İnsan gözündeki yeni tip kök hücreler

Michigan Üniversitesi bilimcileri ağtabakasında, daha önceleri bilinmeyen bir kök hücre tipi buldu.

Michigan Üniversitesi bilimcileri ağtabakasında, daha önceleri bilinmeyen bir kök hücre tipi buldu.

Bu pigmentleştirici bağdokusu hücreleri, normalde dinlenme durumundadır. Fakat belirli koşullarda kültüre alındıklarında bölünüyor ve çeşitli türlerde sinir ve bağdokusu hücresi üretebiliyorlar. “Sonuçlarımız ağtabakasındaki bağdokusu hücrelerinin multipotent ve kolay elde edilebilir kök hücre rezervini temsil ettiklerini gösteriyor” diyor bilimciler Cell Stem Cell dergisinde. Yeni keşfedilen kök hücreleri, ağtabakayı onun altındaki damar tabakayı birbirinden ayıran retina pigment epitelinde yer alıyorlar. İnsan embriyosunda çok erken evrelerde oluşmaya başlayan bu hücrelerin bölünmesi henüz anne karnındayken duruyor. Yeni ölmüş insanlardan alınan retina pigment epitel (RPE) hücreleri farklı koşullarda kültüre alınmış. Kültür ortamlarından biri daha önce dinlenme evresinde bulunan hücreler için bir uyarıcı bir madde olduğu anlaşılmış. Doksan dokuz yaşındaki bir bedenden alınan hücreler bile bu madde içinde etkin olarak büyüyen hücre kültürlerine dönüştüler, diyor Enrique Salero. Diğer deneylerde ise hücre kültürleri öncü duyu hücreler ve kemik-kıkırdak ve bağdokusu hücreleri üreten yetişkin kök hücrelerine dönüşmüş. Bu multipotent kök hücrelerinin keşfi, ağtabakası bozukluklarını tedavi edecek olanakların yolunu açıyor. Yaşlılığa bağlı makula dejenerasyonu, ağtabakasındaki duyu hücrelerinin ölümüne ve geri dönüşümü olmayan görme kaybına yol açmakta. Gözdeki kök hücrelerini yeniden etkinleştirecek güvenli bir yol bulunduğunda ağtabakası bozukluklarını tedavi edebiliriz, diyor araştırmacılar. Retina pigment epitel hücrelerinin yeniden etkinleştirilmesiyle öte yandan, ağtabakasına sızan ve gözün saydam tabakasına kadar ilerleyen yabancı hücrelerin varlığı da açıklanabilecek. Bu birikimlerin retina pigment epitel hücrelerinin yakınında konumlanmaları nedeniyle bunların önemli bir rol oynayabileceğini tahmin ediyorduk. Şimdi RPE hücrelerinin gerçekten de bu tür hücre tiplerinin üretimi için uyarılabileceklerini ve bu nedenle de hastalığın gelişiminde katkıları bulunduğunu kanıtladık, diyor bilimciler. CUMHURİYET BİLİM TEKNOLOJİ EKİ