BİR MİLYAR YIL ÖNCE BAŞLAMIŞ

CUMHURİYET BİLİM TEKNİK EKİ

Kıtalarda ilk olarak yaşamaya başlayanlar minik tek hücreleri yosunlardı.Yaşam bir milyar yıl önce başlamış.

Bundan yaklaşık olarak bir milyar yıl önce İskoçya’daki ilkel bir gölün kıyısındaki balçıklarda bir milimetre büyüklüğünde yuvarlak organizmalar yaşıyordu.

Boston College kurumundan Paul Strother, İskoçya’daki Loch Torridon Gölü’ndeki kayalıklarda farklı şekillerde biçimlenen mikro fosilleri ayrıştırmış.

Strother ve ekibi söz konusu fosillerin basit bakterilere değil, ökaryot olarak bilinen gelişkin tekhücrelilere ait olduğunu düşünüyor. Yeni bulunan fosiller, gelişkin yosun hücrelerinin karada bir milyar yıldan daha önceleri yaşamaya başladığını göstermekte diyor Oxford Üniversitesi’nden Martin Brasier.

Oysa paleontologlar şimdiye dek evrimdeki en önemli adımların denizlerde atıldığını, en basit bakterilerden çok hücreleri hayvanlara kadar her şeyin suda geliştiğini kabul ediyorlardı. 500 milyon öncesine kadar çorak kayalıklardan oluşan kıtalarda ancak bu tarihten sonra basit liken ve yosunlar gelişmeye başlamıştı.

Brasier şimdi ilk çok hücreli bitkilerin denizde değil tatlı su gölünde doğduğuna inanıyor. Belki de Loch Torridon civarındaki ilkel göllerdeki koşullar bu dönüşüm için gerekli olan önemli adım için uygundu. Diğer hücrelerce yakalanan siyanobakteriler, kloroplastlara dönüşmüştü diyor bilim insanları.

Çekirdeksiz ilk basit hücreler yaklaşık olarak 3.5 milyar yıl önce gelişirken, daha gelişkin ve daha büyük olan çekirdekli hücreler 2.1 –1.5 milyar yıl önce ortaya çıkmıştı.

Bu zamana ait mikro fosiller basit yuvarlak oluşumlar olduğu için araştırmacılar daha fazla bir şey söyleyemiyorlar. Fakat Loch Torridon’a ait fosiller çok daha çeşitliler. Araştırmacıların kayağantaşından çıkardıkları hücre duvarlarında kısmen minik motifler, açıklıklar ve çizgiler görülmekte.

Bir araya kümelenmiş bazı hücreler ise patlamış kistler gibi görünüyor. En büyük oluşumlar o kadar gelişkin ki bilim insanları bunların bir tür doku olduğu görüşündeler. Ancak mantar veya likenlerde bulunan liflere ait izler bulunmamış.