'Kızım arkadaşlık kuramıyor'

"15 yaşında sorunlu kızım var. Hiç kimseyle arkadaşlık kuramıyor. Erkeklerden nefret ediyor. Sürekli mutsuz hiç bir şeyden memnun olmuyor."

Üsküdar Üniversitesi NPSUAM Feneryolu Polikliniği'nden Prof. Dr. Orhan Doğan, ruh sağlığınızla ilgili sorularınızı cevaplandırıyor…

 

SORU 15 yaşında sorunlu kızım var. Hiç kimseyle arkadaşlık kuramıyor. Erkeklerden nefret ediyor. Sürekli mutsuz hiç bir şeyden memnun olmuyor. CEVAP Bu yaşların zor olduğunu hem gençler, hem de anne-babalar iyi bilir. Belirttiğiniz özellikler gerçekten de bir sorun olduğunu gösteriyor. Bu dönemde arkadaşlığın özel bir yeri ve önemi vardır. Genç için ailenin yerini tutar, hatta bir dönem onun önüne geçer. Normal olan, büyüme ve gelişmeyle birlikte gençlerin karşı cinse ilgi duymasıdır. Oysa kızınızda bunun tam tersi durum söz konusu. Sürekli mutsuz olması ve hiçbir şeyden memnun olmaması da sorun olduğunun göstergesidir. Tüm bunların nedenlerinden bazıları kızınızla ilgili olabilir: Güvensizlik, düş kırıklığına uğratan insan ilişkileri, kendinden hoşnut olmama gibi. Öte yandan bir çocuk veya gençte sorunlar görüldüğünde, onun en yakın çevresinin de değerlendirilmesi gerekir. Burada özellikle aile önemlidir: Anne-babanın çocuklarına karşı tutumu, çocuk yetiştirme özellikleri, ailenin değer yargıları, anne-baba arasındaki ilişki, aile içindeki sorunlar ve etkileşim gibi. Bunları tek başınıza yapamayacağınız için, anne-baba olarak kızınızla birlikte bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvurmanız uygun olur. SORU 16 yıl önce geçirdiğimiz bir trafik kazası sonucu erkek arkadaşımı kaybettim. Ondan sonra hayatımda başkası olmadı. Üniversite mezunu olmama karşın uzun süredir işsizim. Annemle birlikte oturuyorum. Hem işsizliğin verdiği boşluk duygusu hem de geçmişe takılmış olmaktan gitgide asosyal ve iletişim bozukluğu çeken bir insan oldum. CEVAP Kayıp yaşamak tüm insanlar için baş edilmesi güç bir durumdur. Ondan sonra hayatınızda başkasının olmaması, arkadaşına karşı olan sevginizin ve verdiğiniz değerin göstergesi olarak takdir edilebilir. Ne var ki, ölüme karşı bir çare olmadığı gibi, giden de geri getirilemiyor. Dilimizde "ölenle ölünmez" sözü vardır, fakat sizin durumunuz buna uymuyor. Ne kadar acı bir olay yaşarsak yaşayalım, "hayat sürüyor." İnsanlar nasıl yaşayacaklarına kendileri karar verir, buna kimsenin karışmaya hakkı yoktur. Siz sonuçtan yakındığınıza göre bu zamana kadar geçen sürenin sonunda hoşnut değilsiniz, anlamı çıkarılabilir. Yapabilecekleriniz geçmişe takılmaktan uzaklaşıp gerçek hayata dönmeye çalışmak, sosyal ortamlara katılmaya çalışmak, sürekli olarak iş aramak olabilir. SORU İlk rahatsızlığım 6 ay önce baş dönmesiyle başladı. Daha sonra mide bulantılarım oldu. Son 3 aydır iştahsızım ve halsizlik oluyor. Hızlı kilo kaybı oldu ve dahiliye uzmanına gittim. Tüm kan tahlillerim normal çıktı. Fakat ben kendimi iyi hissetmiyorum. CEVAP Yaşadığınız belirtiler doğal olarak bedensel bir hastalığı akla getirir. Bedensel yönden bir hastalık bulunamadığında, durumunuzunn yeniden gözden geçirilip psikiyatrik bir bozukluğun belirtileri olup olmadığı değerlendirilir. Bu belirtiler genel olarak depresyoonla uyumlu belirtilerdir. Depresyon tanısını bir psikiyatrist koyacak olmakla birlikte, sizin iç sıkıntınızın, zevk almada azalmanın, ilgi ve dikkatinizde bozukluğun, sosyal ilişki düzeyinizde azalmanın, karamsarlığınızın, güvensizliğinizin, olumsuz düşüncelerinizin olup olmamasını gözden geçirebilirsiniz. Durumunuzu aydınlatmak için altı ay ve öncesinde yaşadığınız olaylar, işle ilgili ve aile içi sorun olup olmaması da gözden geçirilmelidir. Tüm bunlar için bir psikiyatriste başvurmalısınız.