Mars'ta ilk doğum günü

Amerikan uzay ajansı NASA’nın yine bir yıldızı var. Mars aracı “Curiosity” bir yıl önce başarıyla Mars’a inmişti ve o zamandan bu yana yığınla bilimsel veri malzemesi göndererek, NASA’nın imajını parlatıyor.

Amerikan uzay ajansı NASA’nın yine bir yıldızı var. Mars aracı “Curiosity” bir yıl önce başarıyla Mars’a inmişti ve o zamandan bu yana yığınla bilimsel veri malzemesi göndererek, NASA’nın imajını parlatıyor.

6 Ağustos Salı günü Curiosty Mars’taki birinci yılını kutladı. Eski plana göre misyon yarı yarıya tamamlanmış olacaktı. Fakat 2.5 milyon dolarlık misyon artık mümkün olduğu kadar uzatıldı. Kısa bir süre önce bir söyleşi veren Sarah Marcotte (Curiosity ekibinden) aracın belki de on yıl Mars’ta kalabileceğini söyledi. “Araç son derece sağlam bu yüzden beklenenden çok daha uzun süre dayanabileceğini düşünüyoruz.” Bununla birlikte aracın bundan sonra görevine ne şekilde devam edeceği henüz doğrudürüst planlanmamış bile. Curiosity şu sıralar Gale kraterinin kenarındaki Sharp dağına doğru ilerliyor. Büyük bir olasılıkla araştırma robotu krateri hiçbir zaman terk etmeyecektir. Çünkü araç çok büyük ve orada görülecek çok şey var, mesela milyarlarca yıldır jeolojik tarihi temsil eden çok sayıda kayaç tabakası gibi. Öyle tahmin ediyoruz ki Curiosity bir ihtimalle bu bölgeleri ayrıntılı bir şekilde inceleyecektir, diyor Marcotte. Ülkemizde genetik bitkilere kuşkuyla bakıyor ve yememeyi tercih ediyoruz. Fakat bilim insanları genetik bitki araştırmalarına ara vermeden devam ediyor. Japon araştırmacılar son olarak kuraklığa karşı dirençli genetik bir pirinç türü yetiştirdiler. Yeni pirinç türü büyük kuraklıklarda bile verimli hasat veriyor. Pirinçteki belli başlı bir gen, köklerin daha derine inerek suyu daha iyi çekmelerini sağlıyor. Ulusal Tarım Biyolojisi Bilim Enstitüsü’nden Yusaka Uga ile çalışan ekip, Filipinlerdeki kurak yaylalarda ekilen bir pirinç türü keşfetmişti. Burada yetişen Kinandang Patong türü pirincinin dikey olarak büyüyen ve çok derinlerdeki suya ulaşabilen uzun kökleri vardır. Oysa su altındaki çeltik tarlalarına ekilen pirincin kısa ve yana doğru uzayan kökleri bulunur. Kinandang-Patong pirincinin uzun kök gelişiminden Japon bilim insanlarının “Deeper Rooting” olarak isimlendirdikleri bir gen sorumlu. Araştırmacılar kısaca DRO1 olarak adlandırdıkları bu geni bildik IR64 tohumlu pirince eklemişler. Bu şekilde elde edilen yeni pirinç türü ve bildik IR64 pirinci farklı koşullarda (normal, orta kuraklıkta ve şiddetli kuraklıkta) yetiştirmişler. Bildik pirincin orta şiddetteki kuraklıkta verimi yüzde 42 civarında. Şiddetli kuraklıkta ise tüm ekin mahvolmuş. Oysa genetik pirinç orta şiddetlikteki kuraklıktan hemen hemen hiç etkilenmemiş ve şiddetli kuraklıkta ise kayıp sadece yüzde otuz civarında kalmış. Yeni pirinç türü sulama olmadan yüksek bölgelerde ekilebilir diyor araştırmayı yöneten Ugo. Araştırmacılar yeni genetik pirinci Asya’da bol yağış alan ovalarda ve Güney Amerika’da da ekerek nasıl bir sonuç alacaklarını görecekler. CUMHURİYET BİLİM TEKNOLOJİ EKİ