Dil ve Konuşma Gelişimi Aşamaları

Dil ve Konuşma Gelişimi Aşamaları

0-1 YAŞ

1. Anlama

●> Konuşmacıya bakarak cevap verir.

●> Kendi adı söylendiğinde tepki verir.

●> "Buraya bak, buraya gel" sözlerine tepkide bulunur.

●> "Hayır" dendiği zaman yaptığı hareketi durdurur.

2. Konuşma

●> Ağlamaklı veya ağlamaklı sesler çıkarır.

●> Sesli ve sesiz harfleri kendi kendine tekrar eder.

●> Yetişkinin konuşmasından sonra sesli olarak iletişimde bulunulur.

●> Sözcükleri anlamlı olarak istenilen uyumla söyler ve iletişim kurar.

●> Sesleri taklit eder.

1-2 YAŞ

1. Anlama

●> "Nerede?" diye sorulduğunda doğru cevap verir.

●> "Üstünde, altında, içinde" gibi zarfları anlar.

●> Bildiği bir eşya istendiğinde getirir.

●> Anahtar sözcükler bulunan basit cümleleri anlar.

●> Seri hâlinde ve birbiri ile ilişkili iki talimatı anlar.

●> Çevreden gelen sesleri ayırt edebilir.

2. Konuşma

●> İlk defa tam olarak anlamlı sözcükler söyler.

●> Eşya ya da resimlerin adlarını söyler.

●> Bir olayı açıklarken sözcükleri tek tek söyler.

●> Adını söyleyerek kendini tanıtır.

●> "Ben, benim" zamirlerini kullanır.

●> Kişilere, eşyalara, olaylara ilişkin yaklaşık elli sözcük bilir.

●> Ayrılma esnasında "bay bay" gibi sözcüklere tepkide bulunur.

2-3 YAŞ

1. Anlama

●> Bilinen eşyaların adı söylendiğinde tanır.

●> Ne ve nerede ile yapılan sorular sorar.

●> Olumsuz ifadeleri anlar.

●> Basit öykü kitaplarını dinlemekten zevk alır ve yeniden okunmasını ister.

2. Konuşma

●> İki sözcüklü cümleler kurar ve doğru olarak birleştirir.

●> Adını ve soyadını söyler.

●> Ne ve nerede?" ile soru sorar.

●> Olumsuz cümleler kurar.

●> Anlayamadığında üzülür.

●> Zamirleri kullanır.

●> Sözel olarak evet anlamında olumlu tepki verir.

●> Basit fiilleri resimlerine bakarak söyler.

●> O andaki yaşantılarını anlatır.

3-4 YAŞ

1. Anlama

●> Zaman kavramını ifade eden cümleleri anlamaya başlar.

●> Kıyaslamaları anlar.

●> "Eğer, bundan sonra, çünkü" gibi sözcüklerin kullanıldığı cümleleri anlar.

●> Birbirleri İle ilgili dört emri yerine getirir.

●> "Haydi taklit edelim" denildiğinde anlar.

2. Konuşma

●> Tam cümlelerle konuşur.

●> Geçmiş deneyimleri hakkında konuşur.

●> Çoğul takılarını kullanır.

●> "Ben, benim" zamirlerini kullanır.

●> Şarkıları söyleyebilir.

●> Konuşmalarında ses hataları olmasına rağmen yabancılar tarafından anlaşılır.

●> "Üzerinde, içinde" gibi sözcükler kullanır.

●> Sıfatları doğru olarak kullanır.

4-5 YAŞ

1. Anlama

●> Birbiri ile ilişkili olmayan üç emri sırası ile yapar.

●> "Güzel, daha güzel, en güzel" gibi kıyaslamaları anlar.

●> Uzun hikâyeleri dinler ancak çoğu kez gerçekleri yanlış yorumlar.

●> Olayların sırasını anlar.

2. Konuşma

●> "Ne zaman, nasıl, niçin?" ile sorular sorar.

●> Küçük cümleleri birleştirerek bütün bir cümle kurar.

●> "Çünkü, böylece" sözcüklerini kullanarak olayların nedenleri hakkında konuşur.

●> Gerçekleri karıştırabilir ama öykünün özünü anlar.

●> Altı sözcükten oluşan cümleleri taklit eder.

●> Basit zıtlıkları bilir.

●> "Eğer... ne ... ?" veya “zaman… ne…?" şeklindeki sorulara doğru cevap verir.

●> İsim-isim, isim-fiil birleştirmesi yapabilir.

●> Telefonla konuşabilir.

5-6 YAŞ

1. Anlama

●> Sözel olarak belirtilen iki özel duruma uygun resimleri bulur.

●> Soyutlama becerisinin ilk belirtilerini göstermeye başlar.

●> Geçmiş gelecek ve geniş zamanı resimlerden ayırt eder.

2. Konuşma

●> Dil bilgisi bakımından yetişkinlerin konuşmasına çok yaklaşır.

●> Ancak, özne fiil arasındaki uyumla, geçmiş zaman kiplerinde bazı zorluklar vardır.

●> Söyleyişlerinde sıraya dikkat eder.

●> Bilgi verir ve alır.

●> Aile içinde arkadaşları ve yabancılarla iyi iletişim kurar.

●> Bildiği basit bir öyküyü sırasıyla anlatabilir.

●> Benzerlik ve farklılıkları söyler.

T.C. Milli Eğitim Bakanlığı,

Gecikmiş Konuşma, Aile El Kitabı