Gizemini koruyan sakatlık

Kulağa "plantar fasiit"ten daha havalı gelen spor yaralanmaları var ama ondan daha yaygın olanı pek yok.

Kulağa "plantar fasiit"ten daha havalı gelen spor yaralanmaları var ama ondan daha yaygın olanı pek yok.

Topuk ya da kemerde keskin bir ağrıya neden olan rahatsızlık, koşucuların yüzde 10'unun yanı sıra amatör ve profesyonel birçok atleti de saf dışı bırakıyor. Fakat plantar fasiit çok sayıda insanı etkilese de sebebi gizemini koruyor. Aslında plantar fasiit'in gizemi, spor yaralanmalarını ne kadar az anladığımızı ve onları tedavi etmenin neden bu kadar zor olduğunu vurguluyor. Uzmanlar plantar fasiit'in esasında plantar fascia'nın (ayak tabanı boyunca uzanıp, topuk kemiği ve ayak parmaklarıyla birleşerek ayağınızın kavisini oluşturan yumuşak bir doku) tahriş olmasından kaynaklandığı konusunda hemfikir. Bu doku tahriş olduğunda, topuğunuzda derin bir ağrı oluşuyor. Uyku sırasında fascia gerildiği için, ağrı genelde en çok sabahları hissediliyor. Plantar fasiit konusunda uzman olan Ohio'daki Ayak ve Topuk Ortopedisi Merkezi'nden Ortopedi Cerrahı Terrence M. Philbin, "Yıllar boyunca plantar fasiit'i tedavi ederken işin içinde kronik iltihabın da olduğuna inandık" diyor. İnsanların koşarak ya da topuklarını art arda yere vurarak plantar fascia'yı zedelediğine ve vücudun yaralanan bölgeye ekstra sıvı akışı sağlayarak ve ağrı hassasiyetini artırarak buna karşılık verdiğine inanılıyordu. Fakat bu süreç, akut iltihap gibi birkaç gün devam edip kaybolmak yerine, k ronik b ir hal a labilir ve doku hasarına yol açıp sürekli ağrıya sebep olabilir. Uzmanlara göre bu, insanlar günden güne kötüleşen antrenman sakatlıkları geçirdiğinde de olan bir şey. Ancak Philbin, araştırmacıların kronik plantar fasiit'ten muzdarip olan kişilerden alınan fascia dokusuna biyopsi yaptıklarında, kronik i ltihap belirtilerine rastlayamadıklarını söylüyor. Antrenman sakatlanmaları konusunda çok sayıda çalışması bulunan ve The British Journal of Sports Medicine dergisinin editörlerinden biri olan British Columbia Üniversitesi'nden aile hekimliği Profesörü Karim Khan, "Plantar fasiit, iltihap hücreleri içermiyor" diyor. Bunun yerine plantar fasiit'in doku dejenerasyonundan ya da zayıflanmasından kaynaklanması kuvvetle muhtemel. Bu süreç büyük ihtimalle aktivite sırasında oluşan ve normal şartlarda vücut tarafından onarılan ve etraftaki dokunun güçlenmesini sağlayan küçük yırtıklarla başlıyor. Antrenmanın da asıl amacı zaten bu. Fakat bu devam eden doku hasarı, bazen vücudun onarım kapasitesini aşıyor. Küçük yırtıklar iyileşmiyor. Doku, dejenere olmaya başlıyor. Philbin, plantar fasiit'ten muzdarip olan çoğu kişinin, ayaklarını dinlendirdikleri ve etkilenen dokuyu esnettikleri taktirde birkaç ay içinde cerrahi müdahaleye gerek kalmadan iyileştiğini söylüyor. Plantar fasiit ve aşil tendonunu esnetmek, fascia'nın daha az zorlanmasına yol açıyor ve bu da süregelen travmayı azaltıp vücuda sakatlanan yeri onarması için daha fazla vakit tanıyor. Topuk ve kavis ağrılarının hepsinin nedeni, plantar fasiit değil. Eğer bu rahatsızlıktan muzdaripseniz, profesyonel koşucular ı n yar ışa geri döndüklerini bilerek kendinizi rahatlatabilirsiniz. THE NEW YORK TIMES