Üniversiteye gitmek yerine çıraklık yap

19 yaşındaki Jasmine Gao okul ortamından rahatsızdı. O yüzden üniversiteyi daha ilk yılında bıraktı. Aradan bir yıl geçti ve Gao şimdi URL kısaltma hizmeti sunan New York merkezli Bitly adlı firmada veri stratejisti unvanıyla çalışıyor. 19 yaşındaki Jasmine Gao okul ortamından rahatsızdı. O yüzden üniversiteyi daha ilk yılında bıraktı. Aradan bir yıl geçti ve Gao şimdi URL kısaltma hizmeti sunan New York merkezli Bitly adlı firmada veri stratejisti unvanıyla çalışıyor. Peki, üniversiteden ayrılıp böyle iyi bir işe nasıl girdi? Enstitute (İngilizcesi 'Institute' olan Enstitü kelimesi üzerinde oynanmış) adlı iki yıllık yeni bir program aracılığıyla Bitly'deki veri bilimcilerinin şefi Hilary Mason'a çırak oldu. Enstitü, bilgi teknoloji leri, bi lgisayar programcı l ığı ve uygulama geliştirme gibi alanlarda doğrudan iş tecrübesi kazandıran bir program. Kuruculardan Kane Sarhan'ın deyişiyle, "Uzun vadeli vizyonumuz, üniversiteye makul bir alternatif haline gelmek". Enst itü f i k r ini , ABD'de üniversitenin değerini sorgulayan bir kültürel söylem içinde değerlendirmek gerekiyor. Tabii birçok bakımdan üniversitenin önemi tartışılmaz. Lisans ve lise mezunları arasındaki ücret uçurumu çok büyük; o kadar ki, ABD Eğitim Bakanlığı'nın verilerine göre 2010'da lisans diploması olanların ortalama kazancı, lise diplomalıların ortalama kazacından en az yüzde 50 daha fazlaydı. Fakat üniversiteler pahalı. Eğitim İstatistikleri Ulusal Merkezi'ne göre ABD'de harçlar 2000-2011 döneminde yüzde 42 arttı. Ayrıca birçok işveren, yeni işe başlayanlarda aradıkları teknik becerilerin üniversitelerde öğretilmediğinden şikâyet ediyor. Sarhan'la ortağı Shaila Ittycheria bu yılın 11 birinci sınıf öğrencisini 18-24 yaşındaki 500 başvuru sahibi arasından seçti. Öğrenciler, birçok meslekte yüzyıllardır yapıldığı gibi, bir ustanın yanında eğitim görüyor. Enstitü bunun yanında bir müfredat programı da sunuyor ve çevrimiçi dersler çoğunlukta olmak üzere finans, markalaşma, bilgisayar programcılığı, grafik tasarım, İngilizce, sosyoloji ve tarih gibi başlıkların bazılarında haftalık sekizer saatlik dersi şart koşuyor. Peki, üniversiteden vazgeçen çırakların kaybı var mı? Yüksek öğrenimi savunanlar, üniversite öğrencilerinin bilgi ve eleştirel düşünce konusunda vazgeçilmez hünerler kazandıklarını, bu hünerlerin anlamlı bir hayat ve kariyer için şart olduğunu ifade ediyor. Enst itünün kurucularıysa kendi programlarının da eleştirel düşünceyi öğrettiğini ama bunu farklı yollardan yaptığını söylüyor. Sarhan'ın sözleriyle, "Bizdekiler Chaucer'i tartışmıyor belki, ama bir ürünün özelliklerini münakaşa etmek için fikirleri kâğıda döküp anlatırken aynı mantıkla hareket ediyorlar". Birçok çırak haftada 40 saatten fazla çalıştığını belirtiyor. Eylül'de başlayacak yeni çıraklar bin 500 dolar tutarında yıllık harcı ödeyecek ve kendi oda ve yiyecek masrafını karşılayacaklar. Alacakları burssa ayda bin 600 dolar civarında olacak. Girişimcilerin çırak kabul etme nedenleri değişebiliyor. Örneğin, erkeklere yönelik dijital medya sitesi Thrillist Media Group'un 31 yaşındaki ortağı Ben Lerer, "Sembolik bir maliyete müthiş bir değer yaratıyorsunuz" diyor. Şirketler büyük bir potansiyel gördükleri 18-24 yaş grubunu eğitme fikrine sıcak bakıyor. Mobil yazılım şirketi Tracks'te çırak olan 23 yaşındaki Kwame Henderson, uygulamalarının kullanıcı cihazlarındaki işleyişini kontrol ediyor. Şirketin kurucusu 36 yaşındaki Vic Singh, onun için, "Kopyalanmış seslerin daha doğal çıkmasını sağlıyor ve bu da gençler arasında önemli bir fark yaratıyor" diyor. Enstitü 300 bin dolar bağış topladığını v e 2 014 g üz d önemine kadar birkaç şehirde daha faaliyete geçmeyi planladığını belirtiyor. San Francisco Eya let Üniversitesi'nden İşletme Profesörü John Sullivan, bazı işe alım yöneticilerinin programa şüpheyle bakabileceklerini ifade ediyor. Fakat Enstitünün yönetim kurulu üyesi Jason Madhosingh, "Herkes yüksek yeteneklileri kapmaya bakıyor. İcra kabiliyeti olan ve alternatif kanallardan öğrenebilen gençleri görmezden gelmek çılgınlık olur" diyor. Ayrıca Sullivan'ın da dediği gibi bu, Silikon Vadisi ve benzeri teknoloji merkezlerindeki şirketlerin "tam aradıkları şey. Orada kelimelerden çok kodların sözü geçer". THE NEW YORK TIMES