Köpek kısırlaştırmak için yeni yöntem

Köpekleri ameliyatsız kısırlaştırmak artık mümkün.

Köpekleri ameliyatsız kısırlaştırmak artık mümkün. Oregon'daki bir hayvan çiftliğinin yöneticisi olan Todd Bruce, beş yaşındaki Avustralya çoban köpeği Cody'nin kısırlaştırılmasına hep karşıydı. 28 yaşındaki Bruce, "Onun işini etkileyecek bir değişikliğe uğramasını istemiyordum" diyor. "Kısırlaştırdığım başka köpekler kilo almış ve bedenleri büyük değişime uğramıştı. Aynısının Cody'ye olmasını istemedim". Sonra Bruce'un veterinerlik öğrencisi olan kız kardeşi ona Zeuterin'den söz etmiş. Bu ilaç erkek köpekleri kısırlaştırıyor, ama hayaları aldırmadan, yani testosteron üretimini tamamen durdurmadan. Bruce, haziranda, Portland'daki bir klinikte bu işlemin Cody'ye uygulanmasını kabul etmiş.

Cody ertesi gün iş başı yapmış ve sürüleri yine heyecanla çekip çevirmeye başlamış. ABD'lileri, evcil hayvanlarını kısırlaştırmaya ikna etmek için kırk yıldır süren hareket büyük bir başarı gösterdi. Ülkede sahipli köpeklerin yüzde 83'ü, sahipli kedilerin de yüzde 91'i kısırlaştırılmış durumda. Oysa 1970'lerde bu oran yüzde 10 civarındaydı. Amel iyatsız kısı rlaşt ı rma yöntemleri dünyanın başka yerlerinde de yaygınlaşmaya başladı. Son yıllarda Avustralya, Yeni Zelanda ve Avrupa'nın bazı ülkelerinde kısırlaştırmaya karşı çıkan evcil hayvan sahipleri Suprelorin adlı bir implanta başvuruyor. Bu implant üreme hormonlarını etkisiz hale getirerek erkek köpeklerde 6-12 aylık bir kısırlaşma sağlıyor. Ancak düzenli olarak yenilenmesi gereken Suprelorin sokak hayvanları için etkili bir çözüm değil. Florida Üniversitesi'nden Doktor Julie K. Levy, ABD Tarım Bakanlığı'nın geyik ve yılkı atlarını kısırlaştırmak için geliştirdiği GonaCon'un onlar için daha uygun olabileceğini belirtiyor. Araştırmalar bir tek GonaCon enjeksiyonuyla çoğu kedi ve köpeğin dört yıl kısır kaldığını gösteriyor (bir sokak hayvanının ortalama ömrü de aşağı yukarı bu kadar). Üstelik bu ilaç üreme hormonlarını bloke ettiği için, sokak hayvanlarıyla ilişkili görülen kavga ve benzeri sorunlu davranışların çoğunu da ortadan kalkıyor. Üreme organlarının ameliyatla alınması hem veterinerlerin çok zamanını a lıyor, h em b azı e vcil hayvan sahipleri tarafından sevilmiyor, hem de hayvan hakları savunucularından itiraz görüyor. Başta Zeuterin olmak üzere, mevcut birkaç ameliyatsız yöntemse kısırlaştırma ihtiyacını ya azaltıyor, ya da tamamen ortadan kaldırıyor. Bir çinko glukonat ve arginin karışımı olan Zueterin, köpeğin hayalarına enjekte edildiğinde spermleri öldürüyor ve onların normalde yol aldığı kanalları kapatıyor. Sonuç kalıcı. Üstelik işlem sadece birkaç saat sürüyor; araştırma amaçlı denemelere göre, ameliyata kıyasla daha az risk taşıyor ve köpeklerde yüzde 96 işe yarıyor. Galápagos Adaları'ndaki yabani köpekleri kısırlaştırmak için yaklaşık on yıl önce ilacı kullanan. Levy, "Bence çok başarılı bir ürün" diyor. 2003'te çıkan ve büyük bir isabetle zerk edilmesi gereken Zueterin başta eğitim verilmeden veterinerlere satılmıştı. O yüzden de birçok köpekte olumsuz etkileri görüldü ve 2005'te piyasadan kalktı. İlacın haklarını alan Ark Sciences'ın kurucusu Joe Tosini, ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nden kısa sürede onay almayı umuyor. Ameliyatla kısırlaştırmanın köpeklerde kiloya ve davranış değişikliğine yol açması, veterinerler arasında hâlâ tartışılan bir konu. Fakat yine de köpeklerinden av, spor veya korunma amaçlı olarak yararlanan bazı kimseler, hayvanlarında ters etki yaratacağı korkusuyla bu işlemi tercih etmiyor. Kimi hayvan sahipleri 400 doları aşan maliyet çok geldiği için ameliyat yaptıramıyor. (Ark Sciences, Zeuterin'i 15 dolar civarına pazarlamayı düşünüyor.) Kimileri, özellikle erkek köpek sahipleri de bilinçli olarak bundan uzak duruyor. Levy'nin eklediği bir şey daha var: "Latin kültürleri gibi bazı kültürlerde kısırlaştırma hadımlığa benzetiliyor ve sanırım insanlar kendilerini köpeklerinin yerine koyuyor". THE NEW YORK TIMES