.