Bir ‘Mini Beyinler’ Ağı Ağrılarınızdan Sorumlu Olabilir

Kemirgenlerin uyarılara tepki verme şeklini inceleyen sinir bilimciler, algısal girdileri yorumlayan ve acıyı düzenleyen bölgenin, vücudun çevresel sinir sistemi olabileceğini düşünüyor.

Ağrı yönetimi için çevresel sinir sistemini hedef alan çalışmalar gelecekte daha güvenli ve daha etkili ağrı kesiciler üretmeye olanak sağlayabilir.

MERKEZİ (OLMAYAN) SİNİR SİSTEMİ

Acının beyninizde olduğunu söyleyen spor antrenörleri, günümüze kadar kendilerine bu konuda arka çıkan bilim camiasına sahiplerdi. Bu konuda geniş çapta kabul edilmiş bilimsel teori; merkezi sinir sisteminin (beyin ve omurilik) sıcaklık, dokunma veya acı gibi hislerin analizi ve yorumlanması konusunda yetenekli tek hakem olduğunu söylüyordu.

Son zamanlarda kemirgenlerin uyarılara nasıl tepki verdiğini inceleyen araştırmacılar, vücudun çevresel sinir sisteminin (vücudun geri kalan kısmındaki bütün sinir hücreleri) çevreden gelen algısal girdileri yorumlanması için merkezi sinir sistemine göndermekten daha fazlasını yapıyor olabileceklerini söylüyor. Çevresel sinir sistemi de bu uyarıları yorumluyor hatta tepki veriyor olabilir.

Bu araştırma, çevresel sinir sisteminin bir parçasını oluşturan bir dizi sinir düğümü olan ganglionların daha karmaşık bir rolü olduğunu düşündürüyor. Geçmişte, bu düğümlerin iletilerin sinir sistemi boyunca taşınması için gerekli olan enerjinin kaynağı olduğu düşünülüyordu, fakat şimdi bu düğümlerin aynı zamanda “mini beyinler” gibi davranarak, GABA adındaki bir molekül yardımıyla, merkezi sinir sistemine taşınan bilginin doğasını ve miktarını düzenleyebildiği düşünülüyor.

Journal of Clinical Investigation dergisinde yayımlanan çalışmada, sistemin henüz nasıl çalıştığını bilmediklerini söyleyen ekip, mekanizmanın; acının, sıcaklığın ve nesnelerin katılığının yorumlanması açısından, beyin tarafından algılanan dokunsal bilgilerin, çevresel sinir sistemi tarafından yorumlanmasına olanak sağladığına emin. Ekip ayrıca bu mekanizmanın nasıl işlediğini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini, çünkü; aynı sinir düzeneklerinin insanda da olabileceğini söylüyor.

ACIYI YÖNETMEK-YOK ETMEK

Bu keşif, acının yönetilmesi, hatta yok edilmesi açısından önemli olabilir. Mevcut ağrı kesici ilaçlar merkezi sinir sistemini hedef alırken, genellikle ilaç tolerans sorunları, mide bulantıları ve bağımlılık gibi yan etkilere neden oluyor. Ağrı yönetimi için çevresel sinir sisteminin hedeflenmesi, bağımlılık veya uyuşukluk gibi sorunlar olmadan daha güvenli ve daha etkili tedavilerin geliştirilmesi anlamına gelebilir.

Bu araştırma hâlâ ilk aşamalarında ve bu sonuçların insanlar için de geçerli olup olmadığını öğrenmeden önce daha fazla çalışma yapılması gerekiyor. Eğer bu sonuçlar insanlar için de geçerliyse, ilaçların geliştirilmesinden ve klinik olarak test edilmesinden önce daha da fazla çalışmanın yapılması gerekiyor. Ne yazık ki, böylesi bir süreç 15 veya 20 yıl kadar sürebilir.

Ulusal Sağlık Enstitüsü verilerine göre ağrı, şeker hastalığı, kanser ve kalp hastalıklarından etkilenen insan sayısından daha fazla insanı etkiliyor. Bu insanların çoğu ağrıların dindirilmesi için reçeteli ağrı kesicilere başvuruyor ve bu nedenle günümüzde ABD’de 2 milyondan fazla insan afyon türevi ağrı kesicileri kötüye kullanıyor, daha da fazla insan yasa dışı maddelerden değil, bu ilaçların kullanımından dolayı hayatını kaybediyor. Sayılar bu denli büyümeye devam ederken, gelecekte bu ilaçların kullanımına alternatif oluşturabilecek yeni ilaçlar cesaret verici olabiliyor, ne kadar uzak gelecekte olursa olsun.

A Network Of “Mini Brains” May Be Responsible for Your Pain