Akıllı telefonlar sıklıkla stres kaynağı gibi hissettirebilir, bize bitmek bilmeyen bir kötü haber ve sosyal karşılaştırma akışı sağlayabilir. Peki ya çözüm de olabilirlerse? Bir araştırmacı ekibi bunun mümkün olduğuna inanıyor.

Ekip, depresyon ve anksiyete için kanıtlanmış bir tedavi olan bilişsel davranışçı terapinin (BDT) temel tekniklerini doğrudan kullanıcıların eline ulaştıran bir akıllı telefon uygulaması geliştirdi ve bunu türünün şimdiye kadarki en büyük bireysel randomize denemesinde test etti. REsiLIENT adlı dayanıklılık eğitim uygulamaları, Japonya genelinde eşik altı depresyon yaşayan yaklaşık 4.000 yetişkin üzerinde test edildi. Bu durum, majör depresif bozukluk kriterlerini karşılamayan ancak yine de zayıflatıcı olabilen düşük seviyeli ancak kalıcı bir depresif semptom biçimidir. Bu durum dünya çapında insanların yaklaşık %11'ini etkiliyor ve genellikle tedavi edilmiyor

Akıllı telefonlar sıklıkla stres kaynağı gibi hissettirebilir, bize bitmek bilmeyen bir kötü haber ve sosyal karşılaştırma akışı sağlayabilir. Peki ya çözüm de olabilirlerse?

Kyoto Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, bunun mümkün olduğuna inanıyor. Ekip, depresyon ve anksiyete için kanıtlanmış bir tedavi olan bilişsel-davranışçı terapinin (BDT) temel tekniklerini doğrudan kullanıcıların eline ulaştıran bir akıllı telefon uygulaması geliştirdi ve bunu türünün şimdiye kadarki en büyük bireysel randomize denemesinde test etti.

REsiLIENT adlı dayanıklılık eğitim uygulamaları, Japonya genelinde eşik altı depresyon yaşayan yaklaşık 4.000 yetişkin üzerinde test edildi. Bu, majör depresif bozukluk kriterlerini karşılamayan ancak yine de zayıflatıcı olabilen düşük seviyeli ancak kalıcı bir depresif semptom türüdür.

Bu durum dünya çapında insanların yaklaşık %11'ini etkiliyor ve genellikle tedavi edilmiyor.

Baş yazar Prof. Toshiaki Furukawa, "Bilişsel davranışçı terapi oldukça etkilidir ancak bunu ölçeklenebilir bir şekilde sunmak her zaman bir zorluk olmuştur" diyor.

"Amacımız bu becerileri herkesin, her yerde kullanımına sunmaktı."

Uygulama beş temel bilişsel davranışçı terapi becerisini öğretiyor: davranışsal aktivasyon, bilişsel yeniden yapılandırma, problem çözme, iddia eğitimi ve uykusuzluğu yönetme teknikleri.

Katılımcılar uygulamayı altı hafta boyunca kullandılar ve altı ay boyunca takip edildiler.

Çalışmaya üç kontrol grubu dahil edildi; bunlardan biri sağlık bilgisi uygulaması, diğeri kendi kendini kontrol uygulaması kullandı ve üçüncüsü hiç tedavi görmedi.

İstatistiksel analiz, altı haftalık öğrenmenin 26 haftaya kadar etkili olduğunu ve yalnızca eşik altı depresyonu değil aynı zamanda anksiyete ve uykusuzluğu da tedavi ettiğini gösterdi.

Uygulamanın etkisi, antidepresanların etkisine kıyasla olumluydu.

Önemlisi, uygulamanın kullanımı herhangi bir ciddi olumsuz etkiye yol açmadı.

Furukawa, "Bu bilgiyi, her bir bireyin ihtiyaçlarına ve özelliklerine uyacak şekilde hangi becerilerin uygulanacağını kişiselleştirmek ve optimize etmek için kullanabiliriz," diyor.

"Bu, optimize edilmiş, uzun vadeli desteğe giden kapıyı açıyor."

Araştırma ekibi, 12 ay boyunca her bir birey için en iyi müdahaleleri uygulayacak bir platform hazırlıyor ve bunun, depresyonun toplam yükünü en aza indirmek için gerekli becerileri sağlamaya devam edeceğini umuyorlar.

Dünya bir ruh sağlığı kriziyle boğuşmaya devam ederken, bu çalışma, duygusal sıkıntıya katkıda bulunmakla suçlanan cihazların aynı zamanda iyileşme için güçlü araçlar olabileceğine dair umut veriyor.

Gelecek için kişiselleştirilmiş dijital terapiler planlanıyor

Araştırmacılar, uygulamadan elde edilen kullanıcı verilerini analiz ederek, gelecekte kişiye özel müdahale stratejileri geliştirmeyi amaçlıyor. Bu sayede, bireylerin ihtiyaçlarına en uygun terapötik yöntemleri otomatik olarak önerebilecek, uzun vadeli destek sağlayan dijital platformlar oluşturulacak.

Dünya genelinde artan ruh sağlığı sorunlarına karşı etkili, yaygın ve düşük maliyetli çözümler üretmek zorunluluğu her geçen gün daha da belirginleşiyor. Bu araştırma, akıllı telefonların yalnızca birer dikkat dağıtıcısı değil, aynı zamanda ruhsal iyileşme süreçlerinde güvenilir birer dijital terapist olabileceğini gösteriyor.

Çeviri - Derleyen: Zeynep Güçlücan

https://www.sciencedaily.com/releases/2025/04/250423112041.htm