Yerçekimsel dalgalar nedir?

2017 Nobel Fizik Ödülü, yerçekimsel dalgaları gözlemleme alanında yaptıkları katkılar için üç ABD'li bilim insanına verildi.

Bilim insanları Rainer Weiss, Barry C. Barish ve Kip S. Thorne; 1,1 milyon dolarlık para ödülünün sahibi oldu.  Yerçekimsel dalgalar, Albert Einstein tarafından yüz yıl önce öngörülmüştü ve onun izafiyet teorisinin temel sonuçlarından biri.

Yerkeçimsel dalgalar birbiriyle çarpışan kara delikler ve yıldız çekirdeklerinin çökmesi gibi evrendeki şiddetli olaylar nedeniyle zaman-mekan dokusunda görülen kıpırtılara denir.

İki kara deliğin bir araya gelmesi nedeniyle uzayın bükülmesi ilk olarak 2015'te ABD'deki Ligo Laboratuvarı tarafından gözlemlenmişti.

Bu, on yıllar süren bir araştırmanın sonucuydu. O zamandan beri üç örnek daha tespit edildi.
Yerkeçimsel dalgalar: Zaman-mekan dokusunda dalgalanma

Sanat çalışması: İki kara delik, düzlemsel olmayan bir şekilde birleşiyor

◾Yerçekimsel dalgalar, izafiyet teorisinin öngörülerinden biriydi

◾Bu dalgaları doğrudan tespit edebilen teknolojiyi geliştirmek on yıllar sürdü

◾Bunlar, evrendeki şiddetli olaylar nedeniyle zaman-mekan dokusunda görülen dalgalanmalardır

◾İvme kazanan şiddetli olaylar, ışık hızında yayılan dalgalar oluşturur

◾Tespit edilebilen dalgalanma nedenleri arasında kara delikler ve nötron yıldızları var

◾ABD'deki Ligo ve Avrupa'daki Virgo gözlemevleri uzun, L şeklinde tünellere lazer ışınlıyor; dalgalanmalar ışığı dağıtıyor

◾Dalgalanmaların tespit edilmesi, evren üzerine tamamen yeni araştırmaların kapılarını açıyor

Nobel Ödülleri'nin seçici kurulu olarak çalışan İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nden Olga Botner, düzenlediği bir basın toplantısında, "Yerçekimsel dalgalanmaların ilk kez gözlemlenmesi bir mihenk taşıydı - evrene açılan bir pencere" dedi.

Ligo ve Virgo laboratuvarları, bu dalgaların yol açtığı zor algılanan sinyalleri tespit etmek için oluşturuldu.

Einstein, bu etkilerin tespit edilemeyecek kadar küçük olabileceğini düşünmüştü.

Ancak ödülü kazanan üç bilim insanı, bu dalgalanmaları tespit edebilecek hassasiyete ulaşabilen lazer temelli bir sistem geliştirdiler. Neticede, bir ayağı Washington diğeri Louisiana eyaletinde olan Ligo Gözlemevi kuruldu.

BBC TÜRKÇE


Paylaş

Görüntülenme:
Güncellenme Tarihi:07 Ekim 2017Yayınlanma Tarihi:06 Ekim 2017

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.