V'nin gücü

Aynı kuş türlerinin bir arada uçarken neden V şeklinde dizildikleri hiçbir zaman kesin olarak bilinmiyordu.

Fakat artık araştırmacılar, Avusturya'dan Toskana'ya 960 kilometre boyunca göç ederken hafifsiklet sensörlerle donatılan 14 kuzey kelaynağının yardımıyla, bu dizilişin enerjiyi korumaya yardım ettiğini anladılar. Bulgularını Nature dergisinde yayınlayan bi l im insanları , kelaynakların aerodinamik olarak opt imal noktalarda konumlandıklarını; böylece öndeki kuşun kanatlarıyla yaratı lan yukarı yönlü hava akımından yararlandıklarını aktarıyor. (En öndeki kuş böyle bir kaldırma etkisinden yararlanmasa da kelaynaklar öncülerini düzenli olarak değiştiriyor.) Araştırma için kuşlara takılan veri kaydedicisi sayesinde onların kanat çırpışı, hızı ve yönü izlenebildi. 30 gramdan hafif olan cihazların içinde birer hızölçer, jiroskop, mıknatısölçer, hafıza kartı, pil, mikrokontrolör ve GPS ünitesi bulunuyordu. İngiltere'deki Kraliyet Veterinerlik Üniversitesi'nden Jim Usherwood cihazın "iPhone'undan çok daha iyi" olduğunu belirtiyor. Araştırmacı Steven J. Portugal da, "On yıl önce boyut ve örneklem alma sıklığı bakımından böyle bir imkânımız yoktu" diyor. Harvard Üniversitesi'ne bağlı Concord Saha İstasyonu'nun direktörlüğünü yapan organizma ve evrim biyolojisi profesörü Andrew A. Biewener (kendisi araştırmada yer almamıştır), veri kümelerini analiz eden donanım ve yazılımların "büyük birer ilerleme" olduğunu, "bu sayede hayvan davranışlarının doğal şartlarda gözlemlenebildiğini" belirtiyor. Araştırmacılar yedi dakikalık bir uçuş sürecinde kuşların konumunu analiz etti ve bu gözlemleri, aerodinamik modellere dayanarak yapı lan kuramsal tahminlerle karşılaştırdı. Rhode Island'daki Brown Üniversitesi'nde hem mühendislik, hem de ekoloji ve evrim biyolojisi profesörü olan Kenny Breuer'a göre, "uç burgaçları" da denen havanın yukarı yönlü savrulma hareketi, kanatlı uçuşun bir yan ürünü. Dr. Breuer tahmin modellerini David Willis ve diğer meslektaşlarıyla birlikte geliştirmiş. Kanatlar aşağı yönlü hareketleriyle bir kaldırma etkisi yaratırken, havanın bir bölümü de kanatların sağı ve soluna doğru yükselerek burgaçlar meydana getirir. Uçakların kanatlarında da aynı etki olur ve buhar izleri şeklinde bazen açıkça görülebilir. Fakat kuşların burgacı uçaklarınkinden daha karmaşıktır. Breuer'in sözleriyle, "Uç burgaçlarının gücü kanat çırpışının farklı aşamalarında değişir. Öncü kuştan yararlanmak için uçmayı tercih edeceğiniz belli bir konum, kanat çırpmayı tercih edeceğiniz belli bir an vardır". 24 bin kanat çırpışının analizi gösteriyor ki , kelaynaklar, burgaçların kaldırma etkisini optimize etmek için konum ve kanatlarını ayarlıyor. Bir başka soru da, kuşların bu optimal noktalarda uçmayı nereden bildikleri. Usherwood, kuşların belki de "sensörleri" olduğunu ve onlara iyi gelen noktaları hissettiklerini belirterek ekliyor, "Planladığımız incelikli deneylerle bunu belirleme imkânına kavuşabiliriz". Kelaynaklara gelince; Toskana yolculuğunu Eylül 2011'de yaptılar. Eğer her şey yolunda giderse, orada birkaç yıl geçirdikten sonra Salzburg'a tekrar göç etmeleri bekleniyor. Salzburg'un sözleriyle, "Bu bahar dönmeyi düşünebilirler. Bakalım, önemli bir yıl olacak bu". THE NEW YORK TIMES