

100 yıllık virüs genomu İsviçreli bilim insanları tarafından çözüldü: Salgın, pandeminin başında bile insanlara adapte olmuştu!
İsviçre'nin önde gelen iki üniversitesi, Basel ve Zürih Üniversiteleri'nden araştırmacılar, 1918-1920 yılları arasında tüm dünyada milyonlarca insanın ölümüne neden olan İspanyol gribi virüsünün genetik yapısını başarıyla yeniden oluşturdu. Zürih Üniversitesi Tıp Koleksiyonu’nda saklanan 100 yaşından büyük bir doku örneği sayesinde virüsün genetik materyali çözüldü.
Çalışma, virüsün pandeminin başlarında bile insanlara özgü mutasyonlar geliştirdiğini ortaya koydu. Araştırmacılar, virüsün genetik yapısında üç önemli uyumlanma tespit etti:
İki mutasyon, insan bağışıklık sistemindeki antiviral savunmaları aşmasını sağladı. Üçüncü mutasyon ise, virüsün insan hücrelerine bağlanma yeteneğini artırarak bulaşıcılığını güçlendirdi.
Bu bulgular, İspanyol gribi virüsünün sadece hayvandan insana geçmiş bir virüs olmadığını, aynı zamanda insanlarda hızla evrimleşerek ölümcül hale geldiğini gösteriyor.
Grip virüsleri RNA tabanlı olduğundan genetik bilgileri hızla bozulur. Bu nedenle 100 yıllık RNA’yı kurtarmak büyük bir bilimsel başarı olarak değerlendiriliyor. Zürih Üniversitesi’nden çalışmanın baş yazarı Christian Urban, “Antik RNA çok nadir korunur. Bu nedenle yeni bir RNA kurtarma yöntemi geliştirdik. Artık eski RNA virüslerinin genomlarını daha güvenilir şekilde yeniden inşa edebileceğiz,” dedi.
Araştırmada kullanılan örnekler, Zürih Üniversitesi ile Berlin’deki Charité Tıp Tarihi Müzesi’nden alındı.
Zürih Üniversitesi Evrimsel Tıp Enstitüsü Başkanı Frank Rühli’ye göre, tıbbi koleksiyonlar pandemilere dair paha biçilmez bilgiler sunabilir:
“Bu arşivler daha önce keşfedilmemiş virüs bilgilerini ortaya çıkarabilir. Ancak bu kaynakların potansiyeli yeterince kullanılmıyor.”
Profesör Verena Schünemann, bu çalışmanın sadece tarihi değil, günümüz için de büyük önemi olduğunu vurguluyor
“Virüslerin uzun vadede insanlara nasıl uyum sağladığını anlamak, gelecekteki pandemilere yönelik etkili modeller geliştirmemizi sağlar. Bu çalışmayla bilim temelli stratejilerin önü açılıyor.”
1918 İspanyol gribi virüsü gerçekten yeniden mi canlandırıldı?
Hayır, virüs fiziksel olarak yeniden üretilmedi. Ancak bilim insanları, 100 yıl önce ölen bir hastadan alınan korunmuş dokulardan virüsün genetik materyalini (RNA) çıkararak genomunu yeniden inşa etti.
Bu çalışma neden önemli?
Çünkü pandemilerin başlarında virüslerin nasıl evrimleştiğini anlamamıza yardımcı olur. Bu da gelecekteki salgınlara karşı daha etkili önlemler geliştirilmesini sağlar.
Virüs yeniden bulaşıcı hale getirildi mi?
Hayır. Yapılan çalışma yalnızca genetik analizle sınırlıdır. Virüs laboratuvar ortamında canlandırılmadı veya bulaşıcı hale getirilmedi.
Bu yeni RNA dizileme yöntemi başka virüsler için de kullanılabilir mi?
Evet. Yeni geliştirilen yöntem sayesinde eski RNA virüslerinin daha fazla genomu yeniden inşa edilebilir. Bu da virüslerin evrimsel geçmişine ışık tutar.
https://www.sciencedaily.com/releases/2025/07/250724040508.htm
Paylaş