Nüfus artışıyla gelen mutasyonlar

İnsan kalıtımı son 5000-10.000 yıl içinde önemli ölçüde değişmiş. Bu zaman içinde her şeyden önce Afrikalılardan çok Avrupalılarda hastalıklara yol açan genlerde çok sayıda mutasyon meydana gelmiş.

İnsan kalıtımı son 5000-10.000 yıl içinde önemli ölçüde değişmiş. Bu zaman içinde her şeyden önce Afrikalılardan çok Avrupalılarda hastalıklara yol açan genlerde çok sayıda mutasyon meydana gelmiş.

Bu durumun her şeyden önce Avrupa nüfusunun artışıyla ilgili olduğu sanılıyor. Nüfus artışına bağlı olarak ortaya çıkan mutasyonlar, evrimsel açıdan çok kısa sayılacak bu zaman içinde ayıklanmadan günümüze kadar gelmişler. Washington Üniversitesi AkeyLab kurumundan Wenquing Fu, Avrupa ve Afrika kökenli 6.500 Amerikalının 15.000’i aşkın genini incelemiş. Kalıtımın bir milyon yerinde “tekli nükleotit türevleri” (single-nucleotide variants/SNVs) olarak bilinen yapıtaşlarında değişimler saptamış ve bu değişimlerin yaşlarını belirlemişler. Hesaplara göre protein üreten genlerdeki tüm SNVs’lerin yüzde 73’ü son 5000-10.000 yıl içinde oluşmuş. Protein üreten genler isimden de anlaşıldığı gibi bir proteinin tasarımını üretiyor. Bu proteinler tüm hücreleri “inşa ediyor” ve çok sayıda ayarlayıcı görevler üstleniyor. Bu tür genlerde mutasyonlar ortaya çıktığında, proteinler hiç üretilmeyebilir ya da hatalı üretilir. Hatalı proteinlerse hastalıklara sebep olur. Hastalığa yol açma etkisine sahip SNVS’lerin yüzde 86’sı bu zaman dilimi içinde ortaya çıkmış. Araştırma, evrimsel açıdan çok yeni sayılabilecek değişimlerin, insan kalıtımı üzerinde ne kadar önemli etkiler yapabileceğini göstermesi açısından önem taşıyor. Bu kısa geçmişte, gelecek kuşaklarda kendilerini gösterecek olan olumlu mutasyonlar da yaşanmıştır. BİLİM TEKNOLOJİ EKİ