Yapay zeka destekli 12 milyondan fazla simülasyon, Samanyolu’nun merkezindeki süper kütleli kara deliğin maksimuma yakın hızda döndüğünü ortaya çıkardı. Bu çığır açıcı keşif, kara deliklere dair uzun süredir kabul gören fizik modellerini sarsıyor.

Kara Delikler ve Yapay Zeka Gücüyle Yeni Bir Dönem

Uluslararası astronomlar ekibi, yapay zeka ve yüksek verimli bilişim teknolojileri sayesinde Samanyolu galaksisinin merkezinde bulunan Sagittarius A* adlı süper kütleli kara deliğin neredeyse ışık hızında döndüğünü ortaya çıkardı.

Bu büyük keşif, yalnızca kara delik davranışları hakkındaki bilgileri yeniden şekillendirmekle kalmıyor, aynı zamanda bu gök cisimlerinin enerji yayma şekli hakkındaki köklü fizik modellerini de sorgulatıyor.

12 Milyon Simülasyonla Kara Deliğin Şifresi Çözüldü

Morgridge Araştırma Enstitüsü ve Wisconsin Üniversitesi-Madison iş birliğiyle geliştirilen sinir ağı modeli, 12 milyondan fazla sentetik simülasyonu analiz ederek kara deliğin yapısı ve hareketine dair benzersiz içgörüler sundu.

Yüksek verimli bilişim teknolojileri sayesinde bu devasa veriler, Bayesyen sinir ağı adı verilen bir AI modeliyle işlendi ve sonuçlar, bugüne kadar yapılmış en detaylı analizleri sundu.

Sinir Ağı Modelleri Gerçeği Ortaya Çıkardı

Sinir ağı modelleri, kara deliğin sadece neredeyse maksimum hızda döndüğünü değil, aynı zamanda yayınımın sıcak elektronlardan kaynaklandığını, yani önceden düşünüldüğü gibi jetlerden değil, diskteki enerji yoğun bölgelerden yayıldığını gösterdi.

Bu durum, manyetik alanların davranışı, disk fiziği ve kara deliğin dönme ekseninin yönelimi gibi konularda bilim dünyasında yeni tartışmaları da beraberinde getiriyor.

Kara Deliklerin Görüntülenmesinden Derin Öğrenmeye

2019 yılında EHT (Event Horizon Teleskobu) tarafından yayımlanan M87 galaksisinin kara delik görüntüsü ve ardından 2022’de Sagittarius A*’nın görselleştirilmesiyle başlayan süreç, artık daha da derin bir aşamaya geçti. Görüntülerin arkasındaki karmaşık veriler, yapay zeka sayesinde daha önce hiç olmadığı kadar detaylı şekilde analiz edildi.

Bilim ve Teknolojide Ortaklık: PATh ve CHTC

Projeye destek veren PATh (Yüksek Verimli Bilişimi Geliştirme Ortaklığı) ve CHTC (Yüksek Verimli Bilişim Merkezi), bu başarının arkasındaki teknolojik altyapıyı sağladı. 40 yıllık yüksek verimli bilişim geçmişi olan bu merkez, araştırmacıların milyonlarca görevi otomatikleştirmesine olanak tanıdı.

Bu Keşif Neyi Değiştiriyor?

Kara deliklerin enerjiyi nasıl yaydığına dair teoriler yeniden yazılabilir. Astrofizik modellerinde sıcak elektronlar ve manyetik alan davranışı gibi parametreler ön plana çıkacak. Yapay zeka ve derin öğrenme, astronomide temel analiz aracı olarak konumlanıyor.

Yapay zeka ve bilimsel iş birliklerinin ulaştığı bu nokta, sadece kara deliklerin sırlarını açığa çıkarmıyor; aynı zamanda evreni anlama biçimimizi de yeniden şekillendiriyor. Kara delikler artık yalnızca uzayın karanlık bölgeleri değil, aynı zamanda yapay zekanın parlayan yıldızları olabilir.