UMUT VEREN ÇALIŞMA

DHA

Konya’da Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Ayşegül Bayır, trafik kazalarının ardından beyin travması sonucu ölümleri ve sakatlanmaları azaltmak için tavşanlar üzerinde bir araştırma yaptı. Araştırmada, beyin travması geçiren tavşanların, melatonin hormonunu salgılaması sağlandı. Melatonin hormonunu salgılayan tavşanlarda, beyin travması sonucu ölüm olayı gerçekleşmediği görüldü. Yrd.Doç.Dr. Bayır, beyin travması geçiren insanlarada melatonin hormonunun salgılanması sağlandığı takdirde, ölüm olayları ile beyin travması sonucu oluşan sakatlanmaların en aza indirileceğini belirtti.

Yrd.Doç.Dr. Ayşegül Bayır, kazalarda meydana gelen beyin hasarları ve beyin travması sonucu ölümlerin dikkatini çekmesi üzerine araştırma yapmaya başladığını belirtti. Selçuk Üniversitesi Kombassan Araştırma Merkezi’nde gerçekleştirdiği araştırmasında, denek olarak tavşanları kullandığını söyleyen Yrd.Doç.Dr. Bayır, “Tavşanlar üzerinde melatonin hormonunu denedik. Melatonin ‘epifiz bezinin pineolasit’ adı verilen hücrelerinden salgılanır. Melatonin tüm insanlar tarafından salgılanır, yaşa ve beslenmeye göre de salgılama oranı değişir. Beyin travması ve beyninde hasar oluşan insanlarda bu salgı çok aza iner. Biz de denek olarak kullandığımız tavşanları iki gruba ayırdık. Beyin travması geçiren tavşanlardan bir grubuna melatonin hormonunu salgılaması için ilaç verdik, diğerine ilaç vermedik. Araştırmamızın başında, tavşanların beyin travması geçirmesini sağladık. Bunun için havyanların açı çekmemesi için anestezi uyguladık. Tavşanların kafatasını açtıktan sonra, kemik yapısını ortadan kaldırdık. Ardından beyin zarının üzerine uzun bir boru koyarak belli bir mesafeden çelik bilye düşürdük. Böylelikle beyin travması geçirmesini sağladık. Her iki tavşana beyin travması sonrası yapılacak tedaviyi uygaladık. Bununla birlikte bir grubun melatonin hormonunu salgılaması için ilaç verdik. Yaptığımız tedavi olumlu sonuç verdi. Eğer bu tedavi yöntemini, insanlar üzerinde de uygularsak olumlu sonuç alacağımıza inanıyoruz. Çünkü beyininde hasar oluşan veya beyin travması geçiren insanlarda melatonin hormonu salgılama oranı az oluyor. Bunu yeterli düzeyde yükselttiğimizde, ölüm ve sakatlanma olaylarını en aza indireceğimizi gördük” dedi.

Yrd.Doç.Dr. Ayşegül Bayır, yaptığı araştırmanın dünya genelinde yayın yapan bilimsel dergilerde makele olarak yayınlanacağını ve araştırma sonucu bulduğu tedavi sisteminin insanlar üzerinde uygulanması içinde gerekli girişimlerde bulunacağını söyledi.

MELATONİN NEDİR?

Melatonin, epifiz bezinin pineolasit adı verilen hücrelerden salgılanır. Biyoritmi (sirkadyan ritm) belirler ya da biyoritm üzerinde etkilidir. Pineolasit hücreleri ışığa duyarlıdır. Elektromanyetik dalga yoğunluğu arttıkça melatonin salgılanması azalır. Melatonin, kişiden kişiye değişse de yaklaşık olarak 23.00 ile 05.00 saatleri arasında salgılanan bir hormondur. Hormonun temel görevi vücudun biyolojik saatini koruyup ritmini ayarlamak. Jetlag sendromu denen hadisenin sebebi de bu hormondur. Hormon diğer antioksidan tesirleri de güçlendiriyor, kanserli hücrelere karşı koruma sağlıyor, üreme sistemiyle bağlantısından tutun da yorgunluk, isteksizlik gibi durumların nedenlenlerini de oluşturabiliyor.