Dünya genelinde en çok kullanılan depresyon değerlendirme testlerinden biri olan Hamilton Depresyon Ölçeği (HAM-D), kliniklerde ve araştırmalarda yaygın olarak uygulanıyor. Peki Hamilton Depresyon Ölçeği nedir, nasıl uygulanır, hangi soruları içerir ve güvenilirliği nedir?

Hamilton Depresyon Ölçeği Nedir?

Hamilton Depresyon Ölçeği (HAM-D), ilk kez 1960 yılında Max Hamilton tarafından geliştirilmiş, depresyonun şiddetini ölçmek için kullanılan bir değerlendirme aracıdır. Dünya genelinde psikiyatristler, klinik psikologlar ve araştırmacılar tarafından en güvenilir ölçeklerden biri olarak kabul edilir. Özellikle depresyon tanısı koyma ve tedavi sürecini izleme aşamalarında önemli bir rol oynar.

Hamilton Depresyon Ölçeği Nasıl Uygulanır?

Hamilton Depresyon Ölçeği, genellikle uzman bir klinisyen tarafından uygulanır. Testte yer alan sorular, depresyon belirtilerinin şiddetini değerlendirmek üzere hazırlanmıştır.

Kapsamı: Duygu durumu, uyku düzeni, iştah değişiklikleri, kaygı düzeyi, suçluluk duygusu, intihar düşünceleri gibi pek çok belirtiyi içerir.

Süre: Uygulama süresi ortalama 15-20 dakika arasında değişir.

Puanlama: Belirtilerin şiddetine göre puanlanır ve toplam puan, depresyonun hafif, orta ya da ağır olduğunu gösterir.

Hamilton Depresyon Ölçeği Kaç Sorudan Oluşur?

Ölçeğin farklı versiyonları bulunsa da en yaygın kullanılan 17 soruluk Hamilton Depresyon Ölçeğidir. Ayrıca 21 ve 24 maddelik versiyonları da araştırmalarda kullanılmaktadır.

- 0-7 puan: Depresyon yok ya da çok hafif düzeyde

- 8-13 puan: Hafif depresyon

- 14-18 puan: Orta depresyon

- 19-22 puan: Belirgin depresyon

- 23 ve üzeri: Şiddetli depresyon

Hamilton Depresyon Ölçeği Güvenilir mi?

HAM-D, yıllardır yapılan bilimsel araştırmalarla güvenilirliği kanıtlanmış bir ölçektir. Ancak, tanı koymak için tek başına yeterli değildir. Uzman hekim değerlendirmesiyle birlikte kullanıldığında doğru sonuçlar verir.

Hamilton Depresyon Ölçeği ile Beck Depresyon Ölçeği Arasındaki Fark

Hamilton Depresyon Ölçeği: Daha çok klinisyen tarafından uygulanır, objektif değerlendirmeyi hedefler.

Beck Depresyon Ölçeği: Kişinin kendi doldurduğu, öznel algısına dayalı bir ölçektir.
Her iki test de depresyonun değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılır ancak Hamilton, özellikle tedavi takibinde daha sık tercih edilir.

Kimler Hamilton Depresyon Ölçeği Yapabilir?

Bu test, yalnızca psikiyatristler, psikologlar veya klinik deneyime sahip sağlık uzmanları tarafından uygulanmalıdır. İnternette bulunan testlerin benzer soruları olsa da, uzman değerlendirmesi olmadan kesin tanı koymak mümkün değildir.

Hamilton Depresyon Ölçeği Neden Önemli?

Depresyon belirtilerinin şiddetini nesnel olarak ölçmeye yardımcı olur. Tedavi sürecinde ilaç ya da terapi yöntemlerinin etkinliğini izlemek için kullanılır. Araştırmalarda standart bir değerlendirme aracı sağlar.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Hamilton Depresyon Ölçeği evde yapılabilir mi?
Ölçek soruları internet ortamında bulunabilir ancak kesin tanı için mutlaka uzman tarafından uygulanması gerekir.

Hamilton Depresyon Ölçeği ne kadar sürer?
Ortalama 15-20 dakika sürer.

Bu ölçek depresyon tanısı koyar mı?
Tek başına tanı koymaz, uzman değerlendirmesi ile birlikte kullanılır.

Hamilton Depresyon Ölçeği mi daha güvenilir, Beck Depresyon Ölçeği mi?
İki test de güvenilir kabul edilir. Hamilton klinisyen değerlendirmesine dayalı olduğu için daha objektif bulunur.

Hamilton Depresyon Ölçeği sonuçlarına göre tedavi belirlenir mi?
Evet, depresyonun şiddeti tedavi planlamasında önemli bir kriterdir. Ancak doktorun genel muayene ve değerlendirmesi ile birlikte ele alınır.

Hamilton Depresyon Ölçeği (HAM-D) Testi

Psikiyatride en sık kullanılan değerlendirme araçlarından biri olan Hamilton Depresyon Ölçeği (HAM-D) depresyonun şiddetini belirlemede büyük önem taşıyor. İşte ölçeğin detayları, uygulama yöntemi ve kendinizi test edebileceğiniz örnek sorular…

Aşağıdaki sorular, depresyon belirtilerini ölçmek amacıyla hazırlanmıştır. Lütfen son bir haftadaki durumunuzu düşünerek size en uygun seçeneği işaretleyin.

⚠️ Önemli Not: Bu test kesin tanı koymaz. Sadece bir ön değerlendirme sağlar. Sonuçları mutlaka bir psikiyatrist veya klinik psikologla paylaşmalısınız.

Kendinizi nasıl hissediyorsunuz?

0 = Normal, neşeli sayılırım

1 = Zaman zaman üzgün hissediyorum

2 = Çoğu zaman üzgün ve karamsarım

3 = Sürekli yoğun bir mutsuzluk içindeyim

Geleceğe dair düşünceleriniz nasıl?

0 = Umutluyum

1 = Bazen umutsuzluk hissediyorum

2 = Gelecek bana anlamsız geliyor

3 = Tamamen umutsuzum

Kendinizi suçlu hissetme durumunuz

0 = Suçluluk hissetmiyorum

1 = Bazen hatalarımdan dolayı kendimi suçluyorum

2 = Çoğu zaman değersiz hissediyorum

3 = Sürekli yoğun suçluluk ve pişmanlık yaşıyorum

İntihar düşünceleri

0 = Hiç düşünmedim

1 = Bazen yaşamın anlamsız olduğunu düşünüyorum

2 = Sık sık ölmek istiyorum

3 = İntihar planları yapıyorum

Uyku düzeniniz

0 = Normal uyuyorum

1 = Uykuya dalmam zorlaşıyor

2 = Sık sık uyanıyorum

3 = Çok az uyuyorum veya hiç uyuyamıyorum

İştah durumunuz

0 = Normal iştahım var

1 = Bazen iştahım azalıyor

2 = Belirgin iştahsızlık yaşıyorum

3 = Yemek yiyemiyorum, ciddi iştah kaybım var

Enerji seviyeniz

0 = Normal enerjim var

1 = Zaman zaman yorgun hissediyorum

2 = Sürekli yorgun ve bitkinim

3 = Hiç enerjim yok, yataktan kalkmakta zorlanıyorum

Kaygı ve huzursuzluk

0 = Kaygım yok

1 = Ara sıra gergin oluyorum

2 = Çoğu zaman huzursuzum

3 = Sürekli yoğun kaygı ve panik hissediyorum

Fiziksel belirtiler (baş ağrısı, mide sorunları vb.)

0 = Yok

1 = Hafif düzeyde

2 = Orta düzeyde

3 = Şiddetli ve sürekli

Konsantrasyon durumunuz

0 = Normal

1 = Bazen odaklanmakta zorlanıyorum

2 = Çoğu zaman dikkatim dağınık

3 = Hiç konsantre olamıyorum

(Devam eden sorular ölçeğin orijinalinde uyku bölünmeleri, psikomotor yavaşlama, somatik şikâyetler, iştah değişimleri gibi alanları kapsar. 17 soruya kadar çıkmaktadır. Burada örnek olması için 10 temel soru eklenmiştir.)

Puanlama ve Yorumlama

Her soruda seçtiğiniz cevabın puanını toplayın.

0-7 puan: Depresyon yok ya da çok hafif

8-13 puan: Hafif depresyon

14-18 puan: Orta depresyon

19-22 puan: Belirgin depresyon

23 ve üzeri: Şiddetli depresyon

Bu test, ruh haliniz hakkında bir fikir verebilir. Ancak kesin tanı ve tedavi planı için mutlaka bir uzmana başvurmalısınız. Depresyon tedavi edilebilir bir hastalıktır ve erken teşhis büyük önem taşır.