Korkunç bir suç ve yeni bir yüz
Carmen Tarleton soğuk ve karanlık 14 Şubat günü evinden ayrılarak, arabayla Boston'daki Brigham Kadın Hastanesi'ne gitti...
Tarleton'ın doktoru arayıp çoktandır beklediği haberi vermişti: uygun bir verici bulundu. Yeni bir yüzü olacaktı. Ayrıldığı eşinin zorla eve girerek Tarleton'ı dövdükten sonra, üstüne endüstriyel sudkostik dökmesinin üzerinden yaklaşık 6 yıl geçmişti. Saldırı yüzünden neredeyse kör olan iki çocuk annesi hemşire Tarleton, gözkapaklarını, üst dudağını ve sol kulağını kaybetti.
Yara dokuları ve nakledilmiş deri parçaları yüzünden pütürlü bir yamalı örtüye benzeyen yüzüne ve vücudunun büyük kısmına bakmak ve özellikle de bununla yaşamak çok acı vericiydi. Artık başka birinin çehresini almaya h azır o lan 4 5 y aşındaki Tarleton, 15 saatlik yüz naklinin ardından ameliyat odasından, annesi Joan VanNorden'a şişkin ve gerçeküstü bir maske gibi görünen bir yüzle çıkmış. Kızının solgun kafa derisine dikilmiş pürüzsüz ve çilli yüze ilk kez baktığında neredeyse bayılan anne, Tarleton eski tanıdık sesiyle konuşunca rahatlamış. VanNorden, "Kendime 'Carmen'in yeni hali bu' dedim. Gerçekten güzel görünüyordu. Eski yüzüne hiç benzemese de, onun yüzüydü" diye anlatıyor. İlki yalnızca 8 yıl önce Fransa'da gerçekleşt iri len yüz nakl i ameliyatları, hâlâ deneysel bir işlem. Dünya çapında yirmiye yakın tam veya kısmi yüz nakli yapılırken, bunların beşi Brigham Kadın Hastanesi'nde gerçekleşti. Vericinin yüzündeki atardamarların, sinirlerin ve kasların, alıcının yüzüne titiz bir şekilde bağlanması gerekiyor.
Tarleton'ın dış görünümü hâlâ değişiyor. Kafa derisi çok kötü yandığı için, kafasının bazı kısımlarında hiçbir zaman saç bitmeyecek. Ancak alın ve şakak bölgesinde vericinin saçları ç ıkıyor. Sağ gözü hâlâ kapalı, sol gözü aşağı sarkıyor. Kaslar henüz tam birleşmediği için, yüzü bazen duygusuz bir maske gibi görünüyor. Bu maske ne ona ne de vericiye benziyor. Ancak ameliyatın üzerinden sekiz ay sonra, Tarleton'ın yeni yüzünün artık bağışlanan dokudan ibaret olmadığı, onun bir parçası haline geldiği anlaşıldı. Kız kardeşi Kesstan Blandin, "Biri bana 'Carmen nasıl?' diye sorduğunda, çoğu kez aklıma yeni yüzünün görüntüsü geliyor" diyor. Ama yeni yüzü kabullenmek Tarleton için daha zor olmuş. Her şeyden önce, iyi göremediği için aynayı yüzüne çok yakın tutmadıkça kendisini net göremiyor.
Tarleton blogunda, "Bunun 'benim yüzüm' olduğunu henüz hissedemiyorum. Bana sanki nakil süreci hâlâ sürüyor gibi geliyor" diye yazdı. Tarleton'ın eski eşi Herbert Rodgers (58), suçu işlediğini kabul ettikten sonra aldığı 30 yıllık hapis cezasını çekiyor. Tarleton'ın saldırıdan sonra geçirdiği bir dizi estetik ameliyat pek işe yaramamış. Doktor Bohdan Pomahac Mayıs 2011'de arayıp yüz nakli önerdiğinde, Tarleton'ın aklına ilk önce, çocukken izlediği "Alacakaranlık Kuşağı" dizisinin, dış görünümünü başkalarına benzetebilen bir adamı konu eden ve kendisini sarsan bölümü gelmiş. Tarleton, "Başlangıçta tam bilimkurgu gibi geldi" diyor. Ancak Tarleton ameliyatın avantajlarını ve dezavantajlarını değerlendirdikten sonra (öncelikle, ömrünün geri kalanı boyunca bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanacağı için enfeksiyon ve kanser riskini artıracaktı) yüz nakli olmaya karar vermiş.
Yaşadığı olaylar hakkında bir kitap yazan ve konuşmalar yapan Tarleton, organ bağışı için beklerken dış görünüşünü pek umursamıyormuş. Ancak Aralık 2012'de yeni bir yüze kavuşma isteğine kapılmış. Tarleton yerel bir müzik dükkânında Sheldon Stein'den piyano dersleri almaya başlamış. Tarleton ve Stein birbirlerine âşık olmuş. Tarleton, "Sheldon ile tanışınca, birdenbire aynayı elimden bırakmaz oldum. Daha önce kendimden hoşnutsuzluk duymuyordum. Ama artık birine karşı bir şeyler hissediyordum ve kaybedecek bir şeyim vardı.
Oysa eskiden ç ok iyi idare etmemin nedeni, kaybedecek hiçbir şeyim olmamasıydı" diyor. Ameliyat sonrasında bağışıklık sistemi yeni yüzü reddetmiş. Ama ilaçlar yeni dokunun kabulünü sağlamış. Kısa süre sonra boyun ağrılarından kurtulmuş ve yıllardır hareketsiz duran sol gözkapağını tekrar hareket ettirebilmiş. Yüz nakli ameliyatı Tarleton'ı Massachuset ts'te geçirdiği inmenin ardından 56 yaşında ölen bağışçı Cheryl Denelli Righter'a benzetmemiş. Bu, özellikle kemik yapılarındaki farklılıklar nedeniyle yüz nakillerindeki alıcılar için normal bir durum. 60'a yakın ameliyat geçiren Tarleton, dudaklarını kullanmayı öğrenmek için bir konuşma terapistinden yardım alıyor. Tarleton, "Yakın gelecekte ağlar ya da gülersem, bana bakarak ne hissettiğimi anlayabileceksiniz" diyor.
THE NEW YORK TIMES
Carmen Tarleton soğuk ve karanlık 14 Şubat günü evinden ayrılarak, arabayla Boston'daki Brigham Kadın Hastanesi'ne gitti...
Tarleton'ın doktoru arayıp çoktandır beklediği haberi vermişti: uygun bir verici bulundu. Yeni bir yüzü olacaktı. Ayrıldığı eşinin zorla eve girerek Tarleton'ı dövdükten sonra, üstüne endüstriyel sudkostik dökmesinin üzerinden yaklaşık 6 yıl geçmişti. Saldırı yüzünden neredeyse kör olan iki çocuk annesi hemşire Tarleton, gözkapaklarını, üst dudağını ve sol kulağını kaybetti.
Yara dokuları ve nakledilmiş deri parçaları yüzünden pütürlü bir yamalı örtüye benzeyen yüzüne ve vücudunun büyük kısmına bakmak ve özellikle de bununla yaşamak çok acı vericiydi. Artık başka birinin çehresini almaya h azır o lan 4 5 y aşındaki Tarleton, 15 saatlik yüz naklinin ardından ameliyat odasından, annesi Joan VanNorden'a şişkin ve gerçeküstü bir maske gibi görünen bir yüzle çıkmış. Kızının solgun kafa derisine dikilmiş pürüzsüz ve çilli yüze ilk kez baktığında neredeyse bayılan anne, Tarleton eski tanıdık sesiyle konuşunca rahatlamış. VanNorden, "Kendime 'Carmen'in yeni hali bu' dedim. Gerçekten güzel görünüyordu. Eski yüzüne hiç benzemese de, onun yüzüydü" diye anlatıyor. İlki yalnızca 8 yıl önce Fransa'da gerçekleşt iri len yüz nakl i ameliyatları, hâlâ deneysel bir işlem. Dünya çapında yirmiye yakın tam veya kısmi yüz nakli yapılırken, bunların beşi Brigham Kadın Hastanesi'nde gerçekleşti. Vericinin yüzündeki atardamarların, sinirlerin ve kasların, alıcının yüzüne titiz bir şekilde bağlanması gerekiyor.
Tarleton'ın dış görünümü hâlâ değişiyor. Kafa derisi çok kötü yandığı için, kafasının bazı kısımlarında hiçbir zaman saç bitmeyecek. Ancak alın ve şakak bölgesinde vericinin saçları ç ıkıyor. Sağ gözü hâlâ kapalı, sol gözü aşağı sarkıyor. Kaslar henüz tam birleşmediği için, yüzü bazen duygusuz bir maske gibi görünüyor. Bu maske ne ona ne de vericiye benziyor. Ancak ameliyatın üzerinden sekiz ay sonra, Tarleton'ın yeni yüzünün artık bağışlanan dokudan ibaret olmadığı, onun bir parçası haline geldiği anlaşıldı. Kız kardeşi Kesstan Blandin, "Biri bana 'Carmen nasıl?' diye sorduğunda, çoğu kez aklıma yeni yüzünün görüntüsü geliyor" diyor. Ama yeni yüzü kabullenmek Tarleton için daha zor olmuş. Her şeyden önce, iyi göremediği için aynayı yüzüne çok yakın tutmadıkça kendisini net göremiyor.
Tarleton blogunda, "Bunun 'benim yüzüm' olduğunu henüz hissedemiyorum. Bana sanki nakil süreci hâlâ sürüyor gibi geliyor" diye yazdı. Tarleton'ın eski eşi Herbert Rodgers (58), suçu işlediğini kabul ettikten sonra aldığı 30 yıllık hapis cezasını çekiyor. Tarleton'ın saldırıdan sonra geçirdiği bir dizi estetik ameliyat pek işe yaramamış. Doktor Bohdan Pomahac Mayıs 2011'de arayıp yüz nakli önerdiğinde, Tarleton'ın aklına ilk önce, çocukken izlediği "Alacakaranlık Kuşağı" dizisinin, dış görünümünü başkalarına benzetebilen bir adamı konu eden ve kendisini sarsan bölümü gelmiş. Tarleton, "Başlangıçta tam bilimkurgu gibi geldi" diyor. Ancak Tarleton ameliyatın avantajlarını ve dezavantajlarını değerlendirdikten sonra (öncelikle, ömrünün geri kalanı boyunca bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanacağı için enfeksiyon ve kanser riskini artıracaktı) yüz nakli olmaya karar vermiş.
Yaşadığı olaylar hakkında bir kitap yazan ve konuşmalar yapan Tarleton, organ bağışı için beklerken dış görünüşünü pek umursamıyormuş. Ancak Aralık 2012'de yeni bir yüze kavuşma isteğine kapılmış. Tarleton yerel bir müzik dükkânında Sheldon Stein'den piyano dersleri almaya başlamış. Tarleton ve Stein birbirlerine âşık olmuş. Tarleton, "Sheldon ile tanışınca, birdenbire aynayı elimden bırakmaz oldum. Daha önce kendimden hoşnutsuzluk duymuyordum. Ama artık birine karşı bir şeyler hissediyordum ve kaybedecek bir şeyim vardı.
Oysa eskiden ç ok iyi idare etmemin nedeni, kaybedecek hiçbir şeyim olmamasıydı" diyor. Ameliyat sonrasında bağışıklık sistemi yeni yüzü reddetmiş. Ama ilaçlar yeni dokunun kabulünü sağlamış. Kısa süre sonra boyun ağrılarından kurtulmuş ve yıllardır hareketsiz duran sol gözkapağını tekrar hareket ettirebilmiş. Yüz nakli ameliyatı Tarleton'ı Massachuset ts'te geçirdiği inmenin ardından 56 yaşında ölen bağışçı Cheryl Denelli Righter'a benzetmemiş. Bu, özellikle kemik yapılarındaki farklılıklar nedeniyle yüz nakillerindeki alıcılar için normal bir durum. 60'a yakın ameliyat geçiren Tarleton, dudaklarını kullanmayı öğrenmek için bir konuşma terapistinden yardım alıyor. Tarleton, "Yakın gelecekte ağlar ya da gülersem, bana bakarak ne hissettiğimi anlayabileceksiniz" diyor.
THE NEW YORK TIMESPaylaş
Yazar: Zeynep GÜÇLÜCAN
Görüntülenme:Güncellenme Tarihi:13 Kasım 2013Yayınlanma Tarihi:15 Kasım 2013
İlgili İçerikler
Köşe Yazarları
Sosyal Sorumluluk Projeleri
Kategori Bulutu
Psikiyatri AFAZİ Tüp Bebek Alkol Bağımlılığı Otizm Saç Dökülmesi Esrar Bağımlılığı Alzheimer Bebek Gelişimi Kokain Bağımlılığı Baş Ağrıları Stres Kumar Bağımlılığı Demans Depresyon Sanal Bağımlılık Migren Alerji Opiat Bağımlılığı Parkinson Kadın Hastalıkları Sigara Bağımlılığı Şizofreni Obezite Kardioloji Bipolar Bozukluk Cilt Bakımı