Tüm Avrupalılar birbirleriyle akraba

Bin yıl önce Avrupa’da yaşayan ve dünyaya çocuk getiren tüm erkekler ve kadınlar son araştırmaya göre büyük bir olasılıkla günümüzde yaşayan her Avrupalının atalarıydı.

Bin yıl önce Avrupa’da yaşayan ve dünyaya çocuk getiren tüm erkekler ve kadınlar son araştırmaya göre büyük bir olasılıkla günümüzde yaşayan her Avrupalının atalarıydı.

Sonuç 40 Avrupa ülkesinden 2000’i aşkın insanı inceleyen Kaliforniya Üniversitesi araştırmacılarına ait. Avrupa kıtasındaki insanlar birbirlerine sanılandan çok daha yakınlar deniyor PLoS Biology dergisinde. Birbirine çok uzak iki ülkeden – mesela İngiltere ve Türkiye’den- iki insan karşılaştırıldığında %20 olasılıkla belli bir büyüklükte ortak bir kalıtım parçası mümkün. Bu ortak kalıtımın tek bir atadan alınmış olması neredeyse olanaksız olduğu için de ataları arasında çok sayıda ortak atanın bulunması gerek, diyor Graham Coom ve Peter Ralph. Tüm Avrupalıların aynı ataya uzandıkları ilginç fikri, aslında on yıl önce matematiksel modeller ve simülasyonlarla öncelenmişti. Fakat artık DNA verileriyle somut kanıtlar da elde edildi. Ralph ve Coop, 2257 kişinin kalıtım verilerinde DNA’nın aynı şekilde yapılanmış olduğu parçaları aramışlar. Düşünce şuydu: Bu tür kalıtım parçalarını paylaşan bireylerin ortak bir ataları vardı. Bu parça ne kadar kısaysa ortak ata o kadar eski bir tarihte yaşamış olmalıydı. Nitekim kalıtım her nesilde yeniden düzenleniyor. Uzun parçalar kısa bir zaman önce yaşamış olan bir ataya aittir. Birbirlerinden en az iki bin kilometre uzaklıkta yaşayan iki Avrupalının kalıtımında, ortalama olarak 1000-2000 yıl önce yaşamış olan ortak bir ataya ait kalıtım parçaları yer almakta. İki bin ila üç bin yıl önce yaşamış olan Avrupalılar arasında ise ondan fazla ortak ata söz konusuydu. İnsan kalıtımının sadece bir bölümünü aktardığı için binlerce yıl içinde çok sayıda kalıtım parçası yok oluyor. Bilim insanları bu yüzden, Avrupalıların, kalıtım analiziyle elde edilenden çok daha fazla ortak ataya sahip olduklarını düşünüyor. Beklenildiği gibi insanlar en çok yakın çevredekilerle akraba. Örneğin bir İngiliz bir Alman’a bir Türk’ten daha yakın. Avrupalıların akrabalık ilişkileri toplulukların geçmişine de yansıyor. Mesela küçük topluluktan iki insan, büyük bir topluluktaki iki insana kıyasla, birbirleriyle daha yakın akrabalar. Bu da küçük topluluklardaki olası ata sayısının daha düşük olmasıyla ilgili. Nitekim bu durumda iki insanın ortak ataya sahip olma şansı daha büyüktür. BİLİM TEKNOLOJİ EKİ