Büyük veri işe yaramayabilir

Kimi zaman "yeni petrol" diye adlandırılan internet ortamındaki muazzam miktarda veri, buharlı lokomotif, elektrik şebekesi ve radyo gibi icatlara da benzetiliyor.

Kimi zaman "yeni petrol" diye adlandırılan internet ortamındaki muazzam miktarda veri, buharlı lokomotif, elektrik şebekesi ve radyo gibi icatlara da benzetiliyor.

2005'te 30 milyar gigabaytlık video, e-posta, web hareketi ve işletmeler arası analiz vardı. İnternet ağı teknolojileri devi Cisco'ya göre, 2013'te toplam veri hacminin bunun 20 kat fazlası bir düzeye ulaşması ve önümüzdeki yıllarda alışılmışın dışında artışlar olması bekleniyor. Cisco'nun tahminine göre 2012'de internette ayda iki trilyon dakikaya yakın video kaydı dolaştı. Haftada bir milyon yıldan fazla bir süreye denk gelen bu rakama, kişilerin kendileriyle ilgili çektiği videolar, çocuk bakıcılarını izlemek için yapılan kayıtlar ve Netflix'ten indirilen filmler de dâhil. Bazen internetin ilk dalgası olarak da adlandırılan (1990'lardan 2005'e kadar) dönemde e-posta, web, çevrimiçi arama ve geniş bant gibi yeni hizmetler başladı. Sektör bir sonraki hamle olarak ümitlerini, Büyük Veri'nin ekonomiyi güçlendirme yeteneğine bağladı. Ama ortada bir sorun var: Durgunluk içindeki ekonomi internetteki son büyük sıçrama sırasında hareketsiz kaldı. 1970'lerden 2000'li yıllara kadar verimlilikte istikrarlı bir artış yaşandı. Bilgisayar ve internet devrimlerinin önceki safhaları sayesinde gerçekleştiği düşünülen bu artış, fiilen yavaşladı. Ekonomideki genel eğilimler karmaşık olsa da, yavaşlamanın 2005'te (yani Büyük Veri'nin sahneye çıktığı dönemde) başladığı söylenebilir. Bu etkenler bazı ekonomistleri, Büyük Veri'nin geçmiş yüzyıllardaki sanayi devrimleri şöyle dursun, internetin ilk dalgasının yarattığı etkiyi bile yaratıp yaratamayacağını sorgulamasına neden oldu. Bir teoriye göre Büyük Veri sektörü tamamen yeni fırsatlar yaratmak yerine, müşteriler için girilen rekabette esasen mevcut işleri ele geçirerek büyüyor. Bazı durumlarda Amazon ve eBay gibi internet şirketleri müşteri kapmak için birbirleriyle savaşıyor. Ancak bu olguyu araştıran Minnesota Üniversitesi'nden ekonomist Joel Waldfogel'a göre, başka durumlarda (ele geçirme süreci burada devreye giriyor) şirketler geleneksel reklam, müzik ve perakende işletmelerini saf dışı ediyor. Waldfogel, "Biri yükselirken diğeri düşüyor. Dijitalin fiziksel olanın yerini aldığı gayet açık. Bu yüzden dijitaldeki toplam artışı ekonomiye net bir katkı olarak saymak saçmalık olur" diyor. Illinois'deki Northwestern Üniversitesi'nden Ekonomi Profesörü Robert Gordon, Büyük Veri'yi petrolle kıyaslamanın reklam amaçlı boş bir laf olduğunu söyleyerek, "Petrolden üretilen benzin sayesinde atların yerini otomobiller, demiryollarının yerini de ticari hava taşımacılığı aldı ve ulaşım alanında devrim yaşandı. Kişisel verilerin petrolle ve taşıtlarla gerçekten kıyaslanabileceğini düşünenler, geçen yüzyılın gerçeklerini anlamıyor demektir" diyor. Bazı ekonomistlere göre Büyük Veri'nin ekonomiye olan etkisinin hissedilmesine sadece birkaç yıl kaldı. Çünkü veri işleme eğitimi alan mühendisler üniversiteyi bitiriyor ve veri odaklı yeni şirketler eleman almaya başlıyor. Onlara göre altyapı yatırımlarının büyük fayda sağlaması çoğu kez birkaç yıl alıyor. Ayrıca durgunluk veri devrimini, ekonomistlerin henüz anlamadığı yollarla etkiliyor olabilir. Yine de bazıları, Büyük Veri ve "bulut" konusundaki mevcut beklentilerimizin yanıltıcı olabileceğinden kuşkulanıyor. Teknoloji Politikası Enstitüsü ile Washington'daki Georgetown Ticaret ve Kamu Politikaları Merkezi'nden kıdemli akademisyen Scott Wallsten, "Bence veri çağı, insanların faydalar getirmesini beklediği alanlarda başarısız olabilir" diyor. Wallsten, "Verinin ekonomik potansiyelini gerçekleştirmesi için, tamamen yeni birtakım kullanımları ortaya çıkmalı" diye ekliyor. THE NEW YORK TIMES