Uzun yaşamlarını buna borçlular

Uzun ömürlerini iyi genler, temiz hava, sağlıklı beslenme, beden egzersizi, kıvrak zekâ ve güçlü aile bağlarına borçlular.

Geçenlerde bir pazar öğleden sonra Sardinya'nın bu küçük beldesinde yüzlerce köylü en saygıdeğer sakinlerden biri olan Claudina Melis'in 100'üncü yaş gününü kutlamak için toplandı. Kilisenin ön sırasında Claudina Melis'in yanında 105 yaşındaki ablası Consolata oturuyordu. Her ikisi de siyah eşarp eşliğinde siyah dul elbisesi giymişti. Etraflarındaki sıralarda da, hepsi 85 yaşından büyük diğer beş kardeş ile aileleri yer alıyordu. 2012'de Melis kardeşler, yeryüzünde hayatta olan tüm dokuz kardeşler arasında en yüksek toplam yaşı tutturdukları için (bugün itibarıyla 825) Guinness Dünya Rekorlarına geçti. Uzun ömürlerini iyi genler, temiz hava, sağlıklı beslenme, beden egzersizi, kıvrak zekâ ve güçlü aile bağlarına borçlu olan Melisler, dünyanın gıpta ettiği Akdeniz yaşam tarzının simgesi haline geldi. Dokuz Melis kardeşten çoğu 5'inci sınıftan önce okulu terk etmiş. Claudina ile Consolata 2'nci sınıftan ileri gitmemiş. Ama çocuklarının çoğu, lise ya da üniversite mezunu ve çoktandır emekli. Onların çocukları, yani 1970'den sonra doğanlar ise genelde üniversite mezunu olmalarına rağmen iş bulmakta zorlanıyor. Akdeniz'de insanlar daha uzun yaşarken, doğurganlık oranları düşüyor ve İtalya, Yunanistan, İspanya ve Portekiz'de gençler arasında işsizlik tırmanıyor. Uzmanlar, bunun sonucu olarak büyüyen nüfus krizinin Avrupa'daki borç kriziyle daha da büyük bir çıkmaza girdiğini belirtiyor. Gelecek yıllarda yaşlı kuşakların emekli maaşlarını destekleyen çalışan sayısının daha da azalacağı uyarısı yapılıyor. Perdasdefogu'nun 44 yaşındaki Belediye Başkanı Mariano Carta, "Kesinlikle başımız dertte. Havamız güzel olabilir ama çalışan insan olmadan hayatta kalamayız" diyor. Sardinya'nın doğusunda dağların tepesinde yer alan Perdasdefogu'nun ekonomisi, olası uranyum kirlenmesi yüzünden inceleme altında bulunan bir askeri üs etrafında dönüyor. Son 20 yılda 500 sakinini kaybedince nüfusu 2000'e indi. Bugün her çalışana iki emekli düşüyor, yaş ortalaması 47 ve işsizlik oranı yaklaşık yüzde 25. 2001 ila 2011 yılları arasında İtalya'da 100 yaşını aşanlar yüzde 138 ve 90'ı aşanlar yüzde 78 oranında arttı. Resmi istatistiklerde kayıtlı son yıl olan 2011'de, İtalyanların yüzde 20'si 65 yaşını geçmişti. Melis kardeşler ebeveynleri, Perdasdefogu'da bakkal işleten Francesco Melis ile Eleonora Mameli. En yaşlıları olan 105 yaşındaki Consolata'yı 100 yaşındaki Claudina, 98 yaşındaki Maria, 94 yaşındaki Antonino, 92 yaşındaki Concetta, 90 yaşındaki Adolfo, 87 yaşındaki Vitalio, 81 yaşındaki Fida Vitalia ve henüz 79'luk bebek Mafalda takip ediyor. Onların soyundan gelenler, köy nüfusunun yaklaşık üçte birini oluşturuyor. Kardeşler, İkinci Dünya Savaşı sonrası ABD'nin yardımıyla kökünün kurutulmasından önce sıtmanın Sardinya'da kol gezdiği günleri hatırlıyor. Perdasdefogu'nun 1950'lerde elektriğin gelmesinden önceki günlerini ve şebeke suyunun olmadığı daha da eski günleri hatırlıyor. "Çeşmeden kovayla su taşıyorduk" diyor Claudina. "Bugünün gençleri çalışmanın ne demek olduğunu bilmiyor" diye ekliyor. Kast ettiği ağır bedensel çalışma. Ancak bu yorum, İtalya'nın yüzde 38'de seyreden genç işsiz oranına da rahatlıkla uyuyor. Claudina'nın pek çok torunundan biri olan Sardinya'nın başkenti Cagliari'de büyüyen 27 yaşındaki Stefano Lai, Pisa'da biyomühendislik alanında doktora sonrası çalışmalar yapıyor. "Sardinya'yı terk etmek bana zor gelmişti. İtalya'dan ayrılmak da zor olur, ama muhtemelen başka seçenek yok" diyor Lai. Stefano'nun halk sağlığından emekli 77 yaşındaki babası Italo Lai ile 68 yaşındaki annesi Marina Caria, bu ihtimal karşısında üzüntülü. "Beyin göçü var. Onları burada tutacak bir şey bulmalarını umuyoruz" diyor Caria. Dokuz Melis kardeşin çoğu, yaşamları boyunca bu köyden çıkmamış. Yaş gününden bir gün önce "Zamanını nasıl geçiriyorsun" diye sorunca, Claudina, , "Bir sandalyeden diğerine geçerek" diyor. THE NEW YORK TIMES