Dünyanın kaderi dramatize edildi

İklim değişikliği ile ilgili bir Amerikan tiyatro oyunu neden yok?

İklim değişikliği ile ilgili bir Amerikan tiyatro oyunu neden yok?

Uygarlığın potansiyel sonu hakkında ne isterseniz söyleyin, dramatik bir malzeme olduğu şüphe götürmez. O yüzden, New York tiyatro dünyasının kısa süre öncesine değin bu konuya el atmaktan kaçınmış olması tuhaf. Geçenlerde Broadway dışında sahneye konulan "If There Is I Haven't Found It Yet" adlı oyun, bir profesörün iklim değişikliğinin feci etkilerine obsesif bir şekilde odaklanmasını ele alıyor. Ama pek çok kişiye göre çağımızın en büyük sorunu olan iklim değişikliğini araştıran hiçbir dram belirgin bir bırakmadı. New York'ta, iklim değişikliğine dair kamusal bilinci dönüştürmek için ne gerektiğine odaklanan "The Great Immensity" oyununu sahneleyen Civilians tiyatro kumpanyasının sanat direktörü Steve Cosson, açıkça, "Kültürel düzeyde geriyiz" diyor. Bu durum, New York'taki St. Ann's Warehouse'da sahnelenen "This Clement World" ile değişmeye başlayabilir. Yazar ve oyuncu Cynthia Hopkins bu yeni, hırslı çalışmasıyla bilimin karmaşıklığını kendi çekici, eksantrik estetiğinden süzüp sunuyor. Ocak'ta "Tonight's Fire" adlı oyununu internette yayınlayan yazar Alison Carey, iklim değişikliğini dramatize etmenin zorluğunu şöyle izah ediyor: "Başlıca oyuncularının bireyler değil, atmosferik güçler olduğu, zamana ve yerküreye yayılan bu çapta bir değişim hakkında ne yazabilirsiniz?" Hopkins'in buna getirdiği çözüm, gerçekçi olmayan tiyatronun özgürlüğünden sonuna kadar istifade etmek. Hopkins, zaman ve uzayı aşıp pek çok karakteri canlandırıyor, video ve şarkılardan faydalanıyor. Adı Carl Sagan'ın Kozmos kitabından alınan oyunun başlarında, bir uzaylı olarak güneşin yaratılması ve dinozorların ölümünü de içeren bir dünya tarihi dersi veriyor. Yaşam biçimlerinin asla tehdit altına girmeyeceğini sananları uyaran bir Amerikan yerlisinin hayaletini canlandırıyor. Bu monologlarla, hâlâ misafirperver dünyamızın aslında göründüğünden çok daha kırılgan olduğu savını ortaya koyuyor. 2009'da New York'taki Columbia Üniversitesi'nde düzenlenen iklim değişikliği konferansında yapılan bir konuşma, Hopkins'e "This Clement World"ü yazmak için esin kaynağı olmuş. Enstitü Başkanı Jeffrey Sachs, meseleye dair yaygın iletişim bozukluğuna karşı, sanatçıların, siyasilerle gazetecilerin asla yapamayacağı şekilde yardımcı olabileceğini söylemiş. "Yaşamsal önemdeki bir mesele için kendi tuhaf yeteneklerimi seferber edebileceğimi fark ettim" diyor. İki ay sonra, iklim değişikliği konusunda araştırmacılar ile sanatçılar arasında iletişimi teşvik eden İngiliz Cape Farewell örgütünün sponsorluğunda kuzey kutbundaki bir sunuma giden Hopkins, bu geziyi şovunun temeli yapmış. Örneğin, oyunda insanlığın sonunun gelmesinde bir güzellik olduğunu savunan Alman fizikçi dâhil tanıştığı araştırmacıları canlandırıyor. "The Great Immensity" ve "This Clement World" oldukça fazla dış destek aldı. Örneğin Ulusal Bilim Vakfı Civilians tiyatrosuna 700 bin dolar bağışladı. "Great Immensity"nin, çevreyi kurtarmak için alınması gereken radikal önlemleri, bir kadının kayıp kız kardeşini bulmaya çalıştığı gizemli bir komployla birleştiren kurgu bir hikâyesi var. Oyun, bir yandan vahim bir manzara çizerken, diğer yandan değişim potansiyelini yakalamaya çalışıyor. Karamsar tablo izleyici kitlesini tepkisizleştirebilir. Al Gore'un "An Inconvenient Truth" adlı belgeseli, değişim için mütevazı öneriler getirse de, konuyla ilgili bugüne kadar yapılan en başarılı popüler eserdi. Cape Farewell'in yöneticilerinden Ruth Little, "Bu konu iyimserlerle karamsarları ayırt etmek için birebir" diyor. "Karmaşık bir konu" saptamasını yapıyor Hopkins de. "O kadar dehşet verici ki, sizi felç ediyor. Şüpheciliğin büyük bölümü de bundan kaynaklanıyor. Asıl zorluk insanlara bununla başa çıkma yolları olduğunu iletebilmek" diyor. THE NEW YORK TIMES