İLK GÖRÜŞTE AŞK VAR MI

Sciencedaily - Çeviri: Ayda Çayır-NP Grup

İlk kez karşılaştığınız kişiyi sevip sevmediğinize nasıl karar verdiğinizi hiç düşündünüz mü?  Okuyun şaşıracaksınız.

New York ve Harvard Üniversitesi'nden nörobilimciler başkalarına dair ilk izlenimleri oluşturmada etkili olan nöral sistemleri belirlediler. Nature Neuroscience dergisinin son sayısında yer alan bulgular, başlangıç yargılarımızı oluştururken sosyal bilgileri nasıl kodlayıp değerlendirdiğimizi ortaya koyuyor.

Sosyal etkileşimlerde başkalarını anlamlandırmak her zaman için kolay olmuyor. Karşılaşılan her yeni kişi, belirsiz ve karmaşık bir bilgi kaynağı anlamına geliyor. Önceki araştırmalar insanların yarım dakikadan kısa bir süre içerisinde, hızlı gözlemlere dayalı, nispeten kesin ve kalıcı değerlendirmeler yapabildiğini ortaya koymuş durumda.

ARAŞTIRMA NASIL YAPILDI

Yeni bir kişiyle karşılaştıktan hemen sonra oluşan izlenimler üzerinde etkili olan beyin mekanizmalarını araştırıldı. Yapılan deneyde, hayali kişilerle ilgili başlangıç değerlendirmeleri yaptıkları sırada katılımcıların beyin etkinliği incelendi.

Deneklere çok farklı özellikler taşıyan 20 kişinin yazılı profilleri verildi. Hayali kişilerin resimleriyle birlikte sunulan bu profiller hem negatif hem de pozitif özelliklere (akıllı veya tembel gibi) dikkat çeken senaryolar içerdi. 

Katılımcılardan farklı kişilik profillerine sahip bu kişileri ne kadar sevip sevmediklerini değerlendirmeleri istendi. Katılımcıların negatif ve pozitif özelliklere atfettikleri değere bağlı olarak, izlenimler çeşitlilik gösterdi. İzlenim oluşturma döneminde, fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRG) kullanılarak, katılımcıların beyin etkinliği gözlendi.

Nöro görüntülemede, izlenimle ilgili bilgilerin kodlanması sırasında iki beyin bölgesinde anlamlı aktivite olduğu görüldü. Bunlardan bir tanesi, medyal temporal lobda bulunan, emosyonel öğrenmeyle ilişkilendirilen amigdala, diğeri ise ekonomik karar verme ve ödüllere sübjektif değer atfetmeyle ilişkilendirilen arka singulat korteksti.

Değerleri işlemede rol oynayan bu beyin bölgelerinde, izlenimle ilgili bilgileri kodlarken artmış etkinlik olduğu görüldü.

Uzmanların bu çalışmayla ilgili görüşleri şöyle:

 "Başkalarıyla sadece kısa süreliğine karşılaşmış olsak bile, değerlendirme etkin olan beyin bölgeleri devreye giriyor ve hızlı bir şekilde o "ilk izlenim" doğuyor. Bilgiler bu bölgelerde kişisel ve sübjektif önemine göre tasnif ediliyor ve puanlamada gelinen son nokta ilk izlenim şeklinde özetleniyor."