Hipermarketler kilo aldırdı

İşte obeziteyi artıran ekonomik nedenler. Biri ise hipermarketler...

Obezite dünyanın bir numaralı ekonomisi olan ABD’de ciddi bir sağlık sorunu haline gelince sadece tıp uzmanlarının değil ekonomistlerin de ilgi alanı oldu.

Öyle ki 1990’lardan 2010’lara kadar ABD’de ortalama kitle vücut endeksi yüzde 37 artış gösterince artık bu bir politika meselesi haline geldi. Business HT'den Barış Balcı'nın haberine göreBu da özellikle ekonomi alanında ardı ardına obezite çalışmalarının yükselmesine yol açtı.

Son çıkan çalışmalardan biri ise obeziteye yol açan ekonomik faktörleri tespit ederek ses getirdi. Amerikan National Bureau of Economic Research tarafından yayınlanan 4 ekonomistin yayınladığı “Can Changing Economic Factors Explain The Rise in Obesity” başlıklı çalışmada değişen ekonomik faktörlerin hangisinin vücut kitle endeksi artışında rol oynadığı masaya yatırıldı.

HİPERMARKETLER KİLO ALDIRDI

1990-2010 arasında vücut kitle endeksi ile değişen 32 ekonomik faktörü ele alan 4 ekonomistin ulaştığı sonuca göre vücut kitle endeksindeki ve obezitedeki yükselişi açıklayan en güçlü faktör yüzde 17 açıklama oranı ile Walmart tipi hipermarketler oldu. Obezitedeki artışta rol oynayan ikinci faktör ise yüzde 12.2 açıklama oranı ile kişi başına düşen restoran sayısı.

Kilo aldırmada istatistiki olarak rol oynayan diğer faktörler ise yüzde 3.9 ile artan sigara fiyatları olurken, yüzde 3.3 açıklama oranı ile mavi yakalı iş oranının azalması oldu.

YÜKSEK BENZİN FİYATI OBEZİTEYİ AZALTIYOR

Araştırmada obezite ve vücut kirle endeksinde az da olsa aşağı yönlü ekonomik faktörler de rol oynuyor. Bu alanda ise rekor benzin fiyatları olan ve genişleyen fitness sektörüne ev sahipliği yapan Türkiye için güzel bir haber var. Çünkü vücut kitle endeksini azaltmada öne çıkan faktörler arasında yüksek benzin fiyatları ile genişleyen fitness sektörü yer alıyor.

YEREL VE SAĞLIKLI ÜRÜN TEDARİKÇİLERİ DESTEKLENMELİ

Peki bu sonuçlar obeziteyi azaltmada hangi politikalara işaret ediyor? Gerçekten Walmart tipi hipermarket yoğunluğunun azaltılması çare olabilir mi? Araştırmaya imza atan ekonomistlerden Virginia Üniversitesi Öğretim Üyesi Christopher Ruhm herhangi bir makro ekonomik politikanın obeziteyi azaltmayacağını ancak etkili mikro çözümler olduğunu vurguluyor.

Business HT’ye konuşan Ruhm “Ülkeler tarım politikalarını daha düşük kalorili ürünlerin teşvik edilmesi yönünde ayarlama yapabilirler. Meyve üreticilerini ve yerel üretimi desteklemek etkin bir politika olabilir. Bu politikalar doğru bir kamu sağlığı iletişimi ile desteklenebilir. Ayrıca çocukların yiyecek alışkanlıklarına özel önem verilmesi gerekir” diye konuştu.

Ruhm araştırmalarında en büyük faktörün Walmart tipi hipermarketlerin yoğunluğu olduğunu belirtirken “Özellikle ABD’de halkın artan sağlıklı beslenme talebi bu perakendecileri de dönüştürüyor. Obezitenin artmaya devam edeceğini ancak geçmiş yıllara göre minimum trendde artacağını öngörüyorum” dedi.

Peki obezite konusunda yüksek benzin fiyatı gerçekten Türkiye için şans mı? Christopher Ruhm’a göre daha düşük benzin fiyatı Türkiye’de daha yüksek obeziteye yol açabilir. Ancak Ruhm benzin fiyatının Türkiye’deki obezite oranı üzerinde asıl etken olmadığını düşündüğünü belirterek yukarıda telaffuz ettiği politikaları öneriyor.

A.A