Otobüs şoförlerinde Sinsi uyku tehlikesi

Şoförlerin yüzde 7.5'inin farkında olmasalar bile gündüz uyku sorunu yaşadıkları ortaya çıktı. Şoförler sinsi uykuya dikkat!

Erciyes Üniversitesi'nde (ERÜ)  uzun yol otobüsü şoförlerine yönelik yapılan çalışma, şoförlerin yüzde 7.5'inin  farkında olmasalar bile gündüz uyku sorunu yaşadıklarını ortaya koydu. ERÜ Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Aksu, Aile Hekimliği ve Nöroloji ana bilim dalları işbirliğiyle  otobüs şoförlerinin yaşadığı uyku sorununa yönelik çalışma yaptıklarını  bildirdi.

UYKU BOZUKLUKLARI İLE İLGİLİ BİLGİ ALIN

 Uzun yol araç sürücülüğü yapan kişilerde görülen uyku rahatsızlıkları ve  bunların tedavi edilebilirliğine dikkat çekmek için böyle bir çalışma  yürüttüklerini ifade eden Aksu, çalışma kapsamında Kayseri'de görev yapan 320  uzun yol otobüsü şoförü ile birebir görüşerek anket yaptıklarını kaydetti. Anket çalışması sonucuna göre, yolcu otobüsü şoförlerinin yüzde 7,5'inin  gündüz uyku sorunu yaşadığının tespit edildiğini dile getiren Aksu, şu bilgileri  verdi: “Uzun yol sürücülerinde gündüz uykululuk hali çok ciddi bir halk sağlığı  sorunu. ABD, Fransa ve Almanya'da yapılan araştırmalara göre kişiye bağlı trafik  kazaları nedenleri arasında alkol ve uyuşturucu kullanımından sonra uykululuk  artışı ikinci sırada geliyor. Uzun süre monoton bir işin yapılması kısa süreli  uyku ataklarına neden oluyor. Bu ataklar sırasında masa başı iş yapıyorsanız, çok  önemli olmayabilir ve en fazla bir işlem hatası yapılabilir. Ama, uyku atağı  geçiren kişi bir yolcu otobüsü şoförüyse veya fabrikada bir makine kullanıyorsa hata yapmaya çok ciddi eğimlilik ortaya çıkıyor. Bu kişiler, birkaç saniyeden 15  saniyeye kadar uzayabilen kısa uyku atağı geçiriyorlar. Bu sırada kişi yolcu  otobüsü kullanıyorsa her şey birkaç saniyede bitiyor. Aslında bunun örneklerini  çok sık görüyor veya duyuyoruz. Dümdüz yolda giden bir otobüs, yolda ne buzlanma,  ne de karşıdan gelen bir araç olmamasına rağmen şarampole yuvarlanıyor. Şoför  saniyeler içinde uyku atağı geçiriyor ve her şey orada bitiyor.”

ŞOFÖRLER BU SORUNUN FARKINDA DEĞİL

Anket çalışmasında gündüz uyku atağı geçirdiği belirlenen sürücülerin  hiçbirinin, bu rahatsızlıkları nedeniyle doktora gitmediğini veya herhangi bir  tedavi almadığını da tespit ettiklerini anlatan Aksu, “Bu sorunu yaşayanlar,  genellikle böyle bir rahatsızlıklarının olduğundan habersizler” dedi. Bu tür uyku sorunlarının tedavi edilebildiğini de vurgulayan Prof. Dr.  Aksu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu kişilere tanı konulur ve uygun tedavi yöntemleri uygulanırsa  mesleklerini sürdürmelerine engel oluşturmaz. Bu sorunun en önemli nedeni,  birtakım uyku hastalıkları. Bu hastalıkların içinde de en sık görüleni, uyku apne  sendromu. Gece uykusunda kısa süreli nefes durmasına yol açan uyku apne sendromu,  uyku kalitesini bozduğu için gündüz kısa süreli uyku ataklarına neden oluyor. Bu  çalışmadaki amacımız ülkemizdeki uzun yol sürücülerinde bu tür rahatsızlıkların  ne ölçüde görüldüğünü tespit etmek ve bu soruna dikkat çekmekti. Yolcu otobüsü  şoförlerinde yüzde 7,5 oranında gündüz uykululuk halinde belirgin oranda artma  tespit edildi. Bu ciddi bir oran, çünkü neredeyse her 10 sürücüden biri gündüz  uykululuk sorunu yaşıyor. Bu uyku sorunu sürücülük yapmaya engel değil, ama  tedavi edilmesi gerekir. Bu durumdaki kişiler hekime başvursunlar ve tedavi  olsunlar ki, hem kendilerine hem diğer insanlara zarar vermesinler. Asıl tehlike,  bunların bu rahatsızlıklarının farkında olmamaları.” Söz konusu çalışmada, sürücülerin çalışma saatlerinin düzensiz olduğunu  da tespit ettiklerini kaydeden Aksu, hareketsiz yaşam, çalışma saatlerinin  düzensizliği ve yeme alışkanlıklarındaki bozuklukların bu tür uyku sorunlarına  davetiye çıkardığını da sözlerine ekledi. A.A

---