TEK BİR NEFESLE TEŞHİS

THE NEWYORK TİMES

Araştırmacılar kanser, astım ve diğer rahatsızların belirtilerine rastlamak için cihazlar geliştiriyor.

Ağız kokusundan endişelenenler, genelde diş fırçasına ya da naneli sakıza uzanır. Gelecekte ilave olarak bir doktora da başvurabilirler. Araştırmacılar kanser, tüberküloz, astım ve diğer rahatsızların belirtilerine rastlamak için nefesi inceleyen cihazlar geliştiriyor. Ohio'daki Cleveland Clinic'in akciğer programının başında olan Doktor Raed Dweik, "Nefeste karaciğer, böbrek ve kalp hastalıklarına dair belirgin ipuçları var.

Bence gelecekte nefes analizi bir tıbbi teşhis yöntemi olarak günümüzde yararlandığımız kan testleri ve görüntüleme araçlarını tamamlayacak. Nefes sağl ık durumumuzu yansıtan son derece kapsamlı bir gösterge" diyor. Nefes kimyasal bileşkenler açısından o kadar zengin ki, onu tüm yönleriyle anlamak şimdiye kadar son derece zordu. Verdiğimiz her nefeste karbondioksit dışında son yediğimiz gıdaların havaya karışabilen artıkları, ilaç kalıntıları ve hatta yerdeki halı, döşeme ve kirli havada bulunan partiküller vardır.

Ancak son geliştirilen tarama cihazları bu tür yabancı maddeleri ayrıştırmada çok daha etkili bir hale geldi ve bu da nefes analizlerinin tıbbi açıdan teşhis ve tedavide kullanılabilmesine yol açabilir. New Jersey merkezli biyoteknoloji şirketi Menssana Research'ün başkanı ve New York Tıp Okulu'nda klinik tıp profesörü olan Michael Phillips, şirketin akciğer tüberkülozu ve diğer hastalıkların hızlı bir şekilde teşhis edilmesini sağlamak amacıyla BreathLink adında bir bilgisayar sistemi ve cihaz üzerinde çalıştığını söylüyor. Sistem, internet üzerinden de kullanılabilecek şekilde tasarlanmış. Cihaz trilyonda birlik bir hassaslıkta anal iz yapabil iyor. Bu trafik polislerinin alkol testinde kullandığı alkometrelerden bir milyar kat daha hassas. BreathLink'i kullanmak için kişi uzun bir tüpe üflüyor ve nefes örneği alınıp cihazın içinde inceleniyor.

BreathLink, şirketin daha önce geliştirdiği Heartsbreath cihazından ortaya çıktı. Heartsbreath, kalp nakli olan hastaların nefesinden vücudun kalbi kabul edip etmediğini öğrenmek amacıyla geliştirilmişti. Phillips, Heartsbreath'in yaygın bir şekilde kullanılmadığını söylüyor. Bunun ana nedenlerinden biri ABD'de 65 yaş ve üzerindeki kişileri kapsayan sağlık sigortası Medicare'in, Heartsbreath'in etkinliğini kanıtlayan yeterli sayıda klinik çalışmalar yapılmadan testleri karşılamayı reddetmesi. Phillips bu çalışmaların devam ettiğini söylüyor. Hollanda'nın Rotterdam şehrinde bulunan Erasmus Üniversitesi'nden göğüs hastalıkları uzmanı Doktor Marielle W. H. Pijnenburg, nefeste bulunan nitrik oksidin hali hazırda astım tedavisinde yaygın bir şekilde kullanıldığını söylüyor. "Nitrik oksit çok küçük bir molekül ama astımlı hastaların verdikleri nefeste daha büyük oranda rastlıyoruz.

Bu, akciğerlerindeki alerjik reaksiyonun bir göstergesi" diyor. Tennessee'deki Hartwell Vakfı'nın Başkanı Frederick A. Dombrose, astım hastası çocuklar için hastalığın beş belirtisini inceleyen portatif bir nefes monitörü geliştirdiklerini söylüyor.

Cleveland Clinic'ten Doktor Peter Mazzone akciğer kanseri olup olmadığını anlamak için hastaların verdiği nefesi analiz ediyor.

Uyguladığı testte, hastanın nefesi renk değiştiren sensörler tarafından hapsediliyor ve sonra dijital kameralar tarafından kaydediliyor. Kaydedilen modeller hasta olmayan insanların sonuçlarıyla karşılaştırılıyor. Testin yüzde 85 doğruluk oranına ulaştığını söylüyor. Ancak bazı eğitimli köpeklerin koku alma yeteneklerini kullanarak kanseri yüzde 99 doğruluk oranıyla teşhis edebildiklerini de belirtiyor. "Sürekli daha etkin metotlar keşfediyoruz. Ama bir gün köpeklerdeki etkinliğe ulaşabilecek miyiz, bilemiyorum" diyor.