Yeni Cochrane incelemesi, ketaminin kronik ağrı tedavisinde faydalı olduğuna dair güçlü kanıt bulunmadığını ve ciddi yan etkilere yol açabileceğini ortaya koydu. Fibromiyalji ve sinir ağrısı gibi durumlarda yaygın kullanılan ketaminin etkinliği sorgulanıyor.

Ketamin Kronik Ağrı İçin Çözüm mü?

Cochrane tarafından yayımlanan yeni bir sistematik inceleme, ketaminin kronik ağrı tedavisindeki kullanımını sorguladı. 2.300’den fazla hastayı kapsayan 67 klinik çalışmanın analizine göre ketaminin faydası kanıtlanmadı. Ayrıca deliryum, sanrı, paranoya, bulantı ve kusma gibi yan etkiler dikkat çekti.

Ketaminin Yaygın Kullanımı ve Endikasyon Dışı Reçeteleme

Ketamin, anestezik ve kısa süreli ağrı kesici olarak uzun süredir kullanılan bir ilaç. Ancak son yıllarda fibromiyalji, nöropatik ağrı ve kompleks bölgesel ağrı sendromu gibi kronik ağrı türlerinde endikasyon dışı şekilde reçete ediliyor. NMDA reseptör antagonistleri grubuna dahil olan ketaminin ağrı sinyallerini bloke ederek etki gösterebileceği düşünülüyor.

Araştırmanın Bulguları

- Toplam 67 çalışma ve 2.300’den fazla katılımcı incelendi.

- Ketamin, memantin, dekstrometorfan, amantadin ve magnezyum değerlendirildi.

- Kesin faydaya dair net kanıt yok.

- Yan etkiler: Sanrılar, deliryum, paranoya, bulantı ve kusma öne çıktı.

- Kanıtların çoğu “düşük” veya “çok düşük kesinlikte” olarak derecelendirildi.

Uzmanlardan Açıklamalar

Çalışmanın ilk yazarı UNSW ve NeuRA’dan Doktora adayı Michael Ferraro:

“Ketaminin etkisiz olduğunu söylemiyoruz ancak ciddi bir belirsizlik var. Veriler faydaya da işaret ediyor olabilir, hiçbir etkiye de. Şu an için kesin konuşamıyoruz.”

Brunel University’den Prof. Neil O’Connell ise:

“Kronik ağrı için ketamin dünya çapında yaygın kullanılıyor. Ancak elimizde anlamlı fayda sağladığına dair ikna edici kanıt yok. Bu nedenle temkinli olmak ve daha güçlü çalışmalar yapmak gerekiyor.”

Depresyon ve Opioid Kullanımı Üzerine Veri Yok

Ketaminin sıkça depresif semptomları olan veya opioid toleransı gelişmiş hastalara önerilmesine rağmen, yapılan incelemede bu iki kritik noktaya dair hiçbir çalışma bulunamadı. Bu da klinik kararları daha da zorlaştırıyor.

Kliniklerde Dikkatli Kullanım Çağrısı

UNSW ve NeuRA’dan Prof. James McAuley:

“Opioidlerde gördüğümüz hatayı tekrar etmemeliyiz. Kanıtlar yetersizken ketamini yaygın kullanıma sokmak riskli. Daha sağlam araştırmalara ihtiyaç var.”

Daha Fazla Araştırmaya İhtiyaç Var

Bu bulgular, ketaminin kronik ağrı tedavisinde aceleci şekilde kullanılmaması gerektiğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, yüksek kaliteli klinik çalışmalarla ketaminin gerçek etkisinin anlaşılması gerektiğini vurguluyor.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Ketamin kronik ağrı tedavisinde gerçekten işe yarıyor mu?

Hayır, mevcut bilimsel kanıtlar ketaminin kronik ağrı tedavisinde etkili olduğunu göstermiyor. Çalışmalar belirsizlik içeriyor ve kesin fayda kanıtlanmadı.

2. Ketaminin kronik ağrı tedavisinde yan etkileri neler?

Sanrılar, deliryum, paranoya, bulantı ve kusma en sık görülen yan etkiler arasında. Bu etkiler birçok hasta için oldukça rahatsız edici olabiliyor.

3. Ketamin depresyonu veya opioid kullanımını azaltıyor mu?

İncelemede bu konuda veri bulunmadı. Dolayısıyla ketaminin depresyonu azaltıcı ya da opioid kullanımını düşürücü etkisi olduğuna dair bilimsel kanıt yok.

4. Ketamin neden hâlâ reçete ediliyor?

Bazı hekimler, alternatif tedavi arayışında ketamini endikasyon dışı reçete ediyor. Ancak uzmanlar, kanıtların zayıf olması nedeniyle temkinli olunması gerektiğini vurguluyor.

5. Kronik ağrı için daha güvenli tedavi seçenekleri var mı?

Fizik tedavi, davranışsal terapi, bazı antidepresanlar ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi daha güvenilir ve kanıtlı yöntemler mevcut. Ketaminin yerine öncelikli olarak bu tedaviler öneriliyor.

https://www.sciencedaily.com/releases/2025/08/250818102944.htm