Panik yapmayın! Mevsim normallerinde

İşte 10 soruda grip muamması. Panik yapmayın grip mevsim normallerinde…

İşte 10 soruda grip muamması. Panik yapmayın grip mevsim normallerinde…

Gripten çok dedikodusu salgın. Hal ve gidiş ne durumda, on soruda cevaplıyoruz.

DÜNYA VE TÜRKİYE’DE GRİP NASIL TAKİP EDİLİYOR? Türkiye ve dünyadaki grip izleme referans laboratuvarları virüsün seyrini takip ederek, Dünya Sağlık Örgütü’ne bildiriyor. Örgüt, aşı firmalarından dolaşımda en sık görülen üç virüse karşı etkili sezonluk grip aşısı üretmesini istiyor. Grip izleme ağlarına göre halen dünyada grip Türkiye’dekine benzer bir seyir izliyor.

GRİP ÖLÜMCÜL HALE GELİRSE TÜRKİYE KARŞI KOYABİLİR Mİ? Grip virüsünde, hastalık seyrini etkileyebilecek, daha ölümcül olmasına yol açacak bir mutasyon olması halinde Türkiye’deki üç referans laboratuvarında bu tip değişimleri tespit edebilecek kapasite mevcut.

BU SEZON EN ÇOK DOMUZ GRİBİ Mİ HASTA EDİYOR? Aslına bakarsanız H1N1 virüsüne, genetiğinin bir kısmını domuzlarda görülen virüsten aldığı için 2009’da ‘domuz gribi’ denmişti. Ancak o yılki salgından sonra hastalık insan gribi yani mevsimsel grip oldu. Dolayısıyla hâlâ domuz gribi demek hatalı. Domuz gribi de daha tehlikeli veya öldürücü değil. Yaklaşık beş yıldır nasıl davrandığı yani nasıl hasta ettiği biliniyor. Diğer mevsimsel griplerden farkı yok. “GRİP SALGINI KAPIDA” YORUMLARI GERÇEKÇİ Mİ? Bu salgınları önceden tahmin etmek ve öngörüde bulunmak pek mümkün değil. Örneğin kuzey yarımkürede bulunan ülkelerde grip salgınlarının sonbahar-kış aylarında ortaya çıkması beklenirken, 2009 pandemisi (domuz gribi) mayıs ayında başlamıştı. GRİP MEVSİMİ DEĞİŞTİ Mİ? Bugün için son beş sezondur gözlenen tek farklılık, Türkiye’de grip sezonunun (küresel iklim değişikliği nedenine bağlı olabilir) ötelendiği. Eskiden kasım-aralık aylarında başlayan salgınlar, ocak-şubat aylarına kaydı. Grip sezonu artık nisan ayı sonuna kadar sürüyor. GRİP HANGİ BELİRTİLERLE SEYREDER? Grip ile soğuk algınlığı bazı ortak belirtileri nedeniyle sık karıştırılıyor. Fakat gripte olup, soğuk algınlığında görülemeyen bazı belirtiler var. Bunlar yüksek ateş (38-40 derece), soğuk ter ve titreme, baş ağrısı, eklem ve kas ağrıları, yorgunluk, bitkinlik hissi, bulantı, kusma ve bazen ishal. Ateşle birlikte baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, eklem ve kas ağrıları ve soğuk terleme, titremeler de görülebiliyor. Ateş özellikle akşam saatlerinde yükseliyor. Hastalar kendilerini yataktan kalkamayacak kadar bitkin ve halsiz hissedebiliyor. Belirtiler genelde bir hafta sürer. Fakat yorgunluk ve bitkinlik hissi birkaç hafta devam edebiliyor. GRİP GERÇEKTEN ÖNEMSENMESİ GEREKEN BİR HASTALIK MI? Grip her yıl dünyada 3-5 milyon şiddetli (genellikle hastaneye yatırılması gereken) olgu ve 250 bin-500 bin ölüme yol açıyor. Haliyle önemli ve önemsenmesi gereken bir hastalık. Tarih boyunca önemli salgınlara ve ölümlere neden olan grip her yıl erişkinlerin yüzde 5-10’u, çocukların yüzde 20-30’una bulaşıyor. GRİPLE BAŞA ÇIKABİLMEK İÇİN NELER YAPILMALI? ANTİBİYOTİK İŞE YARAR MI? Grip tedavisinde antiviraller kullanılıyor. Ancak ilk iki gün içinde başlamak gerekiyor. Gecikme durumunda hastalığın ilaçlarla kontrolü güç oluyor. Antibiyotiklerse virüsler değil, bakteriler üzerinde etkili. Dolayısıyla grip tedavisinde yeri yok. GRİPTEN KORUNMAK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ? Grip enfeksiyonlarının yaygın görüldüğü dönemlerde bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar, yaşlılar, kronik akciğer, böbrek yetersizliği olanlar, kanser hastaları, bronşiyal astımı bulunanlar, kemoterapi tedavisi görenler daha büyük risk altında. Bu nedenle grip sezonu öncesi, saydığımız hastaların yanı sıra, 65 yaş üstü ve hamileler dahil bütün risk grubundakiler aşılanmalı. Ayrıca sezon boyunca yine risk grubundakiler kalabalık ortamdan uzak durmalı, el temizliğine önem vermeli. GRİP TEK BAŞINA ÖLDÜRÜCÜ OLABİLİR Mİ? Gripten ölüm genellikle zatürre sonucu gelişiyor. Ağır bir zatürrede ileri derecede solunum yetmezliği meydana geliyor. Klinik tabloya ikincil bakteri enfeksiyonları bu sırada eklenebiliyor. Bunlar ölümcül olabilir. Gerçi grip virüsü de zatürreeye neden olarak hastayı ciddi bir solunum yetmezliğine sokabilir. Grip sonrasında üst solunum yollarında sinüzit ve orta kulak iltihabı gibi enfeksiyonlar da gelişebiliyor. Önemli komplikasyonlarından biri de daha çok çocuklarda görülen kas iltihabı. HÜRRİYET