

Pankreas kanseri üzerine yapılan yeni bir araştırma, hastalığın başlangıcında hücrelerde bunama (demans) benzeri protein topaklanmaları oluştuğunu ortaya koydu. Bu çığır açıcı keşif, pankreas kanserinin neden bu kadar hızlı ilerlediğine ışık tutarken, erken teşhis ve önleme yolları için umut vadediyor.
Cancer Research UK ve Edinburgh Üniversitesi Genetik ve Kanser Enstitüsü tarafından yapılan araştırmada, pankreas kanseri öncesi hücrelerin geri dönüşüm (otofaji) sisteminde bozulmalar olduğu ve bu bozulmaların demans benzeri protein topaklanmalarına yol açtığı keşfedildi.
Bu protein topaklanmalarının, Alzheimer ve diğer nörolojik hastalıklarda görülen protein birikimlerine çok benzediği belirtildi. Bu bulgu, pankreas kanserinin agresif gelişimini anlamada kritik bir adım olabilir.

Araştırmacılar, KRAS gen mutasyonu ile bozulmuş otofaji süreçlerinin birlikte pankreas kanserini tetikleyebileceğini belirtiyor. Otofaji, hücrelerin artık ihtiyaç duymadığı molekülleri parçaladığı doğal bir geri dönüşüm mekanizmasıdır.
Pankreas, sindirim enzimleri ve hormonları kontrol etmek için otofajiye büyük ölçüde bağımlıdır. Bu süreç bozulduğunda, hücre içinde protein birikimi başlıyor ve bu da kanserleşmeye giden yolu hızlandırabiliyor.
Bu çalışma, nörodejeneratif hastalıklarla (özellikle Alzheimer ve demans) pankreas kanseri arasındaki benzerlikleri gündeme getiriyor. Protein topaklanmalarının yalnızca beyin hastalıklarında değil, kanser gelişiminde de rol oynayabileceği düşünülüyor.
Araştırma, pankreas kanserinin erken teşhisi için yeni biyobelirteçlerin keşfine katkıda bulunabilir. Bilim insanları, bu topaklanmaların gelişimini izleyerek kanserin başlangıç aşamasını tahmin etmeyi ve hatta süreci tersine çevirmeyi hedefliyor.
Pankreas kanseri, genellikle geç teşhis edildiği için tedavisi zor bir hastalık olarak biliniyor. İngiltere’de her yıl 10.500 yeni vaka görülüyor ve 6.900 kişi yaşamını yitiriyor. Araştırmacılar bu keşfin, daha erken teşhis ve etkili tedavi yöntemleri geliştirilmesine öncülük edebileceğini söylüyor.
1. Pankreas kanseri neden bu kadar tehlikeli?
Pankreas kanseri genellikle belirtilerini geç aşamada gösterir. Bu yüzden tanı konulduğunda çoğunlukla hastalık ilerlemiş olur ve cerrahi müdahale veya tedavi şansı sınırlıdır.
2. Protein topaklanmaları ne anlama geliyor?
Hücrelerin geri dönüşüm sistemindeki aksaklıklar nedeniyle biriken “problem proteinler” kümeler oluşturur. Bu kümeler hücre işlevini bozarak kanserleşmeye zemin hazırlayabilir.
3. Bu keşif tedaviye nasıl katkı sağlayacak?
Araştırmacılar, bu protein topaklanmalarını hedef alacak tedaviler geliştirerek kanserin başlamasını önleyebilir veya erken evrede durdurabilir.
4. Bu bulgular insanlarda da geçerli mi?
Evet. Araştırmacılar, insan pankreas dokularında da benzer protein topaklanmaları gözlemledi. Bu, bulguların klinik olarak anlamlı olabileceğini gösteriyor.
5. Pankreas kanserinden korunmak mümkün mü?
Risk faktörlerini azaltmak mümkün: sağlıklı beslenme, sigara içmemek, aşırı kilodan kaçınmak ve düzenli doktor kontrolü erken teşhis şansını artırabilir.
https://www.sciencedaily.com/releases/2025/09/250922074954.htm
Paylaş