Alzheimer’ı Belirtilerden Yıllar Önce Ortaya Çıkaran Gizli Beyin Sinyali. Hastalıkta Çığır Açan Keşif: TSPO Proteini Florida International University araştırmacıları, TSPO proteininin Alzheimer belirtilerinden çok önce yükseldiğini keşfetti. Bu çarpıcı bulgu, Alzheimer erken teşhisinde yeni bir dönemin kapısını aralayabilir. Araştırmada, hem genetik olarak tasarlanmış farelerde hem de Kolombiya’daki Alzheimer’a yatkın ailelerden alınan insan beyin dokularında aynı sonuçlar elde edildi.

TSPO Nedir ve Alzheimer’la İlişkisi Neden Önemli?

TSPO (translokatör protein 18 kDa), beynin bağışıklık hücreleri olan mikroglialardaki iltihaplanmanın önemli bir biyobelirteci. Bu protein, hafıza kaybı gibi klasik Alzheimer belirtileri başlamadan çok önce yükseliyor.

Araştırmanın başyazarı ve FIU Halk Sağlığı Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tomás R. Guilarte, “Bu biyobelirtecin ne kadar erken yükseldiğini göstermek Alzheimer’ın seyrini değiştirebilir. Hastalığın ilerlemesini sadece beş yıl geciktirmek bile milyonlarca insanın hayatını iyileştirebilir” dedi.

Kadınlarda Daha Yüksek TSPO Seviyesi

Çalışmada, özellikle dişi farelerde ve kadın hastalardan alınan dokularda TSPO seviyelerinin daha yüksek olduğu görüldü. Bu da gerçek hayatta Alzheimer hastalarının üçte ikisinin kadın olmasını açıklayabilecek önemli bir bulgu olarak öne çıkıyor.

Erken Teşhis ve Tedavi Umudu

Araştırma, TSPO seviyelerinin subiculum adı verilen hipokampus bölgesinde daha semptomlar başlamadan yükseldiğini ortaya koydu. Bu keşif sayesinde, Alzheimer hastalığı belirtiler ortaya çıkmadan tespit edilebilir ve hastalık süreci yavaşlatılabilir.

Guilarte ve ekibi şimdi TSPO’suz fare modelleri üzerinde çalışarak proteinin hastalıkta koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğunu araştırıyor.

Alzheimer ve TSPO Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. TSPO nedir?
TSPO, beynin bağışıklık hücrelerinde bulunan ve iltihabı işaret eden bir proteindir.

2. TSPO Alzheimer’ı nasıl öngörüyor?
Araştırmalara göre TSPO, hafıza kaybı başlamadan yıllar önce yükseliyor ve beyindeki amiloid plaklarının etrafında yoğunlaşıyor.

3. Bu keşif tedaviyi nasıl etkileyecek?
TSPO’nun hedef alınmasıyla hastalık sürecini yavaşlatacak veya durduracak yeni ilaçlar geliştirilebilir.

4. Kadınlarda Alzheimer riski neden daha yüksek?
Çalışma, kadınlarda TSPO seviyelerinin daha yüksek olduğunu gösterdi. Bu da kadınlarda hastalığın daha yaygın olmasının biyolojik nedenlerinden biri olabilir.

5. Erken teşhis mümkün mü?
Evet. TSPO’yu görüntüleyen yeni testler ve beyin taramaları sayesinde hastalık çok daha erken dönemde fark edilebilir.

https://www.sciencedaily.com/releases/2025/09/250922074952.htm