Tırmanma sosyalleşti

Geçen Kasım ayında dağcı Tommy Caldwell, portatif bir çadırın içinde iki haftadan fazla süre yaşadı. Uçurumun kıyısında internet ve tırmanma sosyalleşti.

Geçen Kasım ayında dağcı Tommy Caldwell, portatif bir çadırın içinde iki haftadan fazla süre yaşadı. Uçurumun kıyısında internet ve tırmanma sosyalleşti.

Geçen Kasım ayında dağcı Tommy Caldwell, Güney California'daki Yosemite Vadisi'ne yukarıdan bakan devasa granit kütlesi El Capitan'ın dik sathının 365 metre yukarısında asılı durumdaki portatif bir çadırın içinde iki haftadan fazla süre yaşadı. Dünyanın en iyi kaya tırmanıcılarından biri olan Caldwell, o çadırın (aslında asılı bir naylon çadırdı bu) içinde uyudu, yemek pişirdi ve altına takılı bir depoda tuvalet ihtiyacını giderdi. Ve yalnız başına, sessiz sedasız yapılan bu macera, dünyanın dört bir köşesinden binlerce insan tarafından izlendi. 33 yaşındaki Caldwell yaşadıklarını, portatif güneş panelleriyle şarj ettiği iPhone'unu kullanarak Facebook'ta günü gününe paylaştı. Caldwell'in Şafak Duvarı adını taşıyan projesi, dağcılık camiasında giderek kabul gören bir uygulamanın en son örneği: Tırmanma güzergâhından sosyal medyaya haber geçmek. İzleyenler eğleniyor, sponsorlar teşvik ediyor, dağcılar ise doğası gereği yalnız başına girişilen bir macerayı paylaşıyor. Fakat sesini giderek yükselten bir azınlık, saflık idealleri geleneksel olarak maceraya, adanmışlığa, kendi kendine yetmeye ve bireysel başarıya dayanan bu sporun anlık internet etkileşimine konu olduğunda ne hale geldiğini sorguluyor. Alpinist dergisinin editörü Katie Ives, "Deneyimin kendisinin ön planda olması gerekir. Ancak bu şekilde deneyimin nasıl sunulduğu öne çıkıyor. Bazı şeyler kayboluyor" diyor. Yazar ve dağcı David Roberts, sürecin sosyal medyaya aksettirilmesinin, "orada tek başına olmaktan kaynaklı keyif ve mutluluk duygusunu" ortadan kaldırdığını savunuyor. Caldwell de bu tırmanışında diğerlerinden farklı hissettiğini anlatıyor ve ekliyor: "Bir futbol maçındaymış gibi hissettim. Genelde tırmanırken sadece ben ve partnerim olur. Gayet bireysel bir tecrübedir" diyor. 1990'ların sonlarına doğru uydu bağlantıları ve internet, bir tırmanışla onu takip edip aktarmak arasındaki süreyi neredeyse sıfıra indirdi. 1999'da, Pakistan'ın Büyük Trango Kulesi'nin kuzeybatı yüzüne ilk tırmanışın gerçekleştirildiği keşif seferinde, görünmeyen bir çizgi aşıldı. Gayet göz önünde, uzak bir hedefin, 50 bin dolar olduğu söylenen bir sponsorlukla, tam teçhizatlı bir kamera ekibiyle ve günlük internet güncellemeleriyle birleşmesi, genel anlamda dağcılık camiasını kızdırdı. O tırmanışı gerçekleştiren üç dağcıdan biri olan Mark Synnott, yaşadığı tecrübenin kendisinde karışık duygular yarattığını söylüyor. Synnott'a göre bilgisayarlar ve kameralar olmadan keşif seferi olmayacaktı ve keşif seferi olmadan da zirveye giden çığır açıcı yeni bir güzergâh da olmayacaktı. Fakat dünya çapında bir dağcı olan Zack Smith, profesyonel dağcılığın, sponsorluğun ve tırmanışlarının çekilmesinin tuzaklarına düşmeyi reddettiğini söylüyor. "Kararlarımı kendi kalbimle, ruhumla ve beynimle vermek isterim" diyor. "Kodak cesareti" adı verilen ve insanların filme çekilirken veya fotoğraflanırken daha gayretli çabaladığı düşüncesini hatırlatıyor ve ekliyor: "Dağlara tırmanmak tehlikeli bir maceradır. İnsanları etkilemeye çalıştığınızda ise daha da tehlikeli bir şeye dönüşür." 27 yaşındaki Kevin Jorgeson, bir yaralanma sonucu tepeden inmek zorunda kalmadan önce Caldwell'in tırmanıştaki partneriydi. Twitter'dan güncel leme yollamaya 2010'da başlamış. Geçen yıl büyük bir kar fırtınasına tutulan Caldwell ve Jorgeson, asılı durumdaki kamplarının fırtına dindikten sonra düşen buza karşı savunmasız olup olmayacağını anlamak için soru göndermiş. O tepeyi tanıyanlar kamplarının korunmasız olduğunu ve tehlikeli buz parçalarının altında kalacağını söylemiş. Dağcılar ertesi gün tırmanışı durdurup inmiş. THE NEW YORK TIMES