İnternet dünyası artık sanal değil

Gerçek sorunlar, bilgisayarlar ve sensörlerle çözülüyor. Ama internet dünyası artık sanal değil.

Gerçek sorunlar, bilgisayarlar ve sensörlerle çözülüyor. Ama internet dünyası artık sanal değil.

Bilişim ve iletişim tüketiciyi hızla aşıyor. Düşük maliyetli sensörler, akıllı yazılımlar ve daha güçlü bilgisayarlar enerji tasarrufu, ulaşım, sağlık ve gıda dağıtımında yeni kullanım alanları yaratıyor. İnternette ticareti, bu teknolojilerin ısınma turu olarak görülebilir. Buna bazen Endüstriyel İnternet adı veriliyor. Konsept yıllardır mevcut ancak ekonomi ve mühendisliğin öngörülere yetişebilmesi zaman aldı. Washington Üniversitesi'nden Bilgisayar Mühendisi Edward D. Lazowska, "'Dijital zekâyı' her yere yerleştireceğiz" diyor. Lazowska, mantar gibi çoğalan akıllı cihazların insanlar ve fiziki dünyayla ustaca etkileşime gireceğini söylüyor. California Telekomünikasyon ve Bilgi Teknolojileri Enstitüsü'nün kurucu direktörü olan Larry Smarr, The New York Times'ta yayımlanan bir makalesinde, nihai hedefin "sensörlerin bilincinde olan bir bilgisayar" yaratmak olduğunu belirtti. Eski Apple yöneticisi Tony Fadell'in kurduğu Nest Labs, Silikon Vadisi'nin en yeni girişimlerinden biri. Şirket sensörleri, makinenin öğrenme kabiliyetini ve internet teknolojisini bir araya getiren dijital bir termostat üretiyor. Sadece hava ısısını değil, bir evin içindeki kişilerin hareketlerini ve giriş çıkışlarını da algılayan alet, enerji tasarrufu yapmak için oda ısısını ayarlıyor. Nest'in kurucularından biri olan 28 yaşındaki Matt Rogers, Apple'da iPod yazılımı yazan bir ekibin başındaydı. Apple'da çalışmayı sevdiğini ancak "yaptıklarının aslında oyuncak üretmekten ibaret olduğunu" söylüyor. "Büyük bir soruna çözüm olacak bir ürün tasarlamak istiyordum" diyor. Pek çok sektörde ürünler ve uygulamalar, iletişim sensörleri ve bilişim zekâsının gelişmesi sayesinde değişime uğruyor. Bunlar arasında tamir gerektiğinde insanlara haber veren uçak motorları, köprüler ve petrol kuyuları da bulunuyor. Bilgisayarlar uçak motorlarının performansını veya petrol kuyularındaki yapısal değişiklikleri ölçen sensörleri takip ederek yaklaşan tehlikelere dair işaretler arıyor. Meyve ve sebze poşetlerindeki sensörler, ürünü koklayarak çürümekte olup olmadığını haber verebilir. Bilgisayarlar, tren lokomotiflerinden konum verilerini alıyor ve trenlerin ağırlığı ve uzunluğunu, coğrafi özellikleri ve virajları hesaba katarak yakıt tüketimini azaltmayı hedefliyor. Amerika'nın en büyük sanayi şirketi General Electric'te (GE) çalışan araştırmacılar, tavanda üç küçük kamerası bulunan "akıllı hastane odası" üzerinde çalışıyor. Geliştirilen bir yazılım sayesinde, odaya girip çıkan doktor ve hemşirelerin hareketleri, hastaya dokunduktan önce ve sonra ellerini yıkayıp yıkamadıkları takip edilebiliyor. Görsel yazılımlar ise şiddetli ağrıları veya diğer huzursuzluk belirtilerini teşhis etmek için yüz ifadelerini analiz ediyor. GE Kasım ayında akıllı makinelerin ticari üretimini hızlandırmak için Kuzey California'da yeni bir küresel yazılım merkezi açacağını duyurdu. IBM 2008'de, elektrik hatları, trafik yönetimi, gıda dağıtımı, su tasarrufu ve sağlık hizmetleri için daha verimli sistemler yaratmak için bilişim teknolojilerinden yararlanarak endüstriyel internete yöneleceğini açıkladı. "Akıllı Gezegen", şirketin bu girişime verdiği isimdi. IBM şu anda dünya çapında "Akıllı Gezegen" kategorisine giren 2 bin proje üzerinde çalıştığını söylüyor. Örneğin Iowa'da IBM şehrin su, elektrik ve ulaşım verimliliğini artırmak amacıyla yerel yönetimle çalışarak sensörler, yazılımlar ve internetin kullanıldığı uzun vadeli bir program başlattı. IBM Rio de Janeiro'da mahalle seviyesindeki afet hazırlıkları için, yapay zekâ yazılımlarının yanı sıra kara ve hava sensörleri kullanıyor. Sistem şiddetli yağmurları ve toprak kaymalarını 48 saat önceden tahmin etmeyi ve afetler gerçekleşmeden bölge sakinlerini tahliye ettirmeyi amaçlıyor. Birleşmiş Milletlerin yeni girişimlerinden Global Pulse, bir bölgedeki iş kayıplarını, tüketici harcamalarında azalmayı ya da salgın hastalıkları tahmin etmek için sosyal ağları ve telefon mesajlarını inceleyen "his analizi"nden yararlanıyor. Programın gerçekten başarılı olabilmesi için internet şirketleri ve cep telefonu operatörlerinin iş birliği yapması ve kişisel bilgiler saklı tutulacak şekilde sosyal ağ ve telefon mesajlaşmalarına erişim sağlaması gerekiyor. Global Pulse'ın Başkanı Robert Kirkpatrick, bu tür katkılara "veri hayırseverliği" adını veriyor. "Bu, bilişime dayalı davranış ekonomisidir. Burada yeni bir bilim dalının parçası oluyoruz" diyor.  THE NEW YORK TIMES