Kirli hava neden kilo yapar?

Araştırmalar, havadaki bazı minik parçacıkların obezite, diyabet ve kalp hastalıkları gibi rahatsızlıklara yol açabileceğini gösteriyor.

İki insan aynı yemeği yiyip, aynı miktarda egzersiz yaptığı halde zamanla birinin metabolizması bozulup daha fazla kilo alabiliyor. İşte bu bozuklukta yaşadıkları bölgedeki havanın etkili olduğu sanılıyor.

Trafik ve sigara dumanının içerdiği minik parçacıklar iltihaba ya da yangıya (enflamasyon) yol açarak vücudun enerji yakma yeteneğini sekteye uğratıyor. Bunun kısa dönemli etkileri minimal olmakla birlikte, uzun vadede ciddi solunum yolları hastalıklarına yol açabiliyor.

Kanada’nın Ontario kamu sağlığı merkezindeki araştırmacılar, “kirli havanın vücutta dolaşıma girmesiyle sadece akciğerler kötü etkilenmiyor” diyor. Bu araştırmalarda elde edilen veriler ne kadar kesin ve bundan endişe duymak gerekir mi? Diyet ve yaşam tarzı gibi diğer faktörler elendiğinde bile kirli hava kiloya neden olabilir.

İNSÜLİN HASSASİYETİ

Fareler üzerinde yapılan deneyler, hava kirliliğinin vücudu akciğerlerden öte etkilediğini gösteren ilk verileri sunmuştu. ABD’deki Ohio Devlet Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, şehirde yaşayanlarda kırda yaşayanlara oranla neden daha fazla kalp hastalıkları görüldüğünü araştırmak istedi. Yaşam tarzı, abur cubur yiyeceklere her an erişme imkânı bunun nedenlerinden biri olabilirdi. Ama solunan havanın da bir etkisi olup olmadığına bakıldı.
Laboratuvarda bir grup fare temiz hava ortamında, diğer grup ise trafikteki hava ortamında tutuldu. Fareler tartılıyor ve metabolizmalarının işleyişi gözleniyordu. Akciğerleri tahriş eden minik parçacıklar vücutta zincirleme etkiye yol açarak iştahı kontrol eden hormonların çalışmasını bozabilir.

10 hafta sonra etkiler bariz bir şekilde görülmüştü. Kirli havaya maruz kalan farelerin vücudunda, bel kısmı ile iç organlar çevresinde daha fazla yağ oluşmuştu. Yağ hücrelerinin büyüklüğü, kirli hava soluyan farelerde yüzde 20 daha büyüktü.
Ayrıca kan şekerinin enerjiye dönüştürülmesi için hücrelere emir veren insülin hormonuna karşı hassasiyet azalmış, yani diyabetin ilk aşaması başlamıştı.

AKCİĞERDE TAHRİŞ

Bu mekanizmanın tam olarak ne şekilde işlediği henüz tartışma konusu. Ama hayvanlar üzerinde yapılan diğer deneyler de kirli havanın vücutta bir dizi tepkimeye yol açtığı görüldü. Havadaki 2,5 mikrometre (milimetrenin binde biri) genişliğindeki küçük parçacıkların buna neden olduğu sanılıyor. Kirli hava insülin hassasiyetini bozarak diyabeti tetikleyebilir. Soluduğumuz havada kirliliğe neden olan maddeler, oksijenin kana karışmasını sağlayan nemli, minik hava keselerini tahriş ediyor.

AFP
 


Paylaş

Görüntülenme:
Güncellenme Tarihi:11 Mart 2016Yayınlanma Tarihi:05 Mart 2016

© 2024e-Psikiyatri.com, bir NPGRUP sitesidir,
e-Psikiyatri.com bir NPGRUP sitesidir. Bu sitede verilen bilgiler, site ziyaretçilerinin/hastaların hekimleriyle mevcut ilişkilerini ikame etmek değil, desteklemek için tasarlanmıştır. Bu sitede yer alan bilgiler bir hekime danışmanın yerine geçmez. Tüm hakları saklıdır.