SİZ DE KAÇAMAYACAKSINIZ

Şaban ÖZDEMİR(NPGRUP)

Şemsiyenizi yanınıza aldığınız gün güneşli havaya, almadığınız gün yağmura yakalandınız mı?

 


Acilen bilet kuyruğuna girdiğinizde en yavaş ilerleyen kuyruk sizinki oldu mu?

Aceleyle evinize girmek istediğiniz bir durumda istediğiniz kapı anahtarı, denediklerinizin en sonuncusu oldu mu?

Bozuk bir aleti tamirciye götürdüğünüzde, aletinizin tamircide çalıştığını gördünüz mü?

Sakındığınız yeni kravatınıza çorba damlattınız mı?

Diş ağrılarınız gece ve tatil günlerine hiç denk geldimi?

Bu veya benzer şeyleri hayatının bazı kesitlerinde inanıyoruz ki yaşamayanımız yoktur. İşte basit ama üzerinde belki de hiç düşünmediğimiz, insanın sinirlerini bozan bu gibi beklenmedik olaylar Murpy'in çıkış noktası oldu ve Murpy, "Anything that can go wrong, will go wrong" yani bir işin ters gitme olasığı varsa o iş ters gider yasasını tanımladı.

Hv. Müh. Yzb. Edward Murphy'nin kendi adıyla anılan yasalarının temel özdeyişi de bu. Çok popüler ve ampirik bu kural, negatif olasılıkların az gibi göründüğü durumlarda bile bunları göz ardı etmemek gerektiğini vurgular. Gözardı ettiğimiz ama başımıza gelmesini engelleyemediğimizi örnekleri ise çoğaltmak mümkün. Dr. Muzaffer Çetingüç'ün havacılık tıbbı bülteni ekinde de yer verdiği üzere;

Düşürdüğün ekmeğin yağlı yüzü halıya gelen taraf olur.
Otomobil tamir ederken düşürdüğünüz alet, daima aracın en ulaşılmaz yerine kaçar.
Bozuk bir alet tamire geldiğinde çalışır.
Bin 500 liralık ampul daha önce patlayarak 10 liralık sigortayı kurtarır.
Yanlış numara hiç meşgul çalmaz.
Yeni alet almadan, kaybettiğiniz eski aleti bulmanız mümkün değildir.
Birine bir makinenin çalışmadığını kanıtlamaya kalkarsanız, makine çalışır.
Başarı daima yalnızken, başarısızlık ise herkesin içinde vuku bulur.
Gizli evraklar fotokopi makinasında unutulur.
Arabanızı yıkadığınız gün yağmur yağar, yollar çamur olur, arabanız kirlenir.
Çok önemli toplantıya yetişmeniz gerektiğinde otomobiliniz arızalanır veya trafik o sırada sıkışır.
Meteoroloji iş günlerinde daha iyi, piknik yapacağınız hafta sonları daha kötü olur.
Geritepmesiz tüfekler geri teper.
5 saniyelik fünye 3 saniyede biter.
Sigara dumanı rahatsız olana gider.
Aradığınız şey baktığınız en son yerden çıkar.
İstisnalar kaidelerden fazladır.

Bu nükteli yaklaşımlar sadece batı kültürüne has olmayıp, Murph'nin adını bile duymamış insanlarımız böyle bir olguyu sezinleyip Türk kültürüne deyişler armağan etmiştir. Sakınılan göze çöp batar. Muhallebi yerken kırıldı dişi. Gökten Müjde Ar yağsa benim başıma Aydemir Aktaş düşer gibi...

Bu yasalar, gündelik yaşamda karşılaşılan aksiliklerin ardında gizemli bir şeyler varmış, sanki doğaüstü güçler tarafından oynanan bazı oyunların sonucuymuş gibi yorumlara konu olur. Murphy yasaları, beynin seçici belleğini göstermesi bakımından ilginçtir; örneklerde de görüldüğü üzere şemsiyesiz çıktığınız çok sayıda gün yağmur yağmamış olabilir.

Denediğiniz ilk anahtar kapı kilidine uymuş, acele işiniz olduğu bazı günler trafikte hiç zorlanmamış da olabilirsiniz. Ama bellek yolunda giden bu tür olayları daha az, 1/10 oranında bile olsa karşılaşılan aksilikleri daha çok hatırlar ve sonuçta bir yanılsama doğar.

MURPHY KIMDIR?

1917 doğumlu Edward A. Murphy Jr. ABD Hava Kuvvetlerinde 1949'da roketler üzerine deney yapan mühendislerden biriydi. İnsan üzerine ivmelenmenin etkilerini inceliyordu (USAF proje MX981). Deneylerden biri pilot üzerinde 16 değişik noktaya akselometre takılması gerekiyordu. Sensör bir yapıştırıcı ile ancak iki türlü takılabiliyordu ve birisi 16 sensörün tamamını da yanlış takmayı becerdi. Bunun üzerine Murphy, daha sonra kanun olarak nitelendirilecek ilk söylemlerini bir basın toplantısında açıkladı. Bir kaç ay içinde "Murphy'nin Kanunları" mühendislik sahasında çalışanlar arasında yayıldı ve 1958'de de nihayet Webster'in sözlüğüne girdi.


Paylaş

Görüntülenme:
Yayınlanma Tarihi:19 Şubat 2011

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.