Cinsel sağlığa dair her şey

Cinsellikle ilgili bilmediğiniz ve merak ettiğiniz her şey...

Uzm. Psk. Çiğdem Demirsoy anlatıyor: Cinsellik yaşamın ayrılmaz bir parçası. Cinsel ilişki iki insanın kurdukları en yakın ve dostça ilişkidir. Cinsellikte neyin normal, neyin yetersizlik olduğu cinsel iletişimdeki iki kişinin beklentisine  bağlıdır. İnsanlar cinsel dürtü, güç ve tecih ettikleri ifade biçimi ve doyum açısından farklılıklar gösterir. Bireyin toplumdaki ilişkileri, yaşam koşulları, içinde bulunduğu kültürel ortam, kadın veya erkek oluşu, yaşı, cinsel deneyimleri bu farklılıkları belirler. Bir kimsede tedavi gerektirecek bir cinsel sorun olup olmadığı kişinin kendisinde bu tarz bir sorunun varlığını algılaması veya eşinin/partnerinin öyle düşünmesine bağlıdır. Cinsel sağlığı "kişinin doyum alacağı biçimde cinsel ilişkide bulunması olarak tanımlayabiliriz.

Cinsel ilişki 4 aşamadan oluşur:

 1- İlgi ve istek (heyecanlanma) 2- Uyarılma (plato)  3- Doyum (orgazm)   4- Rahatlama (çözülme) Bu aşamalardan bir veya bir kaçında ortaya çıkan bir sorun cinsel sağlığı bozar, çeşitli cinsel işlev bozukluklarına yol açar.

KADIN	ERKEK
Cinsel İstek Bozukluğu
Cinsel isteğin azalması veya olmaması	Cinsel isteğin azalması veya olmaması
Cinsel Uyarılma Bozukluğu
Cinsel uyarılmanın azalması veya olmaması	Ereksiyon (sertleşme) olmaması
Orgazm Bozukluğu
Orgazmın gecikmesi veya olmaması	Erken boşalma Boşalmanın olmamasıGeç boşalma
Cinsel Ağrı Bozukluğu
Disparoni Vajinismus	Disparoni

İnsanın tüm diğer davranışları gibi cinsel davranışlar da öğrenilmiş davranışlardır. Cinsel fonksiyon bozukluğu olan kişiler çeşitli nedenlerden dolayı uygun olmayan tepkiler vermeyi öğrenmişlerdir. Bu demektir ki sağlıklı bir cinsel yaşam için gereken uygun tepkilerin verilmesi de öğrenilebilir. Cinsel sorunların tedavisinde cinsel eğitime, eşler arasındaki iletişim biçimlerine, işlev bozukluğunun ortaya çıkmasında ve sürdürülmesinde rol oynayan hatalı davranışların değiştirilmesine ağırlık verilmektedir. Tedavide amaç; yanlış öğrenilmiş tepkilerin yerine yeni ve doğru tepkilerin öğrenilmesine olanak sağlamaktır. Tabi ki öncelikle nelerin yanlış öğrenildiğinin bilinmesi gerekir. Bu nedenle çok yönlü ve detaylı bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. Cinsel sorunları “hazırlayan” , “ortaya çıkaran” , ve “sürdüren, kronikleştiren” bir takım faktörler var. Cinsel problemler bu faktörlere ve bunların birbiriyle ilişkisine bağlıdır. Nedir bunlar? :

Hazırlayan faktörlerden;

• Toplumun ve kişinin yetiştiği ailenin cinselliğe bakış tarzı
• Eksik ya da hatalı bilgilenme
• Geçmiş yaşam deneyimleri: anne-baba arasında olumsuz ilişki

erken travmatik yaşantılar.....

• Eşler arasındaki iletişim biçimi...........   ve diğerleri.........

Ortaya çıkaran faktörlerden;

• Eşler arasında uyumsuzluk
• Iletişim sorunları
• Partnerinin cinsel bir sorununun olması
• Fiziksel veya psikiyatrik hastalıklar
• Yorgunluk ve stres
• Aşırı alkol ve ilaç kullanımı

Sürdüren faktörlerden;

• Sorunun çözümü ile ilgili yanlış uygulamalar
• Suçluluk ve utanç duyguları
• Kaçınmalar
• Başarma-başaramama kaygısı sayılabilir.

Bu amaçla başlangıçta çok yönlü bir değerlendirme yapılır. Değerlendirme sırasında eşlerle hem tek tek hem de birlikte görüşmeler yapılmaktadır.

Terapide;

1. Cinsel bilgi eksikliğinin giderilmesi 2. Eşler arasındaki iletişimin zenginleştirilmesi 3. Hatalı düşünme biçimlerinin ve davranışlarının farkettirilip bunların yerine   doğru, olumlu düşünce ve davranışların geliştirilmesi ağlanır.

Son Söz/ Dikkat:

• Cinsellik utanılıp gizlenmesi gereken bir konu olarak görülmemeli.
• Cinsel sorunlar, zamanında uygun yöntem ve tekniklerle ele alındığında evlilik ve ilişki çatışmaları gibi başka sorunların ortaya çıkması engellenmiş olacaktır.

---