Kendi dilini icat eden köy

Ölmek üzere olan çok sayıda dil var. Ancak geçenlerde yeni bir dil de doğdu. Bu dil, Avustralya'nın kuzeyindeki ücra bir köyde yaşayan çocuklar tarafından yaratıldı.

Ölmek üzere olan çok sayıda dil var. Ancak geçenlerde yeni bir dil de doğdu. Bu dil, Avustralya'nın kuzeyindeki ücra bir köyde yaşayan çocuklar tarafından yaratıldı.

On y ıldan u zun b ir s üredir gençlerin dilini araştıran Michigan Üniversitesi'nden dilbilimci Carmel O'Shannessy, onların bir diyalekt ya da kreol adı verilen bir dil karışımını değil, kendine has kuralları olan yeni bir dil konuştukları sonucuna vardı. Warlpiri rampaku ya da Light Warlpiri adı verilen dil, yalnızca Avustralya'nın Kuzey Toprakları'ndaki 700 kişilik bir köy olan Lajamanu'daki 35'ten genç insanlarca konuşuluyor. Toplamda 350 kişi Light Warlpiri'yi ana dili olarak benimsemiş durumda. O'Shannessy'nin Light Warlpiri'yle ilgili son çalışması, Language dergisinin Haziran sayısında. Lajamanu'daki herkes İngilizceyle alakası olmayan ve Avustralya'daki köylerde yaşayan 4 bin kişinin ortak dili olan aborjin dili Warlpiri'nin "koyu" bir versiyonunu konuşuyor. Büyük bir bölümü aynı zamanda Avustralya'nın kuzeyinde aborjinler arasında yaygın olarak konuşulan İngilizce tabanlı bir karışım olan Kriol'u da biliyor. Lajama nu'nun kend ini soyutlaması, yeni bir konuşma şeklinin ortaya çıkmasıyla da bağlantılı olabilir. Köy, Darwin'in yaklaşık 900 kilometre güneyinde ve en yakın kasaba Katherine, 550 kilometre kuzeyde. Lajamanu'da yaşayanlar, genelde "dil-değiştirme" (dilleri birleştirme ya da konuşurken iki dil arasında geçiş yapma) yapıyor. Light Warlpiri'deki çoğu kelime, İngilizceden ya da Kriol'den geliyor. Ancak Light Warlpiri, farklı dillerden gelen kelimelerinden kombinasyonundan ibaret değil. O'Shannessy, iki örnek veriyor: Nganimpa-ng gen wi-m si-m worm mai aus-ria (Bizim evde de solucan gördük.) İngilizceden gelen kelimeleri görmek çok kolay. Ancak "aus" (house/ev) kelimesine eklenen -ria e ki, " içinde" m anasında v e Warlpiri'den geliyor. "Si" (ses/ görmek) fiiline eklenen -m eki, olayın ya şu anda ya da geçmişte gerçekleştiğini gösteriyor; bu, "şimdiki zaman ya da geçmiş zaman ama gelecek zaman değil" anlamına gelen ve İngilizce veya Warlpiri'de olmayan bir ek. Bu konuşma şekli, Warlpiri veya Kriol'den o kadar farklı ki, yeni bir dil olarak ortaya çıkıyor. O'Shannessy, dilin gelişiminin ebeveynlerin çocuklarıyla üç dili birleştirerek bebek dilinde konuşmasıyla başladığını söylüyor. Ancak çocuklar, özellikle kaynak dillerin hiçbirinde olmayan fiil yapılarının kullanımı açısından sözdizimine radikal yenilikler getirerek bu dili ana dilleri olarak benimsedi. Neden burada ve bu zamanda yeni bir dilin dünyaya geldiği, tam olarak belli değil. O'Shannessy, belli belirsiz faktörlerin devreye girmiş olabileceğini söylüyor. "Kimlik, önemli bir rol oynuyor. Çocuklar yeni dili yarattığından beri, bu dil Lajamanu Topluluğu'nun genç Warlpirileri olarak kimliklerinin bir göstergesi oldu" diyor. THE NEW YORK TIMES