Tüm gerçekleri toplayıp dünyanın işlemesine yardım ediyor

Gilad Elbaz 7 yaşındayken hedefini belirledi. Şimdi tüm gerçekleri toplayıp dünyanın işlemesine yardım ediyor.

Gilad Elbaz 7 yaşındayken hedefini belirledi. Şimdi tüm gerçekleri toplayıp dünyanın işlemesine yardım ediyor.

Gilad Elbaz 7 yaşındayken "Zengin ve çok zeki bir matematikçi olmak istiyorum" diye yazmış. Bu onun, "zaman makineleri, robotlar ve her soruyu cevaplayan robotlar yapmasını" sağlayacaktı. O günden sonraki 34 yılda Elbaz interneti tarayan yazılım robotları yaptı ve Google için çok önemli bazı sorulara yanıt buldu. Bu arada birkaç yüz milyon dolarlık servet yaptı. Elbaz daha önemli bulduğu bir şey uğruna zaman makinelerini bir kenara bıraktı: Dünyadaki tüm gerçekleri belirlemek ve Factual (gerçeğe dayalı) adını verdiği şirkette bunların tümünü saklamaya çalışmak. Elbaz Los Angeles'taki genel merkezde, "Dünya büyük bir veri havuzudur. Herhangi bir yanlışı yazar yazmaz tespit edebilsek ne olurdu? Factual işleri değiştirecek yepyeni bir şey ve bilgi işlem için yeni bir araç" diyor. Eskiden hayal edilemeyen boyuttaki bilginin, dünyayı değiştirecek keşifler yapmak için didik didik edildiği veri dağının hızla büyüyen dünyasında, Elbaz belki d e e n e tkili m ucit v e y atırımcı. Elbaz kendini veri dağına adayan San Franciscolu iş geliştirme merkezi dâhil 30 yeni şirketle ilgileniyor. Google'a sattığı Applied Semantics adlı şirket, Google'a yılda yaklaşık 10 milyar dolar kazandıran AdSense ürününün temeli. Ancak Elbaz hâlâ görece az tanınıyor. Geçenlerde 3 bin veri bilimcinin bulunduğu bir konferansa katıldığında, onu sadece yatırım yaptığı şirketlerden birinin personeli tanıdı. Eski bir federal savcı olan eşi ve üç çocuğuyla birlikte, Batı Hollywood'daki mütevazı bir çiftlik evinde yaşıyor. Zihinsel ve finansal varlıklarını, dünyanın daha iyi işlemesi için harekete geçirmek zorunda olduğu armağanlara benzeten Elbaz, "Tüm veriler net olsaydı, dünyanın değerini çok daha az insan düşürürdü ve daha fazla insan değer yaratırdı" diyor. Açık ve güvenilir veri oluşturmak, Factual'ı daha büyük bir şirket yapabilir. Şirketi Andreessen Horowitz aracılığıyla Factual'ı destekleyen girişim sermayecisi Ben Horowitz, "Gil bizlerin çok ilerisinde. Ancak birkaç görüşmenin ardından bahsettiği şeylerin tümünü gerçekten anlıyorum. Üç yıl önce, Factual'ın dünyayı değiştirmek için elindeki en iyi şans olduğunu düşündü. Zamanla dünya onun dediği yöne kaydı" diyor. Factual 2008'deki kuruluşundan beri, Elbaz'ın "derleyip düzenlediğimiz milyarlarca bireysel gerçek" dediği şeyleri topluyorı. Bunlar arasında devlete ait veriler, terabaytlar dolusu şirket verisi ve her biri 17 ile 40 arası özelliğe göre tanımlanan, 50 ülkedeki 60 milyon yerle ilgili bilgi var. Factual 800 bini aşkın restoranı yerine, sahibine ve müşterilerle sağlık kurullarının verdiği notlara göre, 30 farklı yöntemle kaydetmiş durumda. Ayrıca yarım milyar web sayfasıyla ilgili bilgiye ve 1.8 milyon ABD'li sağlık uzmanının ofisleri, uzmanlık alanları ve sigorta tercihlerine dair veriye sahip. Buna ilaveten, 14 bin şaraplık üzüm çeşidi, 1950 ila 1974 arasındaki askeri uçak kazaları ve ünlülerin vücut kütle endekslerini içeren listeler var. Elbaz depolanmış 500 terabaytlık veriyi Factual'ın genel merkezinde tutuyor. Bu, 470 dilde 34.5 milyon kitaba sahip Kongre Kütüphanesi'ndeki bilgileri saklamak için gereken miktarın iki katı. Elbaz Amazon'un devasa bulut bilişim altyapısından daha çok veri saklıyor. Factual'ın planı, birbirine bağlı binlerce süper bilgisayardan oluşan veri bulutları için dünyadaki ana referans noktasını kurmak ve bulut temelli veri ve algoritmaları kullanarak, bilim insanlarının gözlemlemesi ve şirketlerin yararlanması amacıyla, doğada ve toplumda modeller tespit etmek. Factual bilginin ne kadarının kullanıldığına bağlı olarak, değişken fiyatlı veri satıyor. Elbaz IBM'de iki yıl çalıştıktan sonra veri tabanı şirketi Sybase'e geçmiş. İlk şirketini kurmak için para biriktirip borsada yatırım yapmış. Babasının kendi adına yatırım yapması için verdiği 10 bin doları, 18 ayda üçe katlamış. 1998'de bir arkadaşıyla, sonradan Applied Semantics'e dönüşen şirketi kurmuş. Applied Semantics yazılımı binlerce web sayfasını çabucak tarıyordu. İçeriği inceleyen yazılım, şirketlere belli bir sayfada hangi tür reklamın işe yarayacağını söyleyebiliyordu. Google 2003'te şirketi 102 milyon dolar nakit para ve ilk halka arzdan hisse vererek satın aldı. Babasının hisse yatırımlarından gelen 30 bin dolar, sonunda 18 milyon dolara ulaştı. Elbaz Google'ın California Santa Monica'daki mühendislik ofisinin başına geçti. Birkaç vakfa da milyonlarca dolarlık bağış yaptı. Elbaz Factual'ı kurmak için 2007'de Google'dan ayrıldı. Marc Andreessen'le birlikte Andreessen Horowitz'i yöneten Horowitz, 2009'da Factual'a yatırım yapması istenince bocaladı. Horowitz, "Ona 'Bu şirketi kurmak için fazla zengin değil misin?' diye sordum. Bana, duyduğum en uzun ve iyi düşünülmüş cevaplardan birini verdi. Bunun dünyayı değiştirmek için bir şans olduğunu düşünüyor. Bu onun için paradan daha önemli" diyor. Elbaz Horowitz'e, paranın mühendisleri teşvik için lazım olduğunu ve zekâsı hâlâ yeterince güçlüyken hedefine ulaşması gerektiğini söylemiş. Horowitz, "Sonunda karşımda, 'sıkı çalışmayacak kadar zengin' birisi olmadığını anladım" diyor. İnsanlara dünyanın hakiki gerçeklerini söylemek en azından, hayattaki en güzel iş. Elbaz, "Son zamanlarda, daha çok kişisel veri bulmamız gerektiğini düşünüyorum" diyor. Adlardan ve adreslerden değil, kişilerin (tercihen, şimdi ve ebediyen gezegendeki herkesin) genetik bilgilerinden, ne yediklerinden, ne zaman ve nerede spor yaptıklarından söz ediyor. Elbaz, "İnsanların verilerini bilime bırakmasını sağlamanın bir yolunu bulmak istiyorum" diyor. THE NEW YORK TIMES